Pandemia COVID-19 szybko zmusiła naukowców do stworzenia szczepionki niezbędnej do ochrony przed ciężkim przebiegiem choroby. Niektórzy uznali, że preparat ten pojawił się zbyt szybko w obiegu i mają wątpliwości co do jego bezpieczeństwa, czy są one słuszne? Czy istnieje powiązanie pomiędzy szczepieniem na COVID-19 a zaburzeniami cyklu menstruacyjnego?
Niektóre kobiety, które poddały się szczepieniom na COVID-19 skarżą się na zaburzenia cyklu miesiączkowego, tj.:
Są to jednak dość niekonretne dane, bowiem nie wiemy po jakim czasie od szczepienia nieprawidłowości te się ujawniły. Przypomnijmy, że za NOP (niepożądany odczyn poszczepienny) uznajemy objaw, który wystąpił do 4 tygodni po szczepieniu.
Nie należy jednak ignorować wyżej wspomnianych doniesień, choć nie posiadamy dotychczas dowodów na ich powiązanie ze szczepieniami na COVID-19. Producenci dostępnych szczepionek również nie wymieniają ich wśród skutków ubocznych, choć istnieje możliwość, że po przeprowadzeniu głębszej analizy tego zagadnienia, zostaną one tam dodane, o ile okaże się to zasadne.
Więcej o skutkach ubocznych szczepień na COVID-19.
Formuła każdej z dostępnych szczepionek pozwala na ich interakcje jedynie z układem immunologicznym, nie ma możliwości aby miały one wpływ na układ hormonalny. Nie istnieją szczepionki reagujące z receptorami w podwzgórzu bądź przysadce, a jedynie taka interakcja mogłaby przynieść skutki dotykające cykl hormonalny.
Organizm w odpowiedzi na szczepionkę uruchamia złożoną reakcję immunologiczną, w tym zapoczątkowana zostaje produkcja limfocytów, które mogą oprócz krążenia we krwi gromadzić się także w tętnicach (w tętnicach endometrium macicy również), co skutkuje złuszczaniem śluzówki macicy, czyli krwawieniem.
W przebiegu dalszej obserwacji klinicznej pacjentek zgłaszających niepokojące objawy, należy zrealizować dokładną diagnostykę obejmującą analizę poziomu hormonów w określonym momencie cyklu, wykonać USG i przeprowadzić dokładny wywiad lekarski. Dopiero te działania mogą pomóc w odnalezieniu przyczyny zaburzeń.
W dochodzeniu przyczyn zaburzeń miesiączkowania, także w przypadku podejrzenia wpływu szczepienia, warto przeanalizować inne czynniki mogące przyczynić się do tego stanu, występujące równolegle. Jako, że organizm kobiety jest wrażliwy na wszelkie zmiany w trybie życia, a także inne negatywnie wpływające wydarzenia, powodów zaburzeń może być sporo.
Uznaje się, że najbardziej wpływa na zaburzenia cyklu menstruacyjnego. Zwłaszcza stres przewlekły, bądź nagły, silny wywołuje wzrost syntezy prolaktyny (hormon hamujący owulację), co opóźnia krwawienie miesiączkowe.
Warto zwrócić uwagę na kwestię przewlekłego stresu związanego z pandemią COVID-19. Brak poczucia bezpieczeństwa, izolacja społeczna, a także wiele innych zmian będących pokłosiem pandemii powodują duże narażenie organizmu na stres. Specjaliści wspominają o zjawisku pandemicznego ostrego zaburzenia stresowego przypominającym zespół stresu pourazowego.
Hormony przyjmowane w ramach antykoncepcji wpływają na mechanizm wydzielania tych związanych z cyklem menstruacyjnym. Krwawienie występujące w czasie przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych nie jest jednak typową menstruacją, a krwawieniem z odstawienia, które jest spowodowane chwilowym obniżeniem stężenia hormonów.
Wzmożony wysiłek fizyczny, zwłaszcza jeśli chodzi o sporty wytrzymałościowe, może wpływać na zaburzenia cyklu menstruacyjnego. Polega to na zahamowaniu pulsacyjnego wydzielania GnRH przez podwzgórze, co powoduje zmniejszenie stężenia LH i FSH wydzielanych przez przysadkę.
Radykalna zmiana diety, a zwłaszcza niedobory kaloryczne mogą skutkować nieregularnymi cyklami menstruacyjnymi, bądź nawet zanikiem miesiączki.
Na zaburzenia cyklu miesiączkowego mają wpływ ponadto czynniki i schorzenia takie jak:
Jako, że zaburzenia cyklu menstruacyjnego mogą być wywołane przez choroby, w tym choroby zakaźne, uważa się, że COVID-19 również wykazuje istotny wpływ na powstawanie nieprawidłowości z tym związanych.
Najczęściej zgłaszane objawy dotyczące cyklu miesiączkowego po przechorowaniu COVID-19:
W jednym z badań przeprowadzonych w Chinach wykazano, że u 20% kobiet, które przebyły COVID-19 wystąpiły nieprawidłowości związane z cyklem menstruacyjnym. Należy wziąć pod uwagę, że w czasie pandemii COVID-19 oprócz kobiet, które chorowały, u tych, które zakażenia nie przeszły, również stwierdzono dysfunkcje w funkcjonowaniu układu rozrodczego, z czym przypuszczalnie może mieć związek wcześniej wspomniany przewlekły stres.
Pomimo możliwych działań niepożądanych, korzyści wynikające ze szczepień na COVID-19 znacząco przewyższają ryzyko skutków ubocznych. Szczepienia pozwalają ograniczyć pulę wirusa, a co za tym idzie, istnieje mniejsze prawdopodobieństwo powstawania nowych mutacji i wariantów SARS-CoV-2. PHE donosi, że do końca kwietnia szeroko zakrojony program szczepień w samej Anglii zapobiegł 11 700 zgonom i 33 tysiącom hospitalizacji.
Doniesienia zaszczepionych kobiet, które doświadczyły zaburzeń cyklu menstruacyjnego wskazują, że bez względu na ich przyczynę nie są one trwałe i zazwyczaj mają miejsce w czasie trwania jednego cyklu. Obawy te nie powinny więc stanowić bezpośredniej przyczyny rezygnowania ze szczepienia.
Przebyłeś/aś zakażenie COVID-19 lub masz wątