Atropina – w jakim celu jest stosowana?

Czym jest i jak działa atropina?  

Atropina jest naturalnie występującym w roślinach, alkaloidem tropinowym. Działanie atropiny polega na porażeniu zakończeń nerwowych przywspółczulnego układu nerwowego i działanie to można częściowo odwrócić.

Atropina ma duży wpływ na funkcjonowanie ludzkiego organizmu. W zależności od narządu docelowego, na który ma działać, można zaobserwować szereg reakcji.

Atropina wpływa na:

• działanie mięśnia sercowego - przyspiesza jego pracę oraz zwiększa pojemność minutową serca, podnosi ciśnienie,
• działanie układu oddechowego - zwiększa światło oskrzeli, wpływa na rozkurcz mięśni gładkich,
• układ pokarmowy - zmniejsza napięcie mięśni gładkich ścian przewodu pokarmowego, zmniejsza perystaltykę jelit, ma działanie przeciwwymiotne,
• gruczoły wydzielania wewnętrznego - zmniejsza potliwość, hamuje wydzielanie śliny, łez i soków trawiennych,
• na układ moczowy - zmniejsza napięcie mięśni gładkich pęcherza i moczowodów,
• układ wzroku - rozszerza źrenice, poraża mięsień rzęskowy.

Amoksycylina - na czym polega działanie leku i kiedy go stosować?

Taromentin (amoksycylina + kwas klawulanowy) – wskazania, stosowanie i skutki uboczne leku

Wenlafaksyna – wskazania, działanie i skutki uboczne

Solcoseryl – w jakim celu jest stosowany?

Oksykodon (chlorowodorek oksykodonu) - kiedy stosować?

Metadon (chlorowodorek metadonu)

Kiedy stosowana jest atropina?

Atropina jest substancją, która ma wpływ na działanie wielu narządów człowieka. Dlatego znalazła zastosowanie między innymi w kardiologii, anestezjologii i okulistyce.

 Stosowana jest najczęściej:

• w reanimacji krążeniowo-oddechowej - w asystolii i blokach serca,
• w premedykacji przed znieczuleniem ogólnym,
• do odwrócenia blokady nerwowo-mięśniowej,
• w diagnostyce radiologicznej,
• podczas badania wzroku, w celu rozszerzenie źrenic oraz jako lek w trakcie zapalenia tęczówki i ciałka rzęskowego,
• w leczeniu odruchowej bradykardii,
• podczas stanów spastycznych przewodu pokarmowego, dróg żółciowych i moczowodów, kolki nerkowa i żółciowa,
• w zatruciach spowodowanych grzybami zawierającymi muskarynę, związkami fosforu lub substancjami o dzialaniu cholinomimetycznym.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania atropiny?

Głównym przeciwwskazaniem do stosowania atropiny jest alergia lub nadwrażliwość na atropinę.

Lek nie powinien być stosowany u osób cierpiących na chorobę refluksową, niedrożność przewodu pokarmowego, jaskrę czy zwężenie szyi pęcherza moczowego i odźwiernika.

Atropina – skutki uboczne

Stosowanie atropiny, może być powodem wystąpienia skutków ubocznych. Najczęściej występują:

• wzrost ciśnienia śródgałkowego,
• światłowstręt i upośledzenie widzenia - spowodowane rozszerzeniem źrenic,
• zaparcia oraz zatrzymanie mikcji,
• gorączka,
• suchość błon śluzowych i skóry,
• zatrzymanie pracy gruczołów wydzielniczych, zatrzymanie produkcji potu, łez,
• refluks żołądkowo-przełykowy,
• zaburzenie pracy serca,
• pobudzenie,
• niepokój,
• senność,
• reakcje alergiczne skóry, wysypka, świąd, zaczerwienienia.

W jakich dawkach podawana jest atropina?

Atropina jest lekiem, który może być podawany dożylnie, domięśniowo, podskórnie i dotchawiczo. W przypadku reanimacji podaje się dawkę 0,5 mg i powtarza się ją co 5 min do momentu ustabilizowania pracy serca.

Podczas zatrzymania krążenia podaje się dożylnie jednorazową dawkę 3 mg lub dotchawiczo 6-9 mg.

Dawki atropiny stosowane w premedykacji przed zabiegami są różne i zależą od wagi pacjenta oraz sposobu podania, natomiast minimalna dawka atropiny stosowana najczęściej u dzieci to 0,1 mg, a maksymalna 0,4 mg.

W przypadku wystąpienia zaburzeń pracy serca oraz bradykardii podaje się najczęściej 0,3-0,6 mg co 4-6 godz. do osiągnięcia całkowitej dawki 2 mg. 

W zatruciach spowodowanych związkami fosforu, substancjami cholinomimetycznymi czy grzybami zawierającymi muskarynę stosuje się dawkę 1-2 mg atropiny, co 5-60 min do momentu ustąpienia objawów zatrucia.

Dawka atropiny podawana w celu rozluźnienia mięśniówki gładkiej w jamie brzusznej to zazwyczaj 0,5 do 1 mg leku.

Przed wykonaniem badania wzroku z wziernikowaniem stosuje się kroplę roztworu 0,25-1 proc. 30 min przed wykonaniem badania.

Jakie są objawy przedawkowania atropiny?

Przyjęcie zbyt dużych dawek atropiny przejawia się wystąpieniem objawów toksycznych tj.: światłowstręt, podwójne widzenie, omamy, zaczerwienienie oraz suchość skóry, gorączka, wstrząs.

Aby znieść objawy przedawkowania, wykonuje się płukanie żołądka oraz wprowadza leczenie objawowe z użyciem krótkotrwałych barbituranów.