Odporność psychiczna dziecka. Rodzicu, ważne zadanie przed tobą

Filary odporności psychicznej dziecka

Na odporność psychiczną przekłada się prawidłowa samoocena, poczucie sprawczości, autonomii oraz poczucie sensu życia. Jak zauważa nasza ekspertka, nie jest to wyłącznie cecha indywidualna, z którą człowiek się rodzi, ale też tym, w co wyposaża go środowisko, w którym żyje.

Filarem odporności psychicznej dziecka są predyspozycje indywidualne np.  temperament, motywacja czy też kontrola własnych impulsów. Jednak to, w jaki sposób dziecko będzie funkcjonowało będzie zależało przede wszystkim od tego, jaką ma relacje z rodzicami oraz czy znajduje się w środowisku (przedszkolu lub szkole), w  którym klimat pozytywnie wspiera jego rozwój - przyznaje psycholog Natalia Ośko.

Wychowanie bez nagród i kar. Jak to zrobić? Psycholog odpowiada

Pseudokrup. Jak ulżyć dziecku ze „szczekającym” kaszlem?

Jak spędzić z dzieckiem Wielkanoc? Psycholog podpowiada rodzicom

Adaptacja przedszkolna: zacznij przygotowania wcześniej. Wskazówki psychologa dziecięcego

Krztusiec. Szczególnie niebezpieczny u niemowląt

Drgawki gorączkowe u dziecka. Co robić? Zachować spokój

Wspieranie odporności dziecka. Dlaczego to takie ważne?

Nasza ekspertka podkreśla, że wspieranie odporności psychicznej dziecka jest nie tylko ważne, ale w dzisiejszych czasach powinno stanowić priorytet dla rządzących, nauczycieli, specjalistów oraz rodziców.

W najnowszych raportach i analizach można przeczytać o istotnie rosnących zaburzeniach psychicznych, myślach i tendencjach do samouszkodzeń, samookaleczeń oraz prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży - wylicza.

I dodaje:

Wspieranie odporności psychicznej dziecka poprzez edukację i udzielanie wsparcia rodzicom, objęcie programami profilaktycznymi uczniów, zwiększenie dostępu do specjalistów mogłyby obniżyć te niepokojące statystyki, co przełożyłoby się na zdrowe dorastanie nastolatków i najmłodszych.

Co wzmacnia odporność psychiczną dziecka?

Ważnym czynnikiem wspierającym odporność psychiczną dziecka jest prawidłowa relacja z rodzicami oraz to, w jaki sposób opiekunowie dobierają metody wychowawcze.

Wzmacniająca jest również obecność ważnych dorosłych w życiu dziecka np. wychowawców, trenerów, mentorów, którzy przyjmują postawę akceptującą, do których można się zwrócić o pomoc.  Niezwykle ważne w tym zakresie jest ponadto środowisko szkolne, które rozumie trudności związane z dorastaniem i specyfikę potrzeb rozwojowych. Jest miejscem, w którym panuje atmosfera bezpieczeństwa oraz wzajemnego szacunku, gdzie można nawiązać satysfakcjonujące relacje koleżeńskie oraz kształtować swoje talenty, nowe umiejętności bądź zaangażować się społecznie - zauważa psycholog.

Co osłabia odporność psychiczną dziecka?

Z kolei do czynników osłabiających odporność psychiczną dziecka jest regularne narażanie go na ryzyko (na sytuacje niebezpieczne, nieadekwatne do wieku i rozwoju emocjonalnego), jak również nadmierna ochrona przed nim (ochrona dorosłych przed doświadczeniem przez dziecko sytuacji trudnych, unikanie dyskomfortu, wyręczanie).

Umiarkowany poziom ryzyka, czyli taki, w którym dziecko może doświadczyć porażki, konfrontacji z innymi, może samo rozwiązać problem przygotowuje je do podejmowania w przyszłości trudniejszych wyzwań. Kształtuje poczucie sprawstwa, uczy odraczania gratyfikacji oraz tolerancji na dyskomfort - tłumaczy Natalia Ośko.

Jak wspierać odporność psychiczną dziecka?

Rodzice mogą wzmacniać odporność psychiczną dziecka już od jego urodzenia, zapewniając mu bliskość oraz odpowiadając na jego potrzeby fizyczne i emocjonalne.

Mama i tata, którzy dbają o to, by w domu panowała otwarta komunikacja, przestrzeń na nazywanie i ekspresje uczuć, nie obarczają dzieci swymi problemami, lecz pokazują jak można je w zdrowy sposób  rozwiązać, przykładają się do budowania rezyliencji psychicznej swych dzieci - podkreśla nasza ekspertka.

Ważne jest również, by rodzice dbali o granice, podział obowiązków oraz budowali domowe rytuały. Takie zachowanie sprzyja poczuciu bezpieczeństwa oraz stabilności.

Ważne jest to na co dzień, ale  również w sytuacjach kryzysowych takich jak rozwód, śmierć w rodzinie, przeprowadzka, w których ważne jest tworzenie nowych zwyczajów, podtrzymujących poczucie stałości w  momencie zmiany - dopowiada.

Dzieci mają wówczas możliwość nauczenia się od rodziców elastyczności w sytuacjach trudnych, adaptacji do nowych warunków.

Dobrze jest również aranżować sytuacje, które będą dla dziecka wyzwaniem (oczywiście adekwatnym do jego możliwości), by budować poczucie sprawczości, wzmacniać samocenę. Warto być wspierającym towarzyszem nie tylko sukcesów, ale też porażek, by dziecko miało możliwość nauczenia się tolerować swój dyskomfort, uczyło się zwracać o pomoc - przyznaje psycholog.

Dbanie o własne zdrowie psychiczne przekłada się również na wspieranie dziecka. Kiedy rodzic czuje, że brakuje mu zasobów i nie potrafi sobie poradzić z bieżącymi problemami - warto zwrócić o pomoc do specjalisty – psychologa, psychoterapeuty bądź psychiatry.