Pułapki konsumpcji. Dlaczego dążenie do „więcej” prowadzi do wypalenia?

Konsumpcjonizm: styl życia i ideologia

Konsumpcjonizm to nie tylko styl życia, ale również ideologia, która oddziałuje na nasze emocje, decyzje zakupowe oraz relacje międzyludzkie.

Jesteśmy poddawani licznym przekazom, które mają nas utwierdzić w przeświadczeniu, że nasza wartość i znaczenie zależy od posiadania. Reklamy uwodzą nas wyobrażeniami o idealnym życiu, które – jak nam się wydaje – osiągniemy dzięki posiadaniu określonych produktów.

Reklamy, kreowane wizerunki "idealnego życia" - to wszystko formuje nasze postrzeganie tego, co jest "wartościowe". Nasze poczucie własnej wartości staje się uzależnione od etykietek, modeli i aktualności w świecie konsumpcyjnym.

Wydaje się, że im więcej mamy, tym lepsi jesteśmy. Dzieje się tak, ponieważ konsumpcjonizm celuje w nasze podstawowe emocje i pragnienia. Szczęście, akceptacja, miłość, bezpieczeństwo - wszystko to jest sprytnie powiązane z produktami, które kupujemy.

Samotność po 30., 40., 50. Jak budować relacje, gdy dotychczasowa sieć społeczna się kurczy?

Święta bez stresu? Psycholog zdradza, jak przeżyć ten czas w spokoju

Rozstanie jak żałoba – jak przeżyć stratę i odbudować siebie

Przemoc emocjonalna, love bombing, kontrola: te mechanizmy obnaża film „Dom dobry”

Jesienna chandra czy depresja sezonowa? Kiedy warto porozmawiać z psychologiem

Syndrom pustego gniazda – jak poradzić sobie, gdy dzieci opuszczają dom?

Pułapki konsumpcyjnego życia

Ten materialistyczny światopogląd jest sprzeczny z głęboko zakorzenionymi ludzkimi pragnieniami bycia kochanym, akceptowanym i cennym ze względu na to, kim jesteśmy, a nie za to, co posiadamy. To właśnie w tym miejscu czai się "kulturowa pułapka" – ulegając schematom konsumpcyjnym, często zatracamy poczucie własnej wartości i indywidualności na rzecz dążenia do nierealistycznych standardów narzuconych przez rynek.

Zamiast koncentrować się na osobistym rozwoju, relacjach z bliskimi czy wartościowych działaniach, jesteśmy skłonni poświęcać czas i zasoby finansowe na podążanie za "najnowszym", "najlepszym" czy "musi-mieć". Liczymy na to, że w ten sposób wypełnimy pustkę wewnętrzną, doświadczymy pocieszenia.

Mechanizmy manipulacji

Dlaczego tak łatwo ulegamy konsumpcjonizmowi? Reklamy celują w nasze najgłębsze emocje, łącząc poczucie szczęścia, akceptacji czy bezpieczeństwa z konkretnymi produktami.

Niejednokrotnie dajemy się wciągnąć w ten świat iluzji, a nawet często sami go łakniemy, po to, żeby przez chwilę znieczulić się, zapomnieć, oddzielić od otaczającej rzeczywistości i od siebie samych. Jesteśmy łatwym celem, ponieważ wszyscy cierpimy. Tak, każdy z nas doznaje większego lub mniejszego cierpienia duszy i ciała. Wszyscy nosimy w sobie zranienia.

Na tym bazuje konsumpcjonizm. Im mniej mamy w sobie opacia tym lepszymi jesteśmy klientami, bo łatwiej nami manipulować. Szukając wartości w posiadaniu rzeczy i wrażeń, gubimy prawdziwe ja - nasze autentyczne potrzeby i pragnienia. Ostatecznie, konsumpcjonizm prowadzi nas do egotyzmu (w dużej mierze narcystycznych postaw), gdzie nasz własny obraz i satysfakcja stają się fundamentem naszej egzystencji.

Skutki emocjonalne i psychiczne

Konsumpcyjny tryb życia często prowadzi do wyczerpania emocjonalnego i wypalenia. Możesz zauważyć u siebie ciągłą presję, by osiągać więcej, a każdy osiągnięty cel rodzi kolejny, jeszcze wyższy.

Tkwiąc w nieświadomych schematach i ulegając manipulacji większość ludzi doznaje dużej presji i wyczerpania. Być może ciebie to też dotyczy?... Może jest tak, że budujesz poczucie własnej wartości na „posiadaniu” i równocześnie zaniedbujesz inne aspekty swojego życia? Może obiecujesz sobie, że jak osiągniesz ten kolejny cel to wtedy pozwolisz sobie zwolnić, ale potem wyznaczasz sobie kolejny i kolejny i czujesz się coraz bardziej wyeksploatowany/na, a sposobem na uzyskanie szybkiego luzu jest napicie się alkoholu?

Dowiedz się więcej

o zdrowiu psychicznym i pomocy psychologicznej

Sprawdź

Jak rozpoznać skutki konsumpcjonizmu w życiu codziennym?

Przyjrzyj się swojemu życiu:

• Jak wygląda Twoja codzienność? Czy żyjesz od urlopu do urlopu?
• Jakie relacje łączą Cię z bliskimi? Czy masz czas i energię, by aktywnie uczestniczyć w ich życiu?
• Czy Twoja praca daje Ci więcej satysfakcji niż stresu?
• Czy robisz to, co lubisz, czy raczej działasz na autopilocie, pod presją?

Jak przerwać schemat?

Rozpoznanie, że konsumpcjonizm wpływa na Twoje życie, to pierwszy krok. Ważne jest spojrzenie na siebie z wyrozumiałością i zadanie sobie pytań: co naprawdę mnie cieszy? Jakie są moje prawdziwe potrzeby?