Osobowość borderline - objawy, diagnostyka i leczenie

Przyczyny osobowości borderline

Przyczyną zaburzenia osobowości typu borderline mogą być traumatyczne wydarzenia z dzieciństwa, takie jak śmierć bliskiej osoby, porzucenie przez rodziców, przemoc fizyczna i psychiczna oraz wykorzystywanie seksualne. Powodem mogą być również błędy wychowawcze, oziębła relacja rodzic-dziecko bądź zaburzenia osobowości matki, ojca lub obojga rodziców.

Na wykształcenie się osobowości borderline ma wpływ brak okazywania uczuć przez bliskich w okresie dziecięcym, nadmierny krytycyzm, niewłaściwe traktowanie, dom bez zasad i zła komunikacja z dzieckiem (np. sprzeczne komunikaty). Traumy z okresu dzieciństwa skutkują lękiem przed porzuceniem, niestabilnością emocjonalną i negatywizmem.

W środowisku naukowym zdania są podzielone na temat wpływu czynników genetycznych, które mogą zwiększyć podatność na aktywizację zaburzeń osobowości. Nieprawidłowości natury biologicznej miałyby wpływać na silniejsze odczuwanie lęku, chwiejność emocjonalną czy brak stabilności emocjonalnej.

Osobowość paranoiczna - jak sobie z nią radzić?

Psychopatia – czym jest i co ją wywołuje?

L4 po epizodzie psychozy alkoholowej. Diagnostyka, leczenie i regeneracja

Rozstanie jak żałoba – jak przeżyć stratę i odbudować siebie

Dystymia – „cichy” rodzaj depresji. Jak ją rozpoznać i leczyć?

Przemoc emocjonalna, love bombing, kontrola: te mechanizmy obnaża film „Dom dobry”

Objawy borderline

Osobowość chwiejna emocjonalnie charakteryzuje się takimi zachowaniami jak:

• częste zmiany nastroju,
• niekontrolowane wybuchy gniewu,
• dążenie do konfliktów i kłótliwość,
• impulsywność,
• reakcje nieadekwatne do sytuacji,
• skłonność do manipulacji,
• nadmierna idealizacja bądź demonizacja danej osoby,
• postrzeganie świata w czarno-białych barwach,
• niska tolerancja na stres,
• samookaleczanie się,
• groźby i próby samobójcze,
• zaburzenia odżywiania (anoreksja i bulimia).

Borderline w relacjach międzyludzkich

Osoby z zaburzeniem osobowości typu borderline często miewają problemy w pracy i mają problemy w relacjach z innymi ludźmi. Ludzie z osobowością chwiejną emocjonalnie potrafią intensywnie angażować się w relacje, budować niestabilne związki, które skutkują kryzysami emocjonalnymi.

Zaburzenia typu borderline wpływają na jakość życia osoby chwiejnej emocjonalne oraz na osoby wokół niej. Bardzo utrudnia funkcjonowanie w czarno-białych barwach i skrajnościach w postrzeganiu innych osób. Bliscy postrzegani są albo “dobrzy” albo “źli” i brak tutaj wyważenia opinii na temat danej osoby. Skutkuje to u osoby z borderline impulsywnymi reakcjami, kłótniami, urywaniem znajomości i paleniem mostów.

Diagnostyka osobowości borderline

Diagnostyką osobowości borderline zajmuje się psychiatra i/lub psycholog kliniczny. Diagnoza borderline nie jest łatwa, a proces diagnostyczny może zająć kilka spotkań.

Najważniejszym elementem diagnostyki jest wywiad kliniczny, za pomocą którego specjalista dokonuje oceny zaburzeń osobowości. Do diagnozy używana jest amerykańska klasyfikacja DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) oraz europejska klasyfikacja ICD-10, która definiuje dwa podtypy osobowości chwiejnej emocjonalnie: impulsywny i borderline.

