Osobowość dyssocjalna. Terapia jest konieczna

Osobowość dyssocjalna. Konieczna jest pomoc specjalisty

Trudności w nawiązaniu stałych relacji społecznych, brak zrozumienia emocji drugiego człowieka, uczuciowa oziębłość. Brzmi koszmarnie. Nie jest jednak zjawiskiem rzadkim. Specjaliści mówią o osobowości dyssocjalnej:

Pojęcie osobowości dyssocjalnej odnosi się do stanu, w którym osoba wykazuje poważne zaburzenia w zakresie społecznych norm i relacji interpersonalnych. Osoby z dyssocjalną osobowością często mają trudności w nawiązywaniu trwałych i zdrowych relacji z innymi ludźmi, a także przejawiają brak empatii i poczucie odpowiedzialności za swoje działania - wyjaśnia psycholożka Magdalena Papierz.

I dodaje:

Osobowość dyssocjalna jest często związana z zachowaniami antyspołecznymi, agresją i łamaniem praw i reguł społecznych. Osoby z tym typem osobowości mogą być impulsywne, skłonne do manipulacji innych i nie przejmować się uczuciami czy potrzebami innych ludzi. Mogą także przejawiać brak wyrzutów sumienia lub poczucia winy za swoje działania.

Myśli samobójcze. Kiedy doświadczamy niechęci do życia

Depresja nawracająca. Kiedy smutek nie odpuszcza

Zaburzenia seksualne u młodzieży. Medycyna może pomóc

W zdrowym ciele zdrowy duch. Wpływ ruchu na zdrowie psychiczne

Relacja z samym sobą. Jak o nią zadbać i dlaczego to takie ważne?

Toksyczna relacja. Kiedy bliska osoba jest jak bluszcz

Osobowość dyssocjalna. Diagnoza

Osobowość dyssocjalna podlega diagnozie specjalistów z dziedziny psychologii i psychiatrii. Kierują  się oni określonymi kryteriami, takimi jak: trwałe i powtarzające się zachowania antyspołeczne, agresja, łamanie praw, brak empatii i poczucia winy.

Ważne jest jednak zauważyć, że osobowość dyssocjalna jest diagnozowana jako zaburzenie osobowości i nie należy mylić jej z okresowymi zachowaniami antyspołecznymi czy problemami adaptacyjnymi, które mogą występować u większości ludzi w różnych momentach życia - wyjaśnia ekspertka.

Wśród zachowań osób z osobowością dyssocjalną należy podkreślić następujące:

• Ignorowanie praw i zasad społecznych, często łamanie ich bez poczucia winy.
• Skłonność do agresji, zarówno werbalnej, jak i fizycznej, w stosunku do innych ludzi.
• Brak wyczucia moralnego lub poczucia odpowiedzialności za swoje czyny.
• Tendencyjność do kłamstw i manipulacji w celu osiągnięcia swoich celów.
• Często łamanie prawa i regulacji społecznych, co może prowadzić do kryminalizacji zachowań.
• Trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu trwałych i prawidłowych relacji interpersonalnych.

Magdalena Papierz przestrzega przed pochopną oceną:

Ważne jest zrozumienie, że osoby z osobowością dyssocjalną nie zawsze są przestępcami, ale ich zachowanie i sposób funkcjonowania mogą prowadzić do problemów w społeczeństwie i relacjach z innymi ludźmi. W diagnozie i leczeniu osobowości dyssocjalnej pomocne jest wsparcie specjalistów, takich jak psychoterapeuci, psychiatrzy i psychologowie, aby pomóc osobie zrozumieć swoje zachowanie i nauczyć się bardziej adaptacyjnych sposobów interakcji społecznych.

Osobowość dyssocjalna. Przyczyny

Przyczyny osobowości dyssocjalnej są złożone i wynikają z interakcji wielu czynników: biologicznych, psychologicznych i środowiskowych.

Ekspertka wymienia kilka z nich i tłumaczy:

Wśród czynników mogących przyczynić się do rozwoju osobowości dyssocjalnej należy zwrócić uwagę na czynniki genetyczne. Aktualne badania wskazują, że istnieje dziedziczna skłonność do prezentowania zachowań dyssocjalnych. Najprościej rzecz ujmując osoby, których rodzice cierpią na zaburzenia osobowości dyssocjalnej lub inne zaburzenia psychiczne, mogą być obarczone większym ryzykiem rozwoju tego typu osobowości.

Magdalena Papierz wskazuje również na czynniki neurobiologiczne, traumatyczne doświadczenia z dzieciństwa, czynniki środowiskowe i kulturowe. Jednak i tu przestrzega:

Ważne jest zrozumienie, że nie każda osoba z doświadczeniem traumy czy trudnym środowiskiem społecznym rozwinie osobowość dyssocjalną. Te czynniki są jedynie czynnikami ryzyka, a rozwój tej osobowości jest wynikiem skomplikowanej interakcji wielu czynników.

Osobowość dyssocjalna. Charakterystyka

Mimo, że rozpoznanie osobowości dyssocjalnej nie jest łatwe, specjaliści wskazują na spektrum charakterystycznych jej przejawów. Psycholożka Magdalena Papierz wskazuje na:

• Ignorowanie norm społecznych przez osoby z osobowością dyssocjalną.
• Pacjenci często wykazują się brakiem zrozumienia dla norm społecznych i reguł życia społecznego. Mogą świadomie łamać te normy bez poczucia winy lub odpowiedzialności - tłumaczy ekspertka.
• Niejednokrotnie osobowość dyssocjalna manifestuje się skłonnością do agresji
• Osoby z osobowością dyssocjalną mogą być skłonne do używania przemocy wobec innych ludzi w celu osiągnięcia swoich celów lub wyrażenia swojej frustracji - wyjaśnia.

