Co to jest wypalenie życiowe? Psycholog: stosuj 9 ważnych zasad

Wypalenie życiowe rozwija się bardzo powoli

Wypalenie życiowe jest długotrwałym kryzysem. Nasza ekspertka zwraca uwagę:

Rozwija się bardzo powoli, jest ciężko zauważalny, ignorowany, ponieważ często mylony jest ze zwykłym zmęczeniem, które mija po kilku dniach. Wypalenie życiowe jest efektem nadmiernego stresu, zaangażowania w pracy, w życiu, co powoduje przeciążenie zarówno emocjonalne jak i fizyczne.

Charakteryzuje się wyczerpaniem psychofizycznym, emocjonalnym, depersonalizacją oraz poczuciem braku skutecznego działania w różnych sytuacjach życiowych.

Stres i nadciśnienie jesienią – jak obniżyć ciśnienie i zadbać o serce

Twoje ciało wie, że przesadzasz – jak stres z pracy objawia się w zdrowiu

Stres przewlekły - jak go rozpoznać i przeciwdziałać wypaleniu życiowemu

Lorazepam w „Białym Lotosie”: lek uspokajający czy pułapka uzależnienia?

E-recepta na antykoncepcję awaryjną a przewlekły stres. Czy może wpływać na cykl?

Współuzależnienie – jak rozpoznać, że to dotyczy mnie i co mogę zrobić, żeby odzyskać siebie?

Wypalenie życiowe - przyczyny

Przyczyny wypalenia życiowego są bardzo indywidualne, mogą dotyczyć zarówno cech osobowościowych, temperamentu, oraz czynników środowiskowych.

Do rozwoju wypalenia życiowego przyczyniają się sytuacje, w których pojawia się niepowodzenie w radzeniu sobie ze stresem, co powoduje budowanie w człowieku przekonania o niemożności poradzenia sobie z trudnościami oraz frustrację - zauważa Ewelina Sowińska.

Do głównych przyczyn wypalenia życiowego można zaliczyć:

• Środowisko w jakim się znajdujemy – praca, ludzie którzy nas otaczają, to jaką pozycję pełnimy w naszym środowisku, czy nadmiernie angażujemy się w pomoc innym, kosztem nas samych, co nas dodatkowo obciąża.
• Zaniżone poczucie własnej wartości  - jeżeli nie wierzymy w siebie, to również jesteśmy bardziej podatni  na stres oraz nie wierzymy, że możemy poradzić sobie z trudną sytuacją.
• Angażowanie się czynności, które nie dają nam satysfakcji, gratyfikacji.
• Samotność.
• Bezradność.
• Przepracowanie – zbyt duża ilość obowiązków nakładanych przez innych jak i przez nas samych (przesadny perfekcjonizm).
• Trudności z kontrolowaniem emocji.
• Niska samoocena.
• Zbyt duża ilość obowiązków w życiu osobistym.
• Monotonia.
• Długotrwały stres.

Wypalenie życiowe - objawy fizyczne, psychiczne i społeczne

Objawy wypalenia życiowego mają ogromny wpływ na nasze funkcjonowanie w życiu rodzinnym,  w pracy, a także w relacjach z innymi. Można je podzielić na:

• Objawy fizyczne - bóle głowy, mięśni, nadciśnienie, zaburzenia snu, zmiana apetytu, brak energii, podatność na choroby.
• Psychiczne - poczucie rozdrażnienia, obniżony nastrój, problemy z koncentracją, brak motywacji, poczucie pustki.
• Depersonalizacja – zdystansowanie do ludzi, do życia, brak zaangażowania w kontakty interpersonalne, ignorowanie uczuć innych, podatność na konflikty z innymi.
• Związane z poczuciem braku skuteczności działania w poszczególnych sytuacjach życiowych -(brak satysfakcji z wykonywanych działań, zmniejszenie efektywności, częste uciekanie od obowiązków, odkładanie na później, izolowanie się od ludzi.