Według DSM-5 należy spełnić minimum 5 z 9 kryteriów diagnostycznych, aby można było podejrzewać zaburzenia osobowości typu borderline. Psychiatrzy i psycholodzy kliniczni bazują najczęściej na kryteriach DSM-5, a następnie stosują wywiad pogłębiony.

Podczas diagnostyki wykorzystywane są kwestionariusze do oceny osobowości, takie jak np. MMPI-2 (Minnesocki Wielowymiarowy Inwentarz Osobowości), który pomaga ocenić osobowość i wykryć daną psychopatologię. MMPI zawiera prawie 600 pytań, na które należy odpowiadać “prawda”, “fałsz” lub “nie wiem”. Psychiatra bądź psycholog kliniczny na tej podstawie dokonuje opisu wyników badania psychologicznego i rozpoznania klinicznego.

Leczenie osobowości borderline

Leczenie osobowości borderline polega na zastosowaniu farmakoterapii oraz psychoterapii. Połączenie obydwóch form leczenia daje najlepsze efekty. Leki psychotropowe mają poprawić jakość życia pacjenta, złagodzić chwiejne stany emocjonalne, napady gniewu i depresję. Pamiętajmy, że farmakoterapia ma wspomóc proces terapeutyczny, ale sama w sobie nie wyleczy zaburzeń osobowości czy chorób psychicznych.

Psychoterapia z kolei pomaga skupiać się na zdrowych aspektach osobowości i naprawie tych, które szkodzą zdrowiu psychicznemu pacjenta. Może być to zarówno psychoterapia indywidualna bądź grupowa. Ważne jest również wsparcie bliskich osoby, która zdecydowała się przejść przez proces leczenia. Ważna jest duża tolerancja, wyrozumiałość, ale również umiejętność stawiania granic.

Dowiedz się więcej

o zdrowiu psychicznym i pomocy psychologicznej

Sprawdź

Terapia online osobowości borderline

Jedną z form kontaktu z psychiatrą, psychoterapeutą bądź psychologiem jest psychoterapia online. Badania naukowe potwierdzają, że terapia online może być nawet skuteczniejsza od sesji terapeutycznej w gabinecie.

Jednym z większych plusów terapii online jest skrócenie procesu decyzyjnego w sprawie sięgnięcia po profesjonalną pomoc. Zdawanie sobie sprawy z potrzeby konsultacji u specjalisty jest już dużym krokiem w walce o lepszy komfort życia. Dlatego to kontakt w formie online jest prostszy - nie trzeba dzwonić i umawiać się na wizytę a następnie wychodzić z domu, by spotkać się w gabinecie.

Terapia online daje komfort osobom, którym trudniej się przełamać. Na konsultację online można zapisać się za pomocą elektronicznego formularza i porozmawiać ze specjalistą tak jak się uważa: przez wideoczat, czat, e-mail bądź telefon. Niektórym osobom łatwiej jest otworzyć się za pośrednictwem Internetu i zacząć proces psychoterapii.

Terapia online - jak się do niej przygotować?

• Znajdź ciche i odosobnione miejsce
• Sprawdź dostęp do Internetu i zasięg w telefonie
• Upewnij się, że komputer lub komórka działają sprawnie
• Przed sesją terapeutyczną przewietrz pomieszczenie
• Upewnij się, że podczas połączenia wideo widać twoją twarz
• Zadbaj o dobre oświetlenie twarzy, aby ułatwić analizę emocji specjaliście
• Po sesji terapeutycznej daj sobie przestrzeń na wyciszenie się

WAŻNE: Pamiętaj, że możesz potrzebować czasu do przyzwyczajenia się do spotkań w formie online i nie zniechęcaj się po pierwszej próbie.

Potrzebujesz porozmawiać o swoich problemach? Możesz zdecydować się na formułę online i w komfortowy dla siebie sposób skontaktować się ze specjalistą, który okaże Ci profesjonalne wsparcie. Zarejestruj się na poradę online za pośrednictwem haloDoctor i skontaktuj się z psychiatrą, psychologiem bądź terapeutą.