Kłamstwa, manipulacje, przemoc emocjonalna, a czasem fizyczna, brak szacunku i akceptacji. Tym charakteryzuje się toksyczna relacja. Im dłużej jesteśmy w nią uwikłani, tym bardziej odbija się na naszym życiu i zdrowiu. - Z czasem zaczynamy zaniedbywanie innych obszarów naszego życia. Porzucamy hobby, przestajemy dbać o samorozwój. Skupiamy się tylko na tej jednej relacji, zaczynamy się izolować lub jesteśmy izolowani od innych relacji społecznych. Zachwiany balans w życiu prowadzi do poczucia utraty kontroli - zauważa psycholog Michał Częstochowski.
Psycholog tak opisuje toksyczną relację:
Jest to relacja, w której pojawiają się kłamstwa, manipulacje, przemoc zazwyczaj emocjonalna lecz zdarza się również fizyczna. Brak w niej fundamentów opartych na szacunku i akceptacji. Ma charakter destrukcyjny dla osób, które się w niej znajdują.
Po czym poznać, że relacja jest toksyczna? Nasz ekspert przyznaje, że gdy jesteśmy zaangażowani emocjonalnie, rozpoznanie toksycznej relacji może być trudne. Są jednak pewne wzorce zachowań, które mogą o tym świadczyć. Psycholog wylicza:
Jedna ze stron nadmiernie narzuca swoją wolę, wymusza decyzje, ogranicza wolność, a także stosuje szantaż emocjonalny w celu uzyskania kontroli.
Zauważalny jest brak wzajemnego szacunku, zrozumienia i przede wszystkim wsparcia. Jedna ze stron może nadmiernie dominować, stosować przemoc, często poniżać lub zastraszać - podkreśla Michał Częstochowski.
Ważne jest to jak czujemy się w takiej relacji – nadmiar stresu i napięcia w relacji jest częstym sygnałem jej toksyczności. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na to czy druga strona nie zrzuca z siebie lub unika odpowiedzialności za swoje zachowanie.
Psycholog przyznaje, że odpowiedź na to pytanie jest złożona.
Na toksyczność niektórych relacji wpływ ma szereg czynników, zależnych między innymi od doświadczeń, wzorców nabytych w dzieciństwie, w relacji rodzinnej oraz przeżytych traum - zauważa.
I dodaje:
Innym istotnym obszarem jest brak umiejętności ustalenia zdrowych, jasnych i czytelnych granic, a także niedostatecznie rozwinięte umiejętności z zakresu komunikacji i zarządzania emocjami.
Wpływ toksycznej relacji i to, jak odbija się na naszym życiu czy zdrowiu jest indywidualny. Zależy między innymi od tego, jak długo jesteśmy uwikłani w takiej relacji.
Stopniowy przyrost negatywnych czynników, a także ich złożony i nieoczywisty charakter sprawia, iż na początku nie dostrzegamy i zarazem nie powiązujemy ich z relacją, w której jesteśmy - podkreśla psycholog Michał Częstochowski.
Przewlekły stres, niepokój, obniżone poczucie własnej wartości, problemy ze snem, bóle głowy to przecież objawy kojarzone z trudami pracy, codziennym pędem i wyzwaniami życia.
Z czasem zaczynamy zaniedbywanie innych obszarów naszego życia. Porzucamy hobby, przestajemy dbać o samorozwój. Skupiamy się tylko na tej jednej relacji, a dodatkowo zaczynamy się izolować lub jesteśmy izolowani od innych relacji społecznych. Zachwiany balans w życiu prowadzi do poczucia utraty kontroli - zwraca uwagę nasz ekspert.
Manipulacje i próby kontrolowania jednej ze stron powodują utratę autonomii i utrudniają lub nawet uniemożliwiają podejmowanie własnych decyzji stronie drugiej.
Można to porównać do bluszczu, który się rozrasta w ogrodzie i zabiera zasoby innym roślinom sprawiając, że są coraz słabsze - obrazowo opisuje problem psycholog.
Moment uświadomienia sobie, że znaleźliśmy się w toksycznej relacji to pierwszy krok, aby się z niej wyzwolić. Jak przyznaje nasz ekspert, potrzeba kolejnych by poczuć, iż zaczynamy sobie radzić:
Najważniejszym obszarem jaki musimy wzmocnić to granice – zadanie sobie pytania gdzie one są, a gdzie powinny być, abyśmy czuli się pewnie i bezpiecznie.
Kolejnym etapem jest uświadomienie sobie, gdzie ja jestem w tej relacji, kim jestem a gdzie być powinienem i kim chcę być.
Zadbanie o swoje potrzeby, rozwój pasji, zainteresowań to kolejny krok. Poprawa umiejętności z zakresu komunikacji i asertywności również będzie bardzo wskazana - przekonuje Michał Częstochowski.
I jak podkreśla, może się okazać, iż nie da się naprawić takiej relacji i konieczne będzie jej zakończenie. Co ważne i co warto sobie uświadomić - nie musimy i nawet nie powinniśmy tego robić sami. Warto korzystać z pomocy specjalistów, którzy pomogą nam zrozumieć, opracować strategię i będą wspierać w stawianiu kolejnych kroków.
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!