Jak dbać o kręgosłup po 40. roku życia? Ruch, nawyki i fizjoterapia

Jak podkreśla fizjoterapeutka Anna Szczotka, w czwartej dekadzie życia w organizmie zachodzą naturalne procesy fizjologiczne związane ze starzeniem się:

- Po 40. roku życia dochodzi do stopniowej utraty masy mięśniowej (sarkopenii), obniżenia gęstości kości oraz zmniejszenia elastyczności stawów. Zmiany te są nieuniknione, ale dzięki odpowiedniej profilaktyce można je skutecznie spowolnić.

Codzienne nawyki a zdrowie kręgosłupa po 40-tce

Jednym z najważniejszych czynników wpływających na kondycję kręgosłupa jest ruch – a właściwie jego brak. Wbrew powszechnemu przekonaniu to nie sama praca siedząca jest głównym problemem, lecz długotrwałe pozostawanie w jednej pozycji bez aktywności.

- W gabinecie bardzo często słyszę, że pacjenci wiążą swoje dolegliwości z pracą siedzącą. Tymczasem kluczowym problemem jest brak regularnego ruchu, a nie sama pozycja – zaznacza Anna Szczotka.

Rozwiązaniem są częste zmiany pozycji w ciągu dnia. Co godzinę lub dwie warto:

• wstać od biurka,
• przejść się po biurze,
• wejść lub zejść po schodach,
• wykonać kilka prostych ćwiczeń mobilizujących.

Osoby pracujące w pozycji stojącej również powinny pamiętać o krótkich przerwach na ruch – skłony, przysiady czy ćwiczenia obręczy barkowej i biodrowej pomagają zmniejszyć napięcia.

Szczególną uwagę należy zwrócić także na sposób spędzania czasu poza pracą:

- Jeśli przez 8 godzin dziennie siedzimy przy biurku, nie powinniśmy dodatkowo spędzać czasu wolnego w pozycji siedzącej – ani w samochodzie, ani na kanapie przed telewizorem – podkreśla fizjoterapeutka.

Terapia wisceralna w leczeniu bólu: dla kogo i na czym polega?

Masaż Kobido – japoński lifting twarzy bez skalpela. Na czym polega i jakie daje efekty?

Jak fizjoterapeuta diagnozuje i leczy migrenę? Ekspertka wyjaśnia

Ból pleców u rodziców. Jak noszenie dziecka wpływa na kręgosłup?

Zaciskasz zęby, boli cię głowa? Sprawdź, czy pomoże fizjoterapia stomatologiczna

Suche igłowanie: metoda leczenia bólu mięśniowego. Czy to działa naprawdę?

Jakie ćwiczenia są najskuteczniejsze po 40. roku życia?

Utrzymanie sprawności kręgosłupa wymaga kompleksowego podejścia. Na każdym etapie życia, a szczególnie po 40-tce, należy zadbać o trzy kluczowe elementy:

Mobilność (elastyczność)

Ćwiczenia typu mobility pozwalają zachować prawidłowy zakres ruchu w stawach, poprawiają odżywienie struktur kręgosłupa i zmniejszają uczucie sztywności.

Siłę mięśniową

Trening siłowy:

• zapobiega osteoporozie,
• wzmacnia mięśnie przykręgosłupowe i brzucha,
• umożliwia długotrwałe utrzymywanie pozycji siedzącej lub stojącej bez bólu.

Wydolność krążeniowo-oddechową

Ćwiczenia wydolnościowe poprawiają dotlenienie wszystkich tkanek, w tym kości i mięśni, co jest kluczowe dla ich regeneracji i prawidłowego funkcjonowania.

Praca siedząca – jak zmniejszyć obciążenie kręgosłupa?

Jeśli większość dnia spędzamy przy biurku, kluczowe znaczenie ma aktywność spontaniczna. Warto:

• wybierać schody zamiast windy,
• wysiadać przystanek wcześniej,
• jeśli to możliwe – przemieszczać się pieszo lub rowerem,
• w komunikacji miejskiej stać zamiast siedzieć.

Po powrocie do domu należy unikać biernego odpoczynku:

- Jeśli relaks przy serialu jest dla nas ważny, możemy w tym czasie położyć się na macie do akupresury lub delikatnie się porozciągać, zamiast siedzieć bez ruchu - radzi Anna Szczotka.

Kiedy zgłosić się do fizjoterapeuty?

Nie warto czekać, aż ból stanie się przewlekły. Sygnałami ostrzegawczymi są:

• nawracający dyskomfort,
• sporadyczny ból,
• pieczenie,
• drętwienie kończyn,
• uczucie osłabienia.

- Nawet niewielkie dolegliwości są dobrym momentem na konsultację. Fizjoterapeuta może zaproponować odpowiednią profilaktykę i zmodyfikować pozycję pracy, zanim problem się pogłębi – podkreśla specjalistka.

Rola fizjoterapii w profilaktyce po 40. roku życia

Fizjoterapia pozwala na indywidualne podejście do pacjenta, uwzględniające:

• choroby przewlekłe,
• wady postawy,
• charakter pracy zawodowej,
• styl życia.

- Zalecane ćwiczenia mogą się znacząco różnić w zależności od osoby. Dlatego warto zgłosić się do fizjoterapeuty nawet profilaktycznie – zanim pojawią się dolegliwości – zaznacza Anna Szczotka.

Dieta, masa ciała i styl życia a zdrowie kręgosłupa

Utrzymanie prawidłowej masy ciała ma ogromne znaczenie dla kręgosłupa. Nadmierna masa, szczególnie wynikająca z nadmiaru tkanki tłuszczowej, zwiększa obciążenia osiowe i kompresję struktur kręgosłupa.

Masa mięśniowa natomiast:

• wspiera profilaktykę osteoporozy,
• poprawia stabilizację,
• zmniejsza ryzyko przeciążeń.

Prawidłowo zbilansowana dieta, bogata w:

• antyoksydanty,
• witaminę D,
• wapń,

działa nie tylko ochronnie na układ kostny, ale również przeciwzapalnie, co ma szczególne znaczenie w chorobach reumatycznych.