W sezonie wakacyjnym szczególną uwagę należy zwrócić na szkodliwe działanie promieni słonecznych. Gdy w upalne dni zbyt długo przebywamy na słońcu bez nakrycia głowy może dojść do udaru. Jak chronić się przed przegrzaniem organizmu latem? Co zrobić, gdy objawy wskazują na udar cieplny? Kiedy należy wezwać pogotowie?
Udar cieplny, zwany inaczej porażeniem cieplnym, pojawia się wtedy, gdy jesteśmy osłabieni i mamy problemy z oddawaniem nadmiaru ciepła. Temperatura naszego ciała osiąga wtedy powyżej 40 stopni Celsjusza. Taki stan powoduje denaturację białek i martwicę komórek. Udar cieplny jest bardzo niebezpieczny i trzeba reagować szybko, gdyż w najgorszym przypadku powoduje nawet śmierć.
Udar jest więc reakcją organizmu na przegrzanie. Udar słoneczny jest rodzajem udaru cieplnego i związany jest z ekspozycją na słońce w upalne dni. Na udar najbardziej narażone są małe dzieci, osoby starsze, osoby chorujące na takie schorzenia jak: otyłość, cukrzyca lub mające problemy z sercem. Przegrzanie organizmu grozi też częściej osobom znajdującym się pod wpływem alkoholu.
Udar cieplny może się przytrafić w gorące parne dni, podczas dużej ekspozycji na słońce (szczególnie w przypadku braku nakrycia głowy), podczas gorących kąpieli wodnych i rytuałów saunowych, w czasie pracy w gorącym i nieprzewiewnym miejscu bądź bardzo nasłonecznionym oraz podczas wysiłku fizycznego czy uprawiania sportu w upalne dni.
Do najczęstszych symptomów udaru cieplnego należą:
Jeżeli mamy do czynienia z udarem słonecznym, to oprócz powyższych objawów pojawić się mogą:
Osobę, która doznała udaru trzeba jak najszybciej zaprowadzić lub wynieść do przewiewnego i zacienionego miejsca. Jeżeli osoba jest mocno osłabiona, należy ułożyć ją w pozycji półsiedzącej (gdy twarz jest zaczerwieniona) lub leżącej z głową poniżej linii tułowia (gdy twarz jest blada).
Warto stosować chłodne okłady na głowę, kark i klatkę piersiową, należy podawać też dużo chłodnych napojów w małych porcjach. Pogotowie należy wezwać, gdy u chorego występują silne bóle głowy i karku, dreszcze, uczucie zimna oraz utrata przytomności.
WAŻNE: Gdy występują powyższe objawy należy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe. Zwlekanie bądź zbyt późny kontakt z ratownikami może skutkować śpiączką osoby chorej bądź nawet jej śmiercią.
Dzieci poniżej 4 roku życia są szczególnie narażone na ryzyko udaru cieplnego, gdyż nie mają jeszcze w pełni wykształconego mechanizmu termoregulacji.
Objawy udaru u najmłodszych są bardzo podobne do tych występujących u dorosłych. Oprócz nich mogą wystąpić również: płacz, skąpomocz i biegunka. Jeżeli dziecko straci przytomność należy natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe.
Jeżeli podejrzewamy przegrzanie organizmu u naszego dziecka, należy:
Oprócz udaru cieplnego możemy latem mieć do czynienia z wyczerpaniem cieplnym. Gdy za długo przebywamy na słońcu w naszym organizmie dochodzi do nadmiernej utraty płynów i soli, spada ciśnienie tętnicze krwi i pojawia się silne zmęczenie.
Do objawów wyczerpania cieplnego zalicza się:
Z osobą z objawami wyczerpania cieplnego należy postępować tak samo, jak w przypadku udaru: należy przenieść osobę do chłodnego miejsca, zastosować zimne okłady i nawodnić.
Jeżeli złe samopoczucie po 30 minutach istnieje prawdopodobieństwo, że mamy do czynienia z udarem cieplnym. Dlatego jeżeli objawy nie miną, należy wezwać pomoc.
By latem uniknąć ryzyka udaru cieplnego warto zastosować się do kilku wytycznych:
Jesteś na wakacjach i źle się czujesz? Skorzystaj z możliwości jakie daje e-Wizyta i porozmawiaj z lekarzem online na temat niepokojących objawów. Zarejestruj się już teraz, a konsultację otrzymasz nawet w 10 minut.
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!