06.10.2025 
Stosunek przerywany mimo, że bywa praktykowany przez pary liczące na „naturalną kontrolę” poczęcia, ryzyko nieplanowanej ciąży jest w tej metodzie bardzo wysokie. Nic dziwnego, że wiele kobiet zastanawia się, czy po takiej sytuacji zasadna jest tabletka dzień po, czyli antykoncepcja awaryjna.
Dlaczego stosunek przerywany wiąże się z wysokim ryzykiem ciąży?
Fakty o mechanizmie działania tabletki dzień po i jej skuteczności
Fakty i mity wokół antykoncepcji awaryjnej po stosunku przerywanym
Antykoncepcja awaryjna a planowanie rodziny
Choć stosunek przerywany bywa postrzegany jako naturalna forma ochrony, skuteczność tej metody jest bardzo niska. Wynika to z dwóch kluczowych czynników.
Badania wskazują, że wskaźnik Pearla dla stosunku przerywanego jest kilkukrotnie wyższy niż dla antykoncepcji hormonalnej czy wkładek wewnątrzmacicznych. Oznacza to, że przy długotrwałym stosowaniu tej metody wiele par doświadcza nieplanowanej ciąży. Właśnie z tego powodu stosunek przerywany nie jest traktowany jako wiarygodna metoda zabezpieczenia.
Tabletki dzień po na receptę, takie jak Escapelle (lewonorgestrel) i ellaOne (uliprystal), działają głównie poprzez opóźnienie owulacji. Ich celem jest uniemożliwienie uwolnienia komórki jajowej w momencie, gdy plemniki znajdują się w drogach rodnych kobiety. Skuteczność tabletki dzień po zależy przede wszystkim od czasu, jaki upłynął od stosunku i im szybciej zostanie przyjęta, tym większa ochrona.
Badania wykazują, że najlepiej działa w pierwszych 24 godzinach, choć zachowuje aktywność do 72 godzin (Escapelle) lub nawet 120 godzin (ellaOne). Ważne jest także to, że preparat nie działa, jeśli owulacja już nastąpiła – w takim przypadku ryzyko ciąży pozostaje. Istotnym faktem jest również to, że tabletka dzień po nie przerywa istniejącej ciąży i nie jest środkiem poronnym. Jej stosowanie ma charakter awaryjny, a nie regularny.
Wokół tematu antykoncepcji awaryjnej i stosunku przerywanego powstało wiele nieporozumień. Często powtarzany mit mówi, że jeśli nie doszło do wytrysku wewnątrz pochwy, ryzyko ciąży nie istnieje, tymczasem plemniki mogą być obecne w preejakulacie. Kolejny mit dotyczy tego, że tabletka dzień po „działa zawsze”, a w rzeczywistości skuteczność zależy od momentu cyklu i czasu przyjęcia.
Nierzadko można też spotkać się z opinią, że antykoncepcja awaryjna jest szkodliwa dla zdrowia reprodukcyjnego kobiety. Badania jednak nie potwierdzają tego poglądu, a krótkotrwałe skutki uboczne (np. plamienia, bóle głowy, przesunięcie) zwykle ustępują samoistnie. Prawdziwą informacją jest natomiast to, że tabletka dzień po nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową i nie powinna zastępować skutecznych metod antykoncepcji stosowanych na co dzień.
Światowe i europejskie towarzystwa ginekologiczne podkreślają, że tabletka dzień po jest metodą awaryjną, którą warto brać pod uwagę w sytuacjach, gdy istnieje ryzyko zapłodnienia. Rekomendacje wskazują, że kluczowe znaczenie ma szybkie przyjęcie preparatu, ponieważ skuteczność maleje wraz z upływem czasu.
Rekomendacje jednoznacznie wskazują też, że antykoncepcja awaryjna nie wpływa na płodność w przyszłości i nie zwiększa ryzyka powikłań w kolejnych ciążach. Podsumowując: stosunek przerywany nie chroni skutecznie przed ciążą, a tabletka dzień po może ograniczyć ryzyko jej wystąpienia, jeśli zostanie użyta zgodnie z zasadami.
Dowiedz się więcej: ellaOne – działanie, dawkowanie, skutki uboczne
Dowiedz się więcej: Escapelle – działanie, dawkowanie, skutki uboczne
Antykoncepcja awaryjna na receptę: ile czasu mamy na reakcję?
Escapelle na receptę: jak szybko zapobiec nieplanowanej ciąży?
Antykoncepcja awaryjna na receptę dla kobiet z naturalnie krótką fazą lutealną
Recepta na Escapelle przy nagłej zmianie masy ciała. Czy waga wpływa na skuteczność?
Antykoncepcja awaryjna przy nawracających infekcjach intymnych: czy to bezpieczne?
Recepta na ellaOne. Jakie pytania najczęściej zadaje lekarz podczas wywiadu?
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!
Antykoncepcja awaryjna na receptę: ile czasu mamy na reakcję?
Escapelle na receptę: jak szybko zapobiec nieplanowanej ciąży?
Antykoncepcja awaryjna na receptę dla kobiet z naturalnie krótką fazą lutealną
Recepta na Escapelle przy nagłej zmianie masy ciała. Czy waga wpływa na skuteczność?
Antykoncepcja awaryjna przy nawracających infekcjach intymnych: czy to bezpieczne?
Recepta na ellaOne. Jakie pytania najczęściej zadaje lekarz podczas wywiadu?
Straszenie dzieci. Kiedy rodzice serwują dzieciom lęki i nieufność
Nie każda ciąża kończy się porodem. Ginekolog wyjaśnia czym jest obumarcie płodu
Nie tylko 2 litry! Kalkulator zapotrzebowania na wodę pokaże, ile potrzebujesz
Jak radzić sobie z rwą kulszową? Fizjoterapeuta odpowiada
Kardiolog przyjmował pieniądze i upominki od pacjentów – usłyszał ponad 500 z...
