Fobia społeczna. Kiedy lęk przed krytyką jest paraliżujący

Fobia społeczna - co to takiego?

Fobia społeczna to jedno z zaburzeń psychicznych, należące do grupy zaburzeń lękowych, inaczej nazywane lękiem społecznym lub zaburzeniem lęku społecznego.

Charakterystyczne dla tej jednostki chorobowej jest silne uczucie lęku w sytuacjach społecznych, które powoduje unikanie ogólnych lub konkretnych sytuacji, w których mogłoby dojść do bezpośredniego kontaktu z innym człowiekiem lub grupą ludzi - wyjaśnia psychoterapeuta Marta Koczurek.

Najczęstszym powodem odczuwanego lęku jest, przewidywana przez osobę cierpiącą z powodu fobii, negatywna reakcja innych osób np. wyśmianie, krytyka, której skutkiem miałoby być odrzucenie.

Syndrom DDD. Kiedy rodzina odciska piętno na dorosłym życiu

Co to jest wypalenie życiowe? Psycholog: stosuj 9 ważnych zasad

Rozwód rodziców. Jak przygotować się do rozmowy z dzieckiem?

Kryzys życiowy. Kiedy tracisz grunt pod nogami

Dobrostan psychiczny. Jak czerpać satysfakcję z codzienności?

Załamanie nerwowe. Kiedy organizm daje ci czerwoną kartkę

Fobia społeczna a może introwertyzm, nieśmiałość?

Introwertyzm czy po prostu nieśmiałość też skłaniają do unikania kontaktów społecznych. Jak odróżnić je od fobii społecznej? Nasz ekspert odpowiada:

Introwertyzm czy nieśmiałość to cechy osobowości, które określają nasze preferencje kontaktów społecznych. Natomiast fobia społeczna to silny lęk przed sytuacjami społecznymi, który uniemożliwia osobie doświadczającej go, przebywanie wśród innych ludzi czy w większych grupach.

Fobia społeczna - przyczyny

Co może być przyczyną rozwoju fobii społecznej? Wśród czynników, mogących mieć wpływ wymienia się między innymi:

• genetyczne (np. osoby w rodzinie cierpiące na fobię społeczną oraz inne zaburzenia lękowe i/lub psychiczne)
• biologiczne i neurobiologiczne (np. nieprawidłowa praca neuroprzekaźników)
• środowiskowe (np. styl wychowania, rodzaj przywiązania, przeżycia traumatyczne)
• osobowościowe (np. zwiększona podatność na ocenę i krytykę, niska samoocena, nieadaptacyjne metody radzenia sobie ze stresem)

Fobia społeczna - objawy

Doświadczanie lęku społecznego silnie wiąże się z odczuwaniem dolegliwości somatycznych, m.in.:

• zwiększoną potliwością,
• drżeniem rąk,
• przyspieszonym biciem, kołataniem serca,
• czerwienieniem się,
• mdłościami, nudnościami i innymi dolegliwościami układu pokarmowego,
• jąkaniem, drżeniem głosu,
• zawrotami głowy,
• szumami usznymi,
• napadami gorąca lub zimnego potu.

Jak zauważa psychoterapeuta Marta Koczurek, znalezieniu się w sytuacji społecznej lub wyobrażeniu o możliwości uczestniczenia w takiej sytuacji najczęściej towarzyszą lęk - nierzadko wręcz paraliżujący - oraz poczucie bycia obserwowanym i negatywnie ocenianym przez inne osoby.

Pomoc psychologiczna

Setki lekarzy i specjalistów w jednym miejscu.

Sprawdź!

Fobia społeczna w życiu codziennym

Z jakimi problemami w życiu codziennym borykają się osoby cierpiące na fobię społeczną? To trudności, z takimi czynnościami jak:

• zabieranie głosu w obecności innych osób,
• załatwianie spraw w urzędzie, przychodni, banku, sklepie itd. ,
• jedzeniem i piciem w towarzystwie innych ludzi,
• wygłoszenie prezentacji w pracy, na uczelni itd.,
• rozmowa z nieznajomymi lub osobami na wyższym stanowisku, czy będących autorytetem,
• praca czy wykonywanie czynności pod nadzorem, obserwacją innych osób.

Dodatkowo, u osób cierpiących na zaburzenie lęku społecznego mogą rozwinąć się takie zaburzenia jak: depresja, zaburzenia lęku uogólnionego lub inne zaburzenia lękowe.

Osoby zmagające się z fobią społeczną często sięgają po alkohol lub inne substancje psychoaktywne w celu obniżenia doświadczanego lęku, dlatego znajdują się także w grupie zwiększonego ryzyka rozwoju uzależnień - dodaje psychoterapeuta.

Fobia społeczna - leczenie

Za najbardziej efektywne przy leczeniu fobii społecznej uważa się połączenie farmakologii z psychoterapią.

Jeśli podejrzewamy u siebie lub osoby bliskiej, objawy fobii społecznej, należy zgłosić się do lekarza psychiatry oraz do psychoterapeuty - przekonuje nasz ekspert.

Nurtem psychoterapii zalecanym przy leczeniu lęku społecznego jest psychoterapia poznawczo-behawioralna.

Psychoterapia poznawczo-behawioralna umożliwia pracę nad zmianą negatywnych schematów myśli i zachowań, dostarcza niezbędną psychoedukację oraz korzysta z pracy własnej pacjenta, dzięki czemu efekty pracy są utrwalane także poza gabinetem - zauważa Marta Koczurek.