1. Artykuły
  2. Zawał serca. Jak się przed nim chronić?

Zawał serca. Jak się przed nim chronić?

Często nic go nie zapowiada, a jeśli już pojawiają się pierwsze symptomy niejednokrotnie je lekceważymy. To ogromny błąd! Kardiolodzy szacują, że zawał serca rocznie odbiera życie 15 tysiącom Polaków. Chcielibyśmy, żebyście wzięli sobie do serca profilaktykę, o której mówi doktor Bartosz Grzymała - Lubański, kardiolog, kierownik kliniki kardiologii w Szwecji.

Zawał serca. Jak się przed nim chronić? Zawał serca. Jak się przed nim chronić?
Spis treści
Zawał. Mechanizm powstawania i objawy Zawał groźniejszy dla młodych Czy ból pleców może zwiastować zawał? Jak się uchronić przed zawałem?

Zawał. Mechanizm powstawania i objawy

 

Serce to mięsień, który pompuje krew do wszystkich narządów ciała. Niestety zawodzi z powodu takich chorób jak: choroba wieńcowa, zaburzenia rytmu, niewydolność serca czy zapalenie mięśnia sercowego. W Polsce każdego roku na zawał serca umiera oko piętnastu tysięcy ludzi. Jaki jest zatem mechanizm tego niebezpiecznego zjawiska?

 

Własne naczynia krwionośne serca, naczynia wieńcowe, zaopatrują mięsień sercowy w krew bogatą w tlen. Jeśli w tętnicy wieńcowej pojawi się zakrzep lub zwężenie, serce cierpi na brak tlenu, co często prowadzi do bólu. Powstają zwężenia, które mogą prowadzić do dławicy piersiowej, zbudowane między innymi z tłuszczu i tkanki łącznej, która jest magazynowana w ścianie naczynia i często jest wynikiem niezdrowego stylu życia. Z biegiem lat ściana naczynia często staje się twardsza, a następnie mogą powstawać pęknięcia, które organizm próbuje „naprawić”. Czyni to poprzez aktywację płytek krwi, które sprawiają, że krew się kumuluje, to z kolei prowadzi do ryzyka powstania zakrzepu wywołującego szkodliwy brak tlenu w mięśniu sercowym, i konsekwencji doprowadzając do zawału mięśnia sercowego - tłumaczy kardiolog Bartosz Grzymała - Lubański.


Najczęstsze objawy zawału serca to dyskomfort, ucisk lub ból w klatce piersiowej.

 

Ból może promieniować do jednego lub obu ramion, szyi, szczęki, możemy go też odczuwać między łopatkami. Czasami występują nudności, duszność i zimne poty. Co ciekawe symptomy nie muszą być odczuwane jako ciężkie, mogą przychodzić i odchodzić i nie muszą występować nagle - tłumaczy nasz ekspert.


I dodaje:

 

W przypadku, kiedy powyższe objawy wystąpią i nie ustępują w ciągu 15 minut, należy zadzwonić pod numer alarmowy i wezwać karetkę. Każda minuta ma znaczenie dla dalszego rokowania, w przypadku zawału więc nie należy zwlekać z wezwaniem pomocy.


Zwraca on uwagę na istotną różnicę pomiędzy zawałem a popularną dławicą. Objawy dusznicy bolesnej, zwanej popularnie dławicą są często podobne do objawów zawału serca, ale są często łagodniejsze i nietrwałe. Są one zwykle związane z fizycznym lub psychicznym obciążeniem i ustępują po jego zakończeniu.

Zawał występuje częściej w godzinach porannych, wyższej częstotliwości występowania sprzyja również zimno.

