Socjopatia - uraz psychiczny czy choroba?

Czym jest socjopatia?

Socjopatia zaliczana jest do zaburzeń z grupy antyspołecznych zaburzeń osobowości (ASPD), czyli jest to tzw. osobowość dyssocjalna. Osoby z takimi zaburzeniami nie rozumieją uczuć innych i nie wykazują empatii. Socjopaci nie potrafią przystosować się do życia w społeczeństwie i zazwyczaj nie przestrzegają obowiązujących w nim norm. Potrafią znakomicie manipulować ludźmi nie zważając na ich uczucia. Zazwyczaj nie są zdolni do tworzenia trwałych związków przez brak zrozumienia dla innych. Mogą często także wykazywać zachowania impulsywne oraz nie mają wykształconego poczucia winy.

Osobowość dyssocjalna. Terapia jest konieczna

Introwertyk – jak radzą sobie w życiu osoby introwertyczne?

Osobowość narcystyczna – jak sobie z nią radzić?

Przyczyny socjopatii

Główną rolę w rozwoju socjopatii przypisuje się stylowi wychowania, zdecydowanie w mniejszym stopniu przyczyniają się skłonności genetyczne. Jeśli rodzic danej osoby jest socjopatą, to jest ona znacznie bardziej narażona na rozwój tego zaburzenia. Ktoś, kto w dzieciństwie nie poznał i nie nauczył się norm społecznych jest zdecydowanie bardziej predysponowany do socjopatii.

Negatywne zachowania rodziców, które mogą wpływać na rozwój socjopatii:

• brak zrozumienia,
• ciągła krytyka,
• napominanie,
• nękanie,
• wytykanie błędów,
• bierna agresja,
• odtrącenie,
• brak okazywania uczuć,
• ograniczanie zainteresowań do wymagań,
• przemoc fizyczna.

Zwraca się także uwagę na pielęgnowane stereotypy kulturowe, które sugerują, że męskość należy rozumieć jako brak wrażliwości, przez co wrażliwe jednostki mogą jako formę obrony przyjąć postawę “twardziela”.

Jak rozpoznać socjopatę?

Należy pamiętać, że aby móc postawić diagnozę, osoba diagnozowana musi mieć ukończone 18 lat. Jakie więc zachowania i cechy mogą wskazywać, że ktoś nim jest?

• Brak respektowania norm społecznych i prawnych,
• częste kłamstwa,
• brak empatii,
• traktowanie ludzi instrumentalnie i częste manipulacje,
• brak umiejętności interpersonalnych (jeśli zawiązuje relacje, to zazwyczaj z myślą o korzyściach, jakie może z nich mieć),
• niewywiązywanie się ze zobowiązań personalnych i tych związanych z pracą,
• podejmowanie ryzykownych zachowań bez względu na konsekwencje,
• egocentryzm.

Socjopata w rolach społecznych

Socjopata w związkach partnerskich często manipuluje drugą osobą, wiele wymaga dając niewiele w zamian. Jego impulsywność sprawia, że potrafi być wybuchowy, a nawet agresywny. W takich sytuacjach należy zachować dystans i raczej zejść z drogi. W pierwszej fazie znajomości natomiast sprawia wrażenie niezwykle zainteresowanego drugą osobą i czarującego, zazwyczaj zachowania te mają charakter interesowny.

W pracy natomiast do celu idzie “po trupach”. Nie interesują go bliższe, przyjacielskie relacje ze współpracownikami, jeśli nie czerpie z nich korzyści. Bywa często, że socjopaci zajmują wysokie, “kierownicze” stanowiska.

Pomoc psychologiczna

Setki lekarzy i specjalistów w jednym miejscu.

Sprawdź!

Socjopata czy psychopata?

Te dwa pojęcia są często mylnie do siebie przyrównywane, ale istnieją między nimi istotne różnice. Podstawową jest to, że psychopatia ma podłoże biologiczne, a socjopatia jak wcześniej wspomniano - społeczne. Działania psychopaty są zazwyczaj dokładnie zaplanowane, natomiast socjopata cechuje się większą impulsywnością i częściej odczuwa lęk. Oba te zaburzenia należą jednak do jednej grupy antyspołecznych zaburzeń osobowości (ASPD).

Czy istnieją sposoby leczenia?

Podstawą leczenia jakichkolwiek zaburzeń psychicznych jest chęć zmiany u osoby nim dotkniętej. Ze względu na duży egocentryzm u socjopatów, nie widzą oni potrzeby zmian w swoim zachowaniu. Nie dostrzegają oni, że krzywdzą innych i często traktują instrumentalnie, stąd wizyta u terapety wydaje im się niedorzecznym pomysłem, mimo nacisków środowiska. Samo leczenie jednak (o ile do niego dojdzie) polega na psychoterapii.

Dostrzegasz u siebie albo swoich bliskich problemy natury psychologicznej i potrzebujesz konsultacji? Możesz w wygodny sposób umówić się z psychologiem/psycholożką na wizytę online, bez wychodzenia z domu.