Ponadto Magdalena Papierz wskazuje na: brak wyczucia moralnego, skłonność do manipulowania innymi, podejmowanie zachowań ryzykownych, trudności w relacjach interpersonalnych

Osoby z osobowością dyssocjalną często mają trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu trwałych, zdrowych relacji interpersonalnych. Mogą być mało empatyczne i niezdolne do rozumienia emocji i potrzeb innych ludzi, co utrudnia im budowanie satysfakcjonujących relacji społecznych - dodaje.

Warto zauważyć, że te cechy i zachowania mogą występować w różnym stopniu u osób z osobowością dyssocjalną.

Nie każda osoba z tym zaburzeniem wykazuje wszystkie wymienione cechy, ale ogół tych zachowań przekracza normy społeczne i może powodować trudności w funkcjonowaniu społecznym i międzyludzkim - podkreśla Magdalena Papierz.

Pomoc psychologiczna

Setki lekarzy i specjalistów w jednym miejscu.

Sprawdź!

Osobowość dyssocjalna a funkcjonowanie społeczne

Osobowość dyssocjalna może stanowić poważne zagrożenie dla różnych sfer życia społecznego, rodzinnego i zawodowego - akcentuje ekspertka, psycholożka z Volta Medic.

Oto potencjalne zagrożenia wypływające z  osobowości dyssocjalnej:

Może stanowić ona sporą przeszkodę w nawiązaniu i utrzymaniu zdrowych, prawidłowych i trwałych relacji interpersonalnych. Patologizacja tej sfery życia człowieka prowadzi najczęściej do konfliktów, rozpadu relacji, izolacji społecznej i osamotnienia - tłumaczy.

Osoby z osobowością dyssocjalną mogą stwarzać trudności i niebezpieczeństwa w życiu rodzinnym.

Ich impulsywność, agresja i brak odpowiedzialności mogą prowadzić do przemocy domowej, niszczenia więzi rodzinnych, emocjonalnego zaniedbywania partnera lub dzieci, oraz stwarzania niezdrowego i niestabilnego środowiska dla wszystkich członków rodziny - wyjaśnia Magdalena Papierz.

Osobowość dyssocjalna nie ułatwia również funkcjonowania w sferze zawodowej:

Osoby z osobowością dyssocjalną mogą mieć trudności w utrzymaniu długotrwałych i satysfakcjonujących relacji zawodowych. Ich tendencja do łamania norm społecznych, brak odpowiedzialności i problemy z kontrolą impulsów mogą prowadzić do konfliktów w miejscu pracy, utraty pracy, a także trudności w znalezieniu i utrzymaniu stabilnego zatrudnienia - punktuje psycholożka.

Nie bez znaczenia jest również  wpływ osobowości dyssocjalnej na zdrowie psychiczne innych osób w swoim otoczeniu.

Ich manipulacyjne i destrukcyjne zachowania mogą prowadzić do traumatycznych doświadczeń, depresji, lęków i innych problemów psychicznych u osób z nimi związanych - wyjaśnia Magdalena Papierz.

Osobowość dyssocjalna. Terapia

Ważne jest zrozumienie, że osoby z osobowością dyssocjalną mogą wymagać profesjonalnej pomocy, aby zaradzić swoim zachowaniom i nauczyć się zdrowych wzorców społecznych. Terapia psychologiczna i wsparcie specjalistów mogą być niezbędne, aby pomóc tym osobom w radzeniu sobie z ich zachowaniami.

Istnieją różne formy terapii, które mogą być stosowane w przypadku osób z osobowością dyssocjalną. Choć leczenie osobowości dyssocjalnej może być wyzwaniem, to odpowiednia terapia może przynieść korzyści i pomóc osobom z tym zaburzeniem w lepszym funkcjonowaniu społecznym - podkreśla ekspertka.

Magdalena Papierz wymienia propozycje terapii stosowane w przypadku osobowości dyssocjalnej: terapia poznawczo-behawioralna (CBT):

CBT jest jedną z najczęściej stosowanych terapii w przypadku osobowości dyssocjalnej. Skupia się na identyfikowaniu i zmienianiu destrukcyjnych przekonań, myśli i zachowań. Celem terapii CBT jest nauczenie osób z osobowością dyssocjalną zdrowych strategii radzenia sobie, poprawy umiejętności społecznych, zarządzania emocjami oraz rozwoju empatii i odpowiedzialności - wyjaśnia.

Inną propozycją jest terapia dialektyczno-behawioralna (DBT). Jest to forma terapii opracowana specjalnie dla osób z trudnościami emocjonalnymi i zaburzeniami osobowości, w tym osobowością dyssocjalną.

Terapia ta koncentruje się na rozwoju umiejętności radzenia sobie z trudnymi emocjami, regulacji emocji, zarządzaniu impulsami, poprawie umiejętności interpersonalnych oraz zwiększeniu świadomości i akceptacji siebie - tłumaczy specjalistka.

Inne wdrażane terapie to: terapia grupowa, terapia poznawcza i terapia oparta na relacjach.

Ważne jest, aby terapia była dostosowana do indywidualnych potrzeb i sytuacji danej osoby. Terapia dla osobowości dyssocjalnej może być długoterminowa i wymagać zaangażowania zarówno ze strony terapeuty, jak i klienta - podsumowuje psycholożka Magdalena Papierz.