Rodzina patchworkowa – jak budować relacje bez napięć? Ekspertka wyjaśnia

Źródła napięć i konfliktów – co najczęściej dzieli rodzinę patchworkową?

- Jednym z najczęstszych źródeł napięć i konfliktów w takich rodzinach jest brak jasno określonych ról i granic między członkami nowo utworzonego systemu rodzinnego – wyjaśnia psycholożka.

Dzieci często nie wiedzą, jak odnosić się do nowego partnera lub partnerki rodzica, a mimo wspólnego zamieszkiwania nie czują z nim więzi czy bliskości.

- Dorośli nie zawsze są pewni, na ile mogą angażować się w wychowanie dzieci partnera, obawiając się przekroczenia granic lub odrzucenia – dodaje Agnieszka Dąbrowska.

Źródłem napięć bywają również różnice w stylach wychowawczych, oczekiwaniach czy niezałatwione konflikty z byłymi partnerami.

Samotność po 30., 40., 50. Jak budować relacje, gdy dotychczasowa sieć społeczna się kurczy?

Wycofanie mleka modyfikowanego. GIS apeluje do rodziców niemowląt o ostrożność

Świąteczne prezenty pod lupą. Lekarze pokazują gablotę grozy: to naprawdę połykają dzieci!

Ośmioletni chłopiec uratował mamę. Tak reagować powinni wszyscy

Syndrom „grzecznej dziewczynki”: dlaczego córka nigdy nie mówi „nie” i czym to grozi?

Europejski Tydzień Autyzmu: co warto wiedzieć, aby lepiej zrozumieć i wspierać osoby z ASD

Większe wyzwanie, niż się wydaje

Tworzenie rodziny patchworkowej często okazuje się znacznie trudniejsze, niż partnerzy się spodziewają.

- Rodzina patchworkowa nie funkcjonuje na takich samych zasadach jak tzw. „rodzina pierwotna” – jej członkowie nie mają wspólnej historii i naturalnych więzi, a zbudowanie ich wymaga czasu i wspólnej pracy - tłumaczy ekspertka.

Nie bez znaczenia są także kwestie prawne:

- Przybrani rodzice nie posiadają praw rodzicielskich wobec dzieci partnera, co sprawia, że ich rola i zakres obowiązków często są nieuregulowane i niejednoznaczne.

Emocje dzieci – lojalność, zazdrość, poczucie obcości

Dzieci w rodzinach patchworkowych często doświadczają złożonych emocji, których nie potrafią nazwać.

- Jednym z kluczowych mechanizmów jest lojalność wobec biologicznego i nieobecnego rodzica – dziecko może czuć się winne, że zbliża się do nowego partnera lub partnerki matki czy ojca, co prowadzi do dystansu, chłodu lub nawet buntu – zauważa psycholożka.

Zazdrość i rywalizacja z kolei wynikają z potrzeby bycia najważniejszym dla swojego rodzica.

- Dzieci mogą walczyć o uwagę, miłość i pozycję, zwłaszcza gdy w rodzinie pojawiają się inne dzieci z poprzednich związków lub nowe wspólne potomstwo.

Poczucie „obcości” jest również częste:

- Dzieci mogą mieć wrażenie, że są tylko „gośćmi” w nowej rodzinie lub że jest to jakiś moment przejściowy.

Jak podkreśla Agnieszka Dąbrowska – te mechanizmy są czymś naturalnym, lecz wymagają dużej uważności i wsparcia ze strony dorosłych.

Wsparcie terapeuty – jak pomaga specjalista?

- Terapeuta rodzinny pełni w rodzinie patchworkowej rolę przewodnika, który pomaga wszystkim członkom zrozumieć złożoność sytuacji, w jakiej się znaleźli – mówi psycholożka.

Kluczowym zadaniem terapeuty jest stworzenie bezpiecznej przestrzeni, w której każdy może wyrazić swoje emocje i potrzeby.

- Terapeuta pomaga ustalić jasne role i granice, co jest szczególnie ważne w kontekście wychowania dzieci i nowego układu rodziny - dodaje ekspertka.

Ważnym elementem pracy jest również pomoc w budowaniu realistycznych oczekiwań oraz wspieranie rodziny w rozwijaniu komunikacji i wzajemnego zaufania.

Jak chronić związek, dbając o relacje z dziećmi?

Równowaga między relacją partnerską a rodzicielską to podstawa.

- Partnerzy powinni świadomie dbać o relację między sobą, a jednocześnie o relacje z dziećmi – własnymi, jak i tymi, które dołączają do rodziny - podkreśla Agnieszka Dąbrowska.

Kluczowa jest otwartość, empatia i gotowość do słuchania tego, co trudne.

Wspólne ustalanie zasad i granic oraz wzajemne wspieranie się w podejmowaniu decyzji wychowawczych to według ekspertki fundament zdrowej relacji.

- Dobrze funkcjonująca para to fundament, na którym można budować zdrową rodzinę patchworkową.

Cierpliwość i elastyczność – klucz do harmonii

- Tworzenie harmonijnej rodziny patchworkowej wymaga pracy. Przede wszystkim potrzebna jest cierpliwość. Proces integrowania się rodziny może trwać miesiące, a nawet lata i nie zawsze przebiega liniowo – tłumaczy Agnieszka Dąbrowska.

Ważna jest również zdolność do rozumienia perspektywy innych osób, balans między elastycznością a granicami oraz dobra komunikacja.

- Dbanie o te wartości i umiejętności pomaga w tworzeniu bezpiecznej struktury rodzinnej, w której można budować zaufanie i bliskie relacje – podsumowuje ekspertka.