 

arrow Migotanie przedsionków. Diagnoza choroby często jest przypadkiem
arrow Profilaktyka zawału mięśnia sercowego. 10 wskazówek jak zadbać o serce
arrow Nadwaga. Jak dietetyk może pomóc w utracie masy ciała?
arrow Zwyrodnienie kolana. Co zaleca fizjoterapeuta?
arrow Zapalenie dziąseł. 12 wskazówek jak chronić dziąsła
arrow Jaką rolę w diecie odgrywa herbata? Ważną - odpowiada dietetyk

Zawał groźniejszy dla młodych

 

Co ciekawe zawał mięśnia sercowego u młodszej osoby, może mieć gorszy przebieg niż u starszych pacjentów. Dlaczego? Związane to może być z samą etiologią zawału. Miażdżyca, która do niego prowadzi, rozwija się w organizmie pacjenta przez dłuższy czas, co prowadzi do adaptacji serca do trudnych warunków wywoływanych przez niedokrwienie. Rozwija się tak zwane krążenie oboczne, organizm tworzy dodatkowe naczynia, które omijają zwężone tętnice. Taki proces wymaga czasu, u młodego pacjenta zawał zawsze jest zjawiskiem nagłym, a organizm, w żaden sposób nie zderzył się nań przygotować. Dlatego zdarzenie to może skutkować ciężkimi konsekwencjami, a nawet śmiercią.

 

Czy ból pleców może zwiastować zawał?

 

Jedna z Czytelniczek portalu HaloDoctor, martwi się o swoje zdrowie i pyta:

 

Mam pytanie odnośnie do bólu i drętwienia lewej ręki. Czytałam, że może być zwiastunem nadchodzącego zawału. Czy to się odczuwa tuż przed czy nawet do kilku dni? Boli też czasem okolica łopatki i obojczyka. Jak odróżnić to od nerwobóli?

 

Często trudno jest odróżnić te objawy od siebie - odpowiada doktor Bartosz Grzymała - Lubański - znaczenie ma tutaj wywiad.

 

Ustalenie okoliczności występowania tych bóli pozwoli zidentyfikować ich przyczynę.

 

Jeśli pacjentka odczuwa boleść podczas stresu bądź wysiłku, to jest większe ryzyko, że jest ona pochodzenia sercowego/wieńcowego, natomiast jeśli na przykład podczas snu to może to wynikać z ucisku nerwów/naczyń w ręce wskutek ułożenia ciała - wyjaśnia kardiolog.


I podkreśla:

 

Zdecydowanie natomiast w przypadku wystąpienia takich objawów zalecałbym kontakt z lekarzem rodzinnym lub kardiologiem celem dalszej diagnostyki: badania laboratoryjne, a w tym konkretnym przypadku - próba wysiłkowa.

 

Jak się uchronić przed zawałem?

 

Jeśli chodzi o profilaktykę, to jest ona taka sama w przypadku wszystkich chorób serca.

 

Należy rzucić palenie, schudnąć, jeść mniej tłusto, mniej soli i zadbać o aktywność fizyczną - akcentuje kardiolog.


Palenie tytoniu bez względu na jego postać sprzyja rozwojowi miażdżycy. Niebezpieczne i toksyczne związki chemiczne znajdujące się w tytoniu nieodwracalnie mogą uszkodzić zarówno naczynia krwionośne, jak i mięsień serca. Z kolei tlenek węgla zawarty w dymie tytoniowym jest powodem wzrostu ciśnienia i tętna. Palacze niejednokrotnie po pierwszym rannym papierosie mogą odczuwać zawroty głowy, skołowanie czy duszność. Dzieje się tak dlatego, że serce zmuszone jest pracować ciężej i dostarczać zdecydowanie więcej tlenu do tkanek.
 

Pozytywną wiadomością dla palaczy może być fakt, że po rzuceniu palenia organizm potrzebuje tylko pięciu lat, by się zregenerować, i ryzyko choroby serca po tym czasie, jest bliskie temu, jakie dotyczy osób, które nigdy nie paliły.

Nadwaga, zwłaszcza ta, o charakterze brzusznym znacząco podnosi ryzyko wystąpienia chorób serca. Zbędne kilogramy są sojusznikiem nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, czy niebezpiecznego wzrostu cholesterolu. To wszystko z kolei może prowadzić do zawału. Warto zatem skonsultować się z dietetykiem, który pomoże obliczyć wskaźnik masy ciała BMI i dobierze właściwą dietę, albo przynajmniej udzieli praktycznych wskazówek żywieniowych.

Przyjmowane posiłki powinny być lekkostrawne, zatem zaleca się ograniczenie tłuszczów odzwierzęcych, cukrów prostych, soli, alkoholu i kofeiny. Na talerzu powinny dominować warzywa i owoce, produkty wysokobłonnikowe, kwasy omega 3.

Ważne jest również nawodnienie: ilość przyjmowanych płynów powinna wynosić około dwóch litrów i dobrze, jeśli jest to woda.

W profilaktyce chorób serca pamiętamy też o regularnym i systematycznym spożywaniu posiłków.

Istotnym sprzymierzeńcem zdrowego serca jest aktywność fizyczna. Oprócz tego, że bezpośrednio wpływa ona na wydolność mięśnia sercowego, pomaga nam jeszcze utrzymać prawidłową masę ciała. Tu zaleca się ćwiczenia o umiarkowanej intensywności wykonywane systematycznie kilka razy w tygodniu. Z pewnością dużą pomocą będzie zmiana nawyków ruchowych podczas codziennych czynności: zamian samochodu na rower bądź spacer, schody zamiast windy, praca na świeżym powietrzu.

Poważne potraktowanie tego mięśnia, zmiana nawyków żywieniowych, przyjęcie prawidłowego modelu ruchu naprawdę może uchronić nas od bardzo poważnych komplikacji zdrowotnych i sprawić by nasze serce jeszcze przez wiele lat biło jak dzwon.

artykuły 3 artykuły więcej informacji Umów wizytę więcej informacji

Specjalista chorób wewnętrznych, specjalista kardiolog, p/o Kierownika Kliniki Kardiologii Szpitala Wojewódzkiego w Gävle w Szwecji.

Szybka konsultacja:
Tabletka "dzień po" e-Recepta L4 Online
Najnowsze pytania pacjentów
Okresowe kołatanie serca, co robić?
Mam okresowe kołatanie serca (glównie przy wieczornym położeniem się spać. Okresowe oslabienie i duszność. Po wykonaniu wszelkich badań (kardiolog i ekg - WIZYTY kilkakrotne) nie wykazują w danym momencie żadnych zmian.Co dziwne zdarzyło się raz, że wymiotowałam po zabiegach UD na bark i...
Dawid Luwański
Umów wizytę
należy poszerzyć diagnostykę badań laboratoryjnych i echo serca
Adam Mallach
lekarz, ginekolog - położnik, internista
Umów wizytę
należy wykonac badania laboratoryjne i ścisły monitoring z echem serca w warunkach szpitalnych
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Wskazana diagnostyka w warunkach szpitalnych.
Ból barków i gardła, trudności z przełykaniem. Czy to objawy zawału?
Jestem 59-letnia kobietą, od 2 dni bola mnie barki, a do tego doszedł ból od gardła do żołądka (jakby cały przełyk i niżej).Trudności z przełykaniem nawet wody. Czy to mogą być objawy zawału serca?
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Nie, to nie są objawy zawału serca. Aby zdiagnozować przyczynę Pani dolegliwości proszę skontaktować się z lekarzem, który po przeprowadzonym wywiadzie zleci odpowiednie leki lub badania dodatkowe.
Piotr Matysik
lekarz rodzinny, lekarz chorób wewnętrznych
Umów wizytę
Nie są to objawy charakterystyczne dla zawału, trzeba uzupełnić wywiad i włączyć właściwe leczenie.
Czy moje wartości tętna są w normie?
Mam 35 lat i niepokoją mnie wartości tętna gdy mierzę je przed zaśnięciem, bo wynoszą poniżej 60 uderzeń na minutę, zwykle ok. 55-57. W dzień są standardowe (70-90), nie mam też innych objawów.
Ewgenij Mozgunow
lekarz rodzinny, anestezjolog, lekarz w trakcie specjalizacji, lekarz medycyny pracy
Umów wizytę
Witam, podane wartości nie są niepokojące. Zwykle w godzinach wieczornych-nocnych tętno ulega spowolnieniu. Życzę dużo zdrowia i pozdrawiam serdecznie dr n med Ewgenij Mozgunow
Ogromy stres w życiu codziennym - jak nad nim zapanować?
Mam bardzo duże problemy z samopoczuciem. W styczniu tego roku dowiedziałam się, że choruję na hipoglikemie reaktywna. Po powtórzeniu badań w maju cukier po wypiciu glukozy po 2 godzinach wynosił 80. Fakt stwierdziłam, że jest lepiej i trochę odpuściłam sobie swoje zdrowe i regularne...
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Należy stosować się do zaleceń specjalisty psychiatry i przyjmować przepisane leki.
Od pewnego czasu borykam się ze swoim zdrowiem - jak sobie pomóc?
Zawroty głowy, drętwienie karku i głowy. Sztywny język. Problemy ze snem. Badania krwi, póki co nic nie wykazały. Jedynie cukier podwyższony na poziomie 109. Będę robić jeszcze krzywą cukrową. Rezonans magnetyczny głowy nic nie wykazał. Na RTG kręgosłupa szyjnego wyszło, że mam zniesioną...
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Zalecana stacjonarna wizyta neurologiczna.
Czy ciśnienie 136 na 63 jest w normie?
Mam 70 lat oraz cukrzycę typ 2.
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Konsultacja z lekarzem prowadzącym.
Nie wiem, co mam robić — czy powinnam przyjmować te leki?
Ostatnio lekarz rodzinny zdiagnozował u mnie nadciśnienie (na podstawie kilkunastu poprzednich pomiarów oraz zmierzone w gabinecie ciśnienie było wysokie, ponadto jest mi zimno w stopy i dłonie zwłaszcza wieczorami), ogólnie od kilku tygodni moje ciśnienie nie spadało poniżej...
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Należy stosować się do zaleceń lekarskich.
Czy możliwe, że kołatania mają związek ze stresem lub niedoborami witamin?
Raz na jakiś czas doświadczam kołatań serca z jednocześnie niskim pulsem. Odczuwam wówczas silne, mocne uderzenia serca. Kołatania nasilają się w sytuacjach stresowych. Czasami przy odchrząknięciu, kaszlnięciu, sytuacja się normuje. Miałam robione EKG, które wykazało, że wszystko...
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Zalecana stacjonarna wizyta u kardiologa.
Karolina Raczyńska
lekarz
Umów wizytę
Z dużym prawdopodobieństwem EKG nie objęło czasowo momentu kiedy było kołatanie. Należy wykonać holter EKG aby wykluczyć napadowe zaburzenia rytmu serca. Dodatkowo warto udać się ponownie do lekarza POZ aby zebrał dokładny wywiad i wykluczył m.in. zaburzenia tarczycy czy niedokrwistość.
Karolina Raczyńska
lekarz
Umów wizytę
Z dużym prawdopodobieństwem EKG nie objęło czasowo momentu kiedy było kołatanie. Należy wykonać holter EKG aby wykluczyć napadowe zaburzenia rytmu serca. Dodatkowo warto udać się ponownie do lekarza POZ aby zebrał dokładny wywiad i wykluczył m.in. zaburzenia tarczycy czy niedokrwistość.
Jakie badania muszę zrobić, aby uzyskać zaświadczenie?
Muszę mieć do pracy zaświadczenie od kardiologa o możliwość wykonywania pracy. Może mogę na bazie ostatnich badan w poradni dostać zaświadczenie?
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Decyzją podejmie kardiolog podczas konsultacji.
Czy przed zabiegiem ablacji (4 tyg przed) można wykonać tatuaż w miejscu, gdzie nie będzie cięcia?
Drugi tatuaż na dłoni tydzień przed zabiegiem. Z tego co wiem to będę miał leki przeciwzakrzepowe - to nie da rady pewnie przez 3 miesiące nic zrobić, bo rozrzedzają krew. Kolejne pytanie - czy zabieg ten bardzo boli pomijając znieczulenie w pachwiny, jak tam wprowadzą elektrody?
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Zalecana konsultacja z lekarzem prowadzącym leczenie.
Sebastian Łaźniak
lekarz
Umów wizytę
zalecana konsultacja z lekarzem prowadzącym
Sylwester Król
ginekolog - położnik
Umów wizytę
należy się skonsultować z lekarzem prowadzącym.
Co zaradzić na problem z połykaniem tabletek.
Co zrobić gdy nie potrafię połykać tabletek, a dostałam do połknięcia tabletki na serce? Czy mogę rozpuścić lub spróbować połknąć z jogurtem?
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Konsultacja z lekarzem prowadzącym leczenie.
Sylwester Król
ginekolog - położnik
Umów wizytę
należy skonsultowac to z lekarzem prowadzacym.
Wielokształtny częstoskurcz komorowy zależny od katecholamin - jak wygląda diagnoza?
Jak można zdiagnozować wielokształtny częstoskurcz komorowy zależny od katecholamin? Czy trzeba zrobić badania genetyczne?
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Zalecana konsultacja kardiologiczna.
Czy w takiej sytuacji mogę ubiegać się o zwolnienie z wf-u (lub z danych dyscyplin), jeżeli ćwiczę w dostosowanym tempie poza szkołą?
Mam 19 lat i posiadam lejkowatą klatkę piersiową w średnim stopniu zaawansowania i zespół Gilberta (bilrubina na poziomie 5). Często szybko się męczę podczas biegania w dyscyplinach sportowych takich jak piłka nożna czy koszykówka. Przeszedłem badania, takie jak rtg klatki...
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Należy skontaktować się w tej sprawie z lekarzem prowadzącym.
Czy przy takim ciśnieniu 122/90 puls 140 można dostać zawału serca? 
Od kiedy miałam takie ciśnienie, strasznie czuję się osłabiona, zmęczona, mam duszności. Mam nerwicę lekową i nie wiem, czy się mam martwić, czy nie. Mam 22 lata.
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Zalecana stacjonarna wizyta lekarska.
Jaki powinien być prawidłowy puls w moim wieku?
Mam 34 lata i od jakiegoś czasu martwi mnie mój puls szukam odpowiedzi, ale nie znajduje konkretnej — mianowicie mam pytanie...czy puls gdy sobie leżę 60-64 jest dobrya gdy wstaje to mam około 65-70?
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Zalecana stacjonarna wizyta lekarska.
Jak poradzić sobie z problemami z sercem w młodym wieku?
Mam 21 lat, a od jakiegoś czasu mam problemy z sercem. Objawy to: ból w klatce, ból promieniujący do lewego barku, szybkie bicie serca i przy tym mam problem z oddychaniem. Serce czasami szybko przyspiesz i zmienia rytm, przy tym też czasami mam problem z oddychaniem.
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Zalecana konsultacja kardiologiczna.
Czy dyskomfort w lewej piersi może być związany problemem serca?
Zacznę od tego, że jestem hipochondrykiem. W nocy z czwartku na piątek poczułem dyskomfort w lewej piersi, powyżej sutka, po jego zewnętrznej stronie, a także pod piersią (nie mam na myśli, że na raz poczułem dyskomfort w tych miejscach, tylko że na przemian był tam odczuwalny). Mimo że ze...
Paweł Skoczylas
lekarz, internista, lekarz rodzinny
Umów wizytę
Zalecana stacjonarna wizyta lekarska
Pokaż więcej pytań więcej
CHCESZ ZADAĆ PYTANIE?
Musisz napisać jeszcze: 50 znaków.
Dziękujemy
Twoje pytanie zostało wysłane. Nasi specjaliści udzielają odpowiedzi zwykle do kilkunastu godzin od zadanego pytania. Wszystkie odpowiedzi zostaną wysłane na adres e‑mail, który podałeś w formularzu.
lub Umów się na konsultację

Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!

Lekarz online czeka na Ciebie
e-Recepta e‑Recepta L4 L4 Tabletka po Przeziębienie