Celiakia. Kiedy rezygnacja z glutenu to konieczność

Celiakia. Uczulenie na gluten

Celiakia  jest przewlekłą chorobą autoimmunologiczną. Prowadzi do uszkodzenia jelita cienkiego u osób, które są uczulone na gluten. Gluten to białko występujące w pszenicy, jęczmieniu, życie i niektórych innych ziarnach.

W przypadku osób z celiakią, spożycie glutenu powoduje reakcję immunologiczną, która atakuje błonę śluzową jelita cienkiego. To uszkodzenie powoduje problemy z wchłanianiem składników odżywczych (takich jak witaminy, minerały, białka), co prowadzi do różnych objawów i powikłań zdrowotnych.

W ostatnich latach zwiększyła się świadomość celiakii, co przyczyniło się do częstszego diagnozowania tej choroby. Jednak celiakia nadal pozostaje w dużej mierze niezdiagnozowaną chorobą, co oznacza, że wiele przypadków może pozostawać nierozpoznanych lub być mylonych z innymi problemami zdrowotnymi.

Według danych oraz badań, celiakia jest jednym z najczęstszych zaburzeń związanych z żywieniem w wielu krajach. Szacuje się, że dotyczy ona około 1% populacji światowej. Jednak rzeczywista liczba przypadków może być znacznie wyższa, ponieważ wielu ludzi nie ma świadomości, że cierpi na celiakię, a ich objawy mogą być lekceważone lub mylone z innymi problemami trawiennymi.

Wigilia w domu dietetyka: przepis na święta bez zbędnych kilogramów

Detoksykacja organizmu. Czy warto? Dietetyk: postaw na coś innego

Jaką rolę w diecie odgrywa herbata? Ważną - odpowiada dietetyk

Dieta onkologiczna. Co jeść i pić, gdy organizm walczy z nowotworem?

Dieta na miesiączkę. Te produkty wzmagają dolegliwości

Jestem wege. Co to właściwie oznacza?

Celiakia. Może ujawnić się w różnym wieku

Celiakia może wystąpić u ludzi w różnym wieku i może dotknąć każdą grupę wiekową. Jednak istnieją pewne czynniki ryzyka związane z rozwojem tej choroby:

• dziedziczność - celiakia jest często dziedziczona i częściej występuje u osób, których rodzina ma historię celiakii lub innych chorób autoimmunologicznych,
• wiek - chociaż celiakia może wystąpić w dowolnym wieku, diagnoza często jest stawiana u małych dzieci (nawet u niemowląt) lub w okresie dzieciństwa. Jednak zdarza się także, że choroba jest diagnozowana u dorosłych,
• inne choroby autoimmunologiczne - osoby z innymi chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak cukrzyca typu 1, łysienie plackowate, Hashimoto, choroba Addisona, mają wyższe ryzyko wystąpienia celiakii,
• płeć - celiakia występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn.

Celiakia. Pierwsze objawy

Pierwsze objawy celiakii mogą różnić się u różnych osób, a czasami mogą być różnorodne lub łagodne, co utrudnia ich rozpoznanie. Niektóre z najczęstszych objawów początkowych to:

1. Problemy trawienne: bóle brzucha, wzdęcia, biegunka, zaparcia, niestrawność, zgaga.
2. Zmiany w apetycie: utrata apetytu lub nadmierna chęć jedzenia.
3. Nadmierna utrata masy ciała: bez wyraźnego powodu lub zmiany stylu życia, jak zmiana diety lub aktywności fizycznej.
4. Problemy skórne: wysypka skórna, zaczerwienienie, swędzenie, zmiany skórne związane z reakcjami alergicznymi.
5. Zmęczenie i osłabienie: spadek energii, osłabienie mięśni.
6. Niedobór składników odżywczych: niedobory witamin (zwłaszcza D, B12, K), żelaza, wapnia, co może prowadzić do anemii i innych problemów zdrowotnych.

Niektórzy pacjenci mogą nie wykazywać żadnych widocznych objawów przez długi czas, a diagnoza celiakii wymaga serii testów, w tym badań krwi w celu sprawdzenia poziomu przeciwciał przeciwko glutenowi oraz biopsji jelita cienkiego, aby ocenić uszkodzenie błony śluzowej.

Jeśli istnieje podejrzenie celiakii, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem w celu przeprowadzenia stosownych testów diagnostycznych. Wczesna diagnoza celiakii jest kluczowa dla zapewnienia odpowiedniej opieki i zapobiegania dalszym powikłaniom zdrowotnym.

Celiakia. Dieta bezglutenowa to podstawa

Celiakia jest chorobą przewlekłą i wymaga ścisłego przestrzegania diety bezglutenowej przez całe życie.  Osoby z celiakią muszą całkowicie wyeliminować gluten ze swojej diety, w tym produktów zawierających pszenicę, jęczmień, żyto i produkty pochodne. Wdrożenie diety bezglutenowej pozwala na regenerację jelita cienkiego, zmniejszenie objawów i zapobieganie powikłaniom związanym z niedoborami składników odżywczych.

Wyeliminowanie glutenu z diety wymaga starannego planowania posiłków oraz świadomego unikania żywności i produktów zawierających gluten. Jak to zrobić? Oto kilka wskazówek:

Zapoznaj się z produktami zawierającymi gluten.

Naucz się, jakie produkty zawierają gluten i na co zwracać uwagę. Produkty z glutenem obejmują pszenicę, jęczmień, żyto, ale także produkty zawierające mąkę pszenną, semolinę, bulgur, płatki owsiane (które mogą być zanieczyszczone glutenem).

Czytaj etykiety żywności.

 Zwracaj uwagę na etykiety żywności, aby zidentyfikować produkty zawierające gluten. Produkty spożywcze oznaczone jako "bezglutenowe" są bezpieczne do spożycia.

Unikaj gotowych posiłków.

Gotowe dania, fast foody i przetworzone produkty mogą zawierać gluten, dlatego warto unikać takich produktów lub dokładnie sprawdzać ich skład.

Zastąp glutenowe produkty.

Istnieje wiele alternatyw dla glutenu, takich jak mąka bezglutenowa (np. mąka ryżowa, mąka ziemniaczana, mąka kokosowa), produkty pełnoziarniste (np. quinoa, kasza jaglana), a także produkty oznaczone jako "bezglutenowe" dostępne w sklepach spożywczych.

Dbaj o higienę w kuchni.

Jeśli masz celiakię, ważne jest, aby unikać krzyżowego zanieczyszczenia, czyli kontaktu żywności bezglutenowej z produktami zawierającymi gluten. Warto stosować oddzielne garnki, patelnie, deskę do krojenia i narzędzia kuchenne dla żywności bezglutenowej.

Uważaj na inne produkty zawierające gluten.

Wiele produktów spoza dziedziny żywności, takich jak kosmetyki, suplementy diety, leki, może zawierać gluten. Warto sprawdzać etykiety i upewnić się, że nie zawierają one glutenu.

Konsultuj się z dietetykiem.

Wiele osób decyduje się na konsultację z dietetykiem, który pomoże opracować plan żywieniowy bezglutenowy, zapewniający odpowiednią ilość składników odżywczych.