Migotanie przedsionków. Diagnoza choroby często jest przypadkiem

Co to jest migotanie przedsionków?

Migotanie przedsionków jest najczęściej występującym zaburzeniem rytmu serca.

Charakteryzuje się nieskoordynowaną aktywacją przedsionków serca, której towarzyszy niemiarowy rytm komór - wyjaśnia nasza ekspertka, kardiolog Karolina Kochan-Grygiel.

Arytmia może mieć charakter napadowy lub może występować stale, w sposób utrwalony być wiodącym rytmem serca.

Migotanie przedsionków dotyczy ok. 1-2% populacji, a u osób po 80 roku życia - nawet 10%.

Blady jak ściana. Nie lekceważ tego objawu

Zawał serca. Jak się przed nim chronić?

Atropina – w jakim celu jest stosowana?

Kołatanie serca – czym jest spowodowane?

Wysoki puls: kiedy i jak go obniżyć?

Migotanie przedsionków. Objawy typowe i nietypowe

Jakie są typowe objawy występowania migotania przedsionków? Kardiolog wylicza: szybkie, niemiarowe bicie serca, powodujące uczucie kołatania w klatce piersiowej i nieregularne tętno.

Wielu pacjentów skarży się także na osłabienie, niską tolerancję wysiłku, duszności.

Wśród mniej typowych objawów zwłaszcza w napadowym migotaniu przedsionków ekspertka wskazuje zawroty głowy, omdlenia, wzmożoną potliwość, uczucie lęku.

Wielu pacjentów nie odczuwa żadnych dolegliwości w związku z wystąpieniem migotania przedsionków, rozpoznanie bywa zupełnie przypadkowe w czasie kontrolnych badań u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej czy medycyny pracy. Czasem zaburzenie zostaje rozpoznane dopiero po wystąpieniu powikłań takich jak udar niedokrwienny mózgu lub  niewydolność serca - przyznaje Karolina Kochan-Grygiel.

Migotanie przedsionków - czynniki ryzyka

Ryzyko wystąpienia migotania przedsionków występuje u pacjentów z następującymi chorobami przewlekłymi:

• nadciśnienie tętnicze,
• wady zastawkowe serca, przede wszystkim wady nabyte zastawki mitralnej,
• choroba niedokrwienna serca,
• kardiomiopatie,
• przewlekła niewydolność serca,
• cukrzyca,
• otyłość,
• obturacyjny bezdech senny,
• nadczynność tarczycy,
• przewlekła choroba nerek,
• choroby płuc.

Nasza ekspertka zwraca uwagę, że większe ryzyko pojawienia się napadu migotania przedsionków może wystąpić w przebiegu ostrej infekcji, odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych. Może być także wywołany przez różne substancje (alkohol, tlenek węgla, kofeina).

Częstość występowania tej arytmii wzrasta z wiekiem.

Migotanie przedsionków - powikłania

Najpoważniejsze i najczęstsze powikłanie nieleczonego migotania przedsionków to udar niedokrwienny mózgu.

W przebiegu arytmii dochodzi do zakłócenia przepływu krwi w jamach serca, co sprzyja powstawaniu skrzeplin, które wraz z prądem krwi wędrują do wszystkich tętnic i mogą stać się materiałem zatorowym, powodując ostre niedokrwienie różnych narządów np. mózgu, kończyny dolnej lub jelit - wyjaśnia kardiolog.

I dodaje:

Ponadto kolejną konsekwencją tej arytmii jest przewlekła niewydolność serca, na skutek ogólnego upośledzenia wydolności mięśnia sercowego i przebudowy jam serca z powiększaniem się przedsionków. A konsekwencją tych powikłań może być zgon.

Migotanie przedsionków - diagnoza

Migotanie przedsionków rozpoznaje się na podstawie zapisu badania elektrokardiograficznego - EKG.

U pacjentów z podejrzeniem napadowej arytmii zaleca się wykonanie badania holterowskiego EKG, czyli przedłużonego monitorowania zapisu EKG, co najmniej przez 24 godziny - tłumaczy nasza ekspertka.

W momencie rozpoznania migotania przedsionków należy wykonać badanie ultrasonograficzne serca (echokardiografia/UKG serca), które ma na celu wykrycie ewentualnej choroby organicznej serca, wady zastawkowej, ocenę budowy jam serca oraz jego wydolności.

Migotanie przedsionków - leczenie

W leczeniu napadu arytmii stosuje się leki antyarytmiczne, celem przywrócenia prawidłowego rytmu serca, lub stosuje zabieg kardiowersji elektrycznej w warunkach szpitalnych. Jak wyjaśnia Karolina Kocha-Grygiel:

Kardiowersja elektryczna to wykonywany w krótkim znieczuleniu ogólnym zabieg, w którym generowany jest impuls elektryczny synchronizowany z zapisem ekg, powodujący umiarowienie rytmu serca. Niestety u wielu pacjentów migotanie przedsionków z czasem powraca.

W niektórych przypadkach stosuje się leczenie inwazyjne, czyli ablację.

Jest to zabieg polegający na zniszczeniu komórek generujących nieprawidłowy rytm serca. Dotyczy to najczęściej pacjentów z nasilonymi objawami arytmii i brakiem zadowalającej odpowiedzi na leczenie farmakologiczne - dodaje kardiolog.

U pacjentów z utrwalonym migotaniem przedsionków bardzo ważne jest zapobieganie powstawaniu zakrzepów oraz zastosowanie leków zwalniających rytm serca – leków z grupy b-blokerów lub blokerów kanału wapniowego, czasem w połączeniu z glikozydami naparstnicy.

U wszystkich pacjentów z migotaniem przedsionków – napadowym i utrwalonym – ocenia się ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych i według wskazań stosuje się przewlekle profilaktyczną terapię lekami przeciwkrzepliwymi - kończy nasza ekspertka.