Kogo dotyka wypalenie życiowe?

Psycholog przekonuje - na wypalenie życiowe jest narażony każdy człowiek, na każdym etapie życia. Zarówno osoby chodzące do szkoły, do pracy a także osoby bezrobotne, obciążone innymi obowiązkami, problemami.

Na wypalenie życiowe, narażone są głównie osoby, które:

• są ambitne, przez co nakładają sobie zbyt dużo obowiązków,
• mają zbyt duże cele oraz oczekiwania w stosunku do życia i własnej osoby,
• osoby perfekcyjne, które chcą być zawsze we wszystkim najlepsz,e
• osoba dająca – czyli osoba, która poświęca siebie, swój czas, wychodzi zawsze z inicjatywą, po czym traci energię,
• osoby odpowiedzialne za innych,
• osoby opiekujące się drugą osoba ,
• samotne matki/ samotni ojcowie - zwykle bardzo często obciążeni zarówno obowiązkami w pracy jak też obowiązkami w domu.

Dowiedz się więcej

o zdrowiu psychicznym i pomocy psychologicznej

Sprawdź

Psycholog radzi jak uniknąć wypalenia życiowego

Aby unikać wypalenia życiowego bardzo ważne jest nasze indywidualne podejście do życia, jak sobie radzimy z obowiązkami, z trudnościami oraz ze stresem. Psycholog Ewelina Sowińska podpowiada - aby uniknąć wypalenia warto stosować poniższe zasady:

• Bardzo ważne jest aby stawiać jasno swoje granice i nie pozwalać na przekraczanie ich, potrafić mówić innym słowo NIE.
• Ważne jest aby nie stawiać sobie zbyt dużych wymagań, zarówno w życiu osobistym jak i zawodowym. Zbyt duże wymagania, na które nie mamy wpływu, narażają nas na niepotrzebny stres, frustrację które są jednym z powodów powstawania wypalenia.
• Istotne są cele, które sobie stawiamy – powinny być realne do zrealizowania.
• Ważne jest również aby nie zapominać o sobie i o swoich wartościach.
• Warto zwrócić uwagę na odpowiednia dietę, wystarczająca ilość snu, a także wysiłek fizyczny, który pozwala nam na rozładowanie negatywnych emocji, poprawiając nastrój.
• Ważne jest dbanie o odpowiednie relację w życiu, które niosą nam wsparcie, którego potrzebuje każdy z nas.
• Istotne jest dbanie o samoocenę, aby nigdy nie była zaniżona.
• Ważne jest aby nie narażać się na nadmierny stres, który jeśli trwa zbyt długo, niesie ze sobą duże konsekwencje.
• Nie pozwalać na monotonię w życiu.

Jak poradzić sobie z wypaleniem życiowym?

Co zrobić, kiedy odczuwamy, że dotknęło nas wypalenie życiowe? Nasza ekspertka podkreśla, że bardzo ważne jest zadbanie o swój komfort psychiczny.

Warto skupić się wtedy na odpoczynku oraz czynnościach, które sprawiają nam radość. Istotne jest również wsparcie bliskich osób i dzielenie się z nimi naszymi problemami. Bardzo często dzięki temu, sami jesteśmy w stanie zauważyć problem i rozwiązać go - wylicza psycholog.

Mimo, że wypalenie życiowe, nie należy do zaburzeń, warto również skorzystać z odpowiedniej pomocy i udać się do psychologa lub pychoterapeuty.

Specjalista jest w stanie pomóc nam w znalezieniu źródła, które doprowadziło nas do wypalenia życiowego, oraz pomoże nam znaleźć sposoby na poradzenie sobie z nim. Należy pamiętać, aby nie bagatelizować problemu, ponieważ może to doprowadzić do poważniejszych konsekwencji - podkreśla Ewelina Sowińska.