1. Artykuły
  2. Konflikt serologiczny w ciąży. Kiedy jest groźny dla dziecka?

Konflikt serologiczny w ciąży. Kiedy jest groźny dla dziecka?

Konflikt serologiczny, potocznie określany konfliktem krwi to nic innego jak nieprawidłowa reakcja immunologiczna organizmu kobiety w czasie ciąży. W jakich sytuacjach występuje, jakie niesie zagrożenia dla płodu i jak wygląda profilaktyka - na te pytania odpowiada ginekolog-położnik Michał Kaszubski. 

Konflikt serologiczny w ciąży. Kiedy jest groźny dla dziecka? Konflikt serologiczny w ciąży. Kiedy jest groźny dla dziecka?
Spis treści
Konflikt serologiczny - co to takiego? Co dzieje się podczas konfliktu serologicznego? Kiedy konflikt serologiczny jest niebezpieczny? Konflikt serologiczny - profilaktyka

Konflikt serologiczny - co to takiego?

 

W skrócie: konflikt serologiczny jest patologią, w której na skutek niezgodności antygenowej między matką a płodem, w organizmie matki dochodzi do wytwarzania przeciwciał, skierowanych przeciwko antygenom płodu. Jego następstwem jest choroba hemolityczna płodu/ noworodka czyli niedokrwistość i niedotlenienie.

 

Jak to objaśnić w praktyce? Jak tłumaczy nasz specjalista Michał Kaszubski, konflikt serologiczny związany jest bezpośrednio z grupami krwi:

 

Obok układu grupowego AB0, który jest powszechnie znany jako grupy krwi A, B , AB oraz 0, istnieje wiele innych układów grupowych krwi, z których najważniejsze znaczenie ma układ Rhesus, czyli Rh. Wyróżnić można osoby posiadające antygen D na krwinkach czerwonych czyli tzw. osoby Rh dodatnie oraz te, u których antygen ten nie występuje czyli Rh ujemne.

 

I dodaje:

 

Jeżeli Rh ujemna kobieta zajdzie w ciążę z Rh dodatnim mężczyzną, to najczęściej dziecko jest Rh dodatnie. Co nie wyklucza, że według zasad dziedziczenia może być również Rh ujemne.

arrow Toksoplazmoza. Może być niebezpieczna
arrow Stan przedrzucawkowy. Jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla ciężarnych
arrow Nie każda ciąża kończy się porodem. Ginekolog wyjaśnia czym jest obumarcie płodu
arrow Ciąża pozamaciczna - objawy, przyczyny, zagrożenia i powikłania
arrow Jakie badania przed zajściem w ciążę?
arrow USG w ciąży. Czego mogą dowiedzieć się rodzice i lekarz?

Co dzieje się podczas konfliktu serologicznego?

 

Jeżeli do układu krążenia Rh- ujemnej matki dostaną się krwinki Rh- dodatniego płodu to wystąpi reakcja immunologiczna w organizmie kobiety.

 

Rozpoczyna się produkcja przeciwciał skierowanych przeciwko krwinkom dziecka, które traktuje jak „ ciała obce”. Powstające przeciwciała atakują znajdujące się w organizmie matki „obce” krwinki czerwone dziecka, powodując ich rozpad. Przeciwciała te przechodzą również przez łożysko powodując rozpad krwinek i rozwój anemii u płodu - wyjaśnia nasz specjalista.

 

Ponadto układ odpornościowy matki zdolny jest do wytworzenia tzw. komórek pamięci, które mają ogromne znaczenie w kolejnych ciążach.

 

Zjawisko to sprawia, że podczas kolejnego kontaktu z krwią osoby Rh- dodatniej np. podczas kolejnej ciąży, reakcja obronna w układzie odpornościowym matki będzie o wiele szybsza i silniejsza. Prowadzi to do poważniejszych następstw w kolejnych ciążach.

Kiedy konflikt serologiczny jest niebezpieczny?

 

W okresie ciąży krwiobieg matki jest oddzielony od krwiobiegu dziecka dzięki barierze łożyskowej.

 

Nie znaczy że niewielka ilość krwi dziecka może przedostać  się do krążenia matki. Zazwyczaj tak niewielki przeciek nie stanowi wielkiego zagrożenia - uspokaja ginekolog.

 

Niebezpieczne są natomiast sytuacje, w których to znacznie większe ilości krwi dziecka przedostają się do krwiobiegu matki.

 

Sytuacja ta może wystąpić na skutek zabiegów inwazyjnych takich jak amniopunkcja, obrót zewnętrzny płodu, jak również krwawienia z dróg rodnych oraz urazy brzucha w ciąży stanowią niebezpieczeństwo - wylicza Michał Kaszubski.

 

Najczęściej jednak do przedostania się krwi dziecka do krwiobiegu matki dochodzi podczas porodu lub poronienia.

 

Konflikt serologiczny - profilaktyka

 

Matka u której doszło do „uczulenia” czynnikiem Rh wymaga podczas ciąży częstszych badań i oceny stanu jej nienarodzonego dziecka.

 

Do najczęstszych powikłań u noworodka należy niedokrwistość i żółtaczka, jednakże w najcięższych nieleczonych prenatalnie przypadkach może dojść do uogólnionego obrzęku, drgawek, uszkodzenia narządów i mózgu - przyznaje Michał Kaszubski.

 

Dużą rolę w ocenie dobrostanu płodu podczas konfliktu serologicznego odgrywa badanie USG z oceną wartości szczytowej prędkości skurczowej przepływu krwi w tętnicy środkowej mózgu (MCA PSV).

 

W najcięższych przypadkach aby zapobiec poważnym powikłaniom u płodu, przeprowadza się wewnątrzmaciczne transfuzje krwi. Zabieg ten wykonuje się w ośrodku referencyjnym, gdzie pobiera się próbkę krwi płodowej i na jej podstawie kwalifikuje się do ewentualnej dopłodowej transfuzji krwi - dodaje.

 

Istotną rolę w profilaktyce konfliktu serologicznego odgrywa również podanie immunoglobuliny anty- D. Podanie takiego preparatu powoduje unieszkodliwienie Rh- dodatnich krwinek czerwonych, które przedostały się do krwiobiegu matki, co zapobiega „ uczuleniu” matki antygenem D.

 

Zgodnie z polskimi wytycznymi każdej Rh – ujemnej ciężarnej między 28- 30 tygodniem ciąży zaleca się 300 mikrogramów immunoglobuliny anty-D. Przed wykonaniem tego zabiegu konieczne jest zrobienie badań z krwi celem określenia obecności alloprzeciwciał w krwiobiegu matki - wyjaśnia nasz specjalista.

 

Ponadto immunoglobulinę należy podać do 72 godzin po porodzie siłami natury w dawce 150 mikrogramów natomiast po zakończeniu ciąży przez cięcie cesarskie w dawce 300 ug.

 

W przypadku wystąpienia poronienia samoistnego, ciąży pozamacicznej, poronienia zagrażającego,  krwawienia z dróg rodnych, po inwazyjnych diagnostykach  prenatalnych (np. biopsja kosmówki) wymagane jest podanie odpowiedniej  dawki w zależności od dojrzałości ciąży, tj 50 ug do 20 tygodnia ciąży oraz 150 ug po 20 tygodniu ciąży.

 

Dzięki stosowaniu profilaktyki w postaci immunoglobuliny, systematycznie zmniejsza się częstość występowania konfliktów serologicznych i będącej ich następstwem ciężkiej choroby hemolitycznej płodu - przekonuje nasz specjalista.

 

W Polsce liczba ciąż w których doszło do immunizacji wynosi między 3-5 na 1000 żywych urodzeń. Postacie przebiegające z ciężką niedokrwistością dotyczą ok 10-15 % płodów.

Michał Kaszubski ginekolog - położnik 5.00 / 10 opinii artykuły 5 artykułów więcej informacji Umów wizytę więcej informacji

Ginekolog-położnik. Jest absolwentem Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Doświadczenie zawodowe zdobywał w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Tychach. Aktualnie jest lekarzem rezydentem w PPZOZ w Wodzisławiu Śląskim. Posiada doświadczenie zawodowe w zakresie operacji laparoskopowych i klasycznych, laparoskopowego sprawdzania drożności jajowodów, HSG, histeroskopii, torbieli jajnika, mięśniaków macicy, amputacji nadszyjkowej macicy, cięć cesarskich, operacji przy wysiłkowym nietrzymaniu moczu, wypadania narządów rodnych oraz plastyki ścian pochwy i krocza.

Szybka konsultacja:
Tabletka "dzień po" e-Recepta L4 Online
Najnowsze pytania pacjentów
Zgubienie tabletki antykoncepcyjnej - jak się zachować?
Co mam zrobić w takiej sytuacji? Zgubiłam tabletkę antykoncepcyjną i nie mogę jej znaleźć. Dodatkowo nie mam zapasowego blistra, od półtora roku zażywam antykoncepcję.
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Należy dokupić nowe opakowanie leku i przyjąć brakującą tabletkę z tego opakowania.
Ewgenij Mozgunow
lekarz rodzinny, anestezjolog, lekarz w trakcie specjalizacji, lekarz medycyny pracy
Umów wizytę
Witam, zapraszamy na poradę w celu wystawienia recepty na stale zażywane leki. Życzę dużo zdrowia, pozdrawiam serdecznie dr n med Ewgenij Mozgunow
Bardzo się waham co wybrać, która metoda jest bezpieczniejsza?
Jestem w 7 tygodniu ciąży i został u mnie zdiagnozowany pusty pęcherzyk ciążowy. Nigdy nie byłam usypiania, nie miałam operacji ani tego typu zabiegów. Mam do wyboru wywołanie poronienia farmakologicznie lub zabieg w znieczuleniu ogólnym. 
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Konsultacja z ginekologiem prowadzącym.
Sylwester Król
ginekolog - położnik
Umów wizytę
nalezy sie zglosic do lekarza ginekologa
Jeśli stosunek odbył się w środę, a w czwartek wieczorem odkleiłam 3 plaster i wystąpiło krwawienie, czy jest możliwe, że w tym dniu nie byłam zabezpieczona i jest możliwość zajścia w ciąże?
 Antykoncepcję stosuje od 7 lat. Wspomnę, iż nie dochodzi do erekcji w błonie, proszę o radę, gdyż mam wzmożony apetyt, ale w czasie krwawienia w przerwie 7-dniowej przechodziłam osłabienie organizmu - ból głowy dreszcze itp. Czy to ma na to, jakikolwiek wpływ? Obecnie jestem...
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
W przypadku obaw o skuteczność antykoncepcji należy stosować dodatkowe zabezpieczenie.
Proszę o pomoc co stosować na pieczenie pochwy.
Od tygodnia mam pieczenie pochwy, do tego świąd, czerwony kolor. Pojawiła się też krew przy oddawaniu moczu.
Sylwester Król
ginekolog - położnik
Umów wizytę
nalezy sie zglosic do lekarza ginekologa.
Co w tym wypadku zrobić?
Po porodzie zaczęłam brać tabletki antykoncepcyjne, jednak jak się okazuje nie w pierwszy dzień cyklu (pomyliłam z plamieniem), ponieważ miesiączkę dostałam dzisiaj, czyli 1,5 tygodnia po rozpoczęciu opakowania. Czy kontynuować branie tabletek i za 2 tygodnie wystąpi krwawienie z...
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Konsultacja z ginekologiem prowadzącym.
Czy będąc w ciąży mogę suplementować jod przy prawidłowym TSH?
Mam 30 lat. Jestem po usunięciu tarczycy z powodu raka brodawkowatego. Staram się o dziecko za zgodą lekarza prowadzącego. Według moich informacji kobieta w ciąży powinna suplementować kwas foliowy, jod, witaminę D3 i kwasy omega 3. Proszę o pomoc.
Ewgenij Mozgunow
lekarz rodzinny, anestezjolog, lekarz w trakcie specjalizacji, lekarz medycyny pracy
Umów wizytę
Witam, pewnie! Suplementacja jest zalecana! Bliższych informacji może udzielić specjalista położnictwa lub lekarz rodzinny w trakcie porady. Życzę dużo zdrowia i pozdrawiam serdecznie dr n med Ewgenij Mozgunow
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Konsultacja z ginekologiem prowadzącym.
Czy ochrona antykoncepcji jest zachowana?
Jestem w 3 tygodniu przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych. Dziś zbyt długo trzymałam tabletkę na języku i niestety rozpuściła się. 
Ewgenij Mozgunow
lekarz rodzinny, anestezjolog, lekarz w trakcie specjalizacji, lekarz medycyny pracy
Umów wizytę
Witam, generalnie rzecz ujmująć zażyła Pani ww lek prawie tą samą drogę jak droga doustna. Wszystko w porządku. Życzę dużo zdrowia i pozdrawiam serdecznie dr n med Ewgenij Mozgunow
Zator wodami płodowymi, a 2 ciąża.
Jestem po porodzie, w którym doszło do zatoru wodami płodowymi, czy mogę starać się o drugie dziecko, czy w moim przypadku ciąża jest niemożliwa, mam 38 lat.
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Konsultacja z ginekologiem prowadzącym.
O co może chodzić w tych zmianach w miesiączce?
Przyjmuje 3 miesiąc tabletki antykoncepcyjne. W ostatnim miesiącu miałam normalne krwawienie z bólem brzucha itp. W tym miesiącu było to raczej leciutkie plamienie coś na podobieństwo kropeczek tylko w kolorze takim brązowym lekko różowym.. nie potrafię określić i brzuch prawie...
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Konsultacja z ginekologiem prowadzącym.
Czy tak powinno być podczas rozpoczęcia przyjmowania antykoncepcji?
Od kilku dni biorę antykoncepcje. Czy to normalne, że podczas brania nie czuje nic — żadnych dolegliwości nawet nie czuje się źle? 
Ewgenij Mozgunow
lekarz rodzinny, anestezjolog, lekarz w trakcie specjalizacji, lekarz medycyny pracy
Umów wizytę
Witam, nowoczesne środki antykoncepcyjne mają bardzo niskie prawdopodobieństwo wystąpienia skutków ubocznych. Wszystko jest w porządku. Życzę dużo zdrowia i pozdrawiam serdecznie dr n med Ewgenij Mozgunow
Czy w takim razie jest brak grzybicy, czy jest ona niezauważalna do wykrycia?
Odczuwałam objawy grzybicy, przyjęłam leki przepisane i mam wrażenie, że jest to niedoleczone. W badaniu bakteriologicznym nic nie stwierdzono, w mykologicznym brak wzrostu. 
Ewgenij Mozgunow
lekarz rodzinny, anestezjolog, lekarz w trakcie specjalizacji, lekarz medycyny pracy
Umów wizytę
Witam, Zalecana jest porada ginekologiczna. Życzę dużo zdrowia i pozdrawiam serdecznie dr n med Ewgenij Mozgunow
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Konsultacja z lekarzem prowadzącym.
Czy takie rozwiązanie było odpowiednie?
W czwartek wzięłam tabletkę z pierwszego tygodnia (4) jednak po 2,5h wystąpiły skąpe wymioty. Nie wzięłam już kolejnej. Stosunek odbyłam w czwartek rano oraz piątek rano po incydencie jednak partner nie doszedł we mnie. Wieczorem w piątek wzięłam tylko tabletkę piątkową i zorientowałam się po...
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Konsultacja z ginekologiem prowadzącym.
Czym może być to spowodowane?
Jestem w 15+1 tc, od dwóch dni odczuwam w środku pochwy takie pulsowanie, wibrowanie. Wizytę u ginekologa mam dopiero za 2 tygodnie.
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Konsultacja z ginekologiem prowadzącym ciążę.
Jak prawidłowo postąpić w tej sytuacji?
Przyjmuje tabletki antykoncepcyjne, przez pomyłkę wzięłam dwie tabletki tego samego dnia. Czy teraz mogę ominąć jedna brakującą tabletkę, czy muszę zażyć kolejna z blistra?
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Konsultacja z ginekologiem prowadzącym.
Antykoncepcja hormonalna - co badać?
Jakie badania powinnam wykonać podczas brania antykoncepcji hormonalnej?
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Należy to skonsultować z ginekologiem prowadzącym.
Pokaż więcej pytań więcej
CHCESZ ZADAĆ PYTANIE?
Musisz napisać jeszcze: 50 znaków.
Dziękujemy
Twoje pytanie zostało wysłane. Nasi specjaliści udzielają odpowiedzi zwykle do kilkunastu godzin od zadanego pytania. Wszystkie odpowiedzi zostaną wysłane na adres e‑mail, który podałeś w formularzu.
lub Umów się na konsultację

Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!

Lekarz online czeka na Ciebie
Umów wizytę
e-Recepta e‑Recepta L4 L4 Tabletka po Przeziębienie