Choroba Leśniowskiego-Crohna to trudna, przewlekła choroba układu pokarmowego, która jest wyzwaniem dla pacjentów i dla specjalistów. Leczenie farmakologiczne jest konieczne i nie zastąpi go dieta. Jak jednak podkreśla dietetyk Kamila Górecka-Kirwiel opracowanie planu żywieniowego pomoże kontrolować chorobę i poprawić jakość życia: - Każdy pacjent jest inny, dlatego istotne jest monitorowanie, jak organizm reaguje na konkretne produkty spożywcze. To pozwala dostosować dietę do indywidualnych potrzeb i unikać potencjalnych wyzwalaczy objawów.
Choroba Leśniowskiego-Crohna to przewlekła i niezwykle skomplikowana choroba układu pokarmowego, która stanowi wyzwanie zarówno dla pacjentów, jak i dla specjalistów.
To schorzenie jest jednym z dwóch głównych typów nieswoistych zapaleń jelit, obok wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, ale różni się od niego na wiele sposobów - wyjaśnia dietetyk Kamila Górecka-Kirwiel.
Choroba Leśniowskiego-Crohna jest schorzeniem zapalnym jelit, które może występować w dowolnym miejscu w przewodzie pokarmowym - od ust do odbytu. Najczęściej jednak dotyka dolnego odcinka jelita cienkiego i jelita grubego.
Charakterystyczne dla tej choroby są odcinki zapalne i zdrowe fragmenty jelit, które występują naprzemiennie. To właśnie ta cecha sprawia, że diagnoza choroby Crohna może być czasem wyjątkowo trudna, ponieważ objawy są podobne do innych chorób jelitowych, takich jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy zespół jelita drażliwego - przyznaje nasza ekspertka.
Przyczyny tej choroby pozostają wciąż obiektem badań naukowych, ale istnieje wiele teorii na ten temat.
Współczesne badania wskazują, że choroba Crohna może mieć podłoże genetyczne, co oznacza, że dziedziczenie może odgrywać istotną rolę w jej wystąpieniu. Ponadto, czynniki środowiskowe, takie jak dieta i stres, mogą wpływać na rozwój tej choroby. Nie można jednak jednoznacznie określić jednego głównego wyzwalacza choroby Crohna - zwraca uwagę Kamila Górecka-Kirwiel.
Objawy choroby Leśniowskiego-Crohna mogą być zróżnicowane i często zależą od miejsca, w którym występuje stan zapalny w przewodzie pokarmowym.
Powszechne objawy obejmują:
Pacjenci często odczuwają również nudności i wymioty.
W przypadku zajęcia odbytnicy mogą wystąpić problemy z kontrolą wypróżnień. Ważne jest, aby zrozumieć, że objawy choroby Crohna mogą ulegać okresowym nasileniom, zwanym zaostrzeniami, które mogą trwać tygodnie lub miesiące, a następnie ustępować na pewien czas.
Nawracające objawy tej przewlekłej choroby znacząco wpływają na komfort życia, a w najbardziej zaawansowanych przypadkach mogą prowadzić do trwałego uszkodzenia przewodu pokarmowego, które wymaga dożywiania przez sondę jelitową lub pozajelitową na stałe - zwraca uwagę specjalistka.
Chociaż choroba ta jest trudna do wyleczenia, istnieją strategie, które pozwalają pacjentom na poprawę jakości życia i kontrolę nad objawami.
Chociaż nie istnieje jedna uniwersalna dieta, która byłaby odpowiednia dla wszystkich pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crphna, to odpowiednio dobrana może pomóc w złagodzeniu objawów, poprawie stanu zdrowia ogólnego oraz zmniejszeniu ryzyka zaostrzeń.
Istnieją pewne zasady żywienia, które często są zalecane pacjentom z chorobą Crohna. Dietetyk kliniczny może pomóc w dostosowaniu diety do indywidualnych potrzeb pacjenta. Niektóre osoby z chorobą Crohna korzystają z diety lekkostrawnej w okresach zaostrzeń, a potem stopniowo wprowadzają bardziej zróżnicowane produkty - wylicza dietetyk Kamila Górecka-Kirwiel.
Warto przestrzegać poniższych zaleceń:
Wielu pacjentom pomaga prowadzenie dziennika żywieniowego, w którym rejestrują, jakie produkty spożywcze wywołują u nich nasilenie objawów. Należy unikać potraw, które wydają się zaostrzać bóle brzucha, biegunkę czy nudności. Typowe wyzwalacze to ostre przyprawy, tłuste potrawy, produkty mleczne, alkohol i kofeina. Każdy pacjent może jednak mieć różne reakcje, dlatego monitorowanie jest kluczowe.
W okresach zaostrzenia objawów, dieta powinna być łatwo przyswajalna i lekkostrawna. Warto wybierać takie potrawy jak gotowany ryż, puree ziemniaczane, buliony warzywne i gotowane mięso o niskiej zawartości tłuszczu.
W diecie choroby Leśniowskiego-Crohna zaleca się unikanie produktów bogatych w błonnik, który może podrażniać jelita. Wybieraj białe pieczywo zamiast pełnoziarnistego, obieraj owoce i warzywa, a także unikaj orzechów i nasion.
Spożywanie regularnych posiłków może pomóc w utrzymaniu stabilnego poziomu energii i uniknięciu uczucia głodu, które może prowadzić do zaostrzeń. Staraj się jeść niewielkie porcje kilka razy dziennie.
W przypadku niedoborów pokarmowych, które często występują u pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna, lekarz może zalecić suplementy witamin i minerałów.
Białko odgrywa kluczową rolę w procesach naprawy i regeneracji tkanek jelitowych. Włączenie źródeł białka, takich jak chude mięso, ryby czy jaja, do diety może być korzystne.
Alkohol i palenie tytoniu mogą nasilać objawy choroby Leśniowskiego-Crohna i prowadzić do zaostrzeń. Staraj się unikać tych substancji.
Nawodnienie jest ważne, zwłaszcza w przypadku biegunki. Pij dużo wody i unikaj napojów gazowanych, które mogą powodować wzdęcia.
Dietetyk Kamila Górecka wylicza produkty, na które pacjenci z chorobą Leśniowskiego-Crohna powinni uważać:
Choć stres nie jest bezpośrednią przyczyną choroby Leśniowskiego-Crohna, to może wpływać na nasilenie objawów. Warto więc rozwijać strategie zarządzania stresem, takie jak medytacja, joga czy terapia.
Warto także pamiętać, że jedzenie w pośpiechu może prowadzić do połykania powietrza, co zwiększa ryzyko wzdęć.
Staraj się spożywać posiłki spokojnie i dokładnie przeżuwać jedzenie. Unikaj objadania się, ponieważ może to obciążać układ pokarmowy. Lepiej spożywać niewielkie, częste posiłki - podpowiada nasza specjalistka.
Należy również unikać środków przeczyszczających czy specjalnych herbatek ziołowych stosowanych na własną rękę.
Mogą być szkodliwe dla jelit i prowadzić do zaburzeń rytmu wypróżnień. Stosuj je tylko na zalecenie lekarza - podkreśla dietetyk.
Ważne jest także prowadzenie aktywnego i zdrowego stylu życia, unikać należy jednak zbyt intensywnych ćwiczeń, które mogą nasilać objawy.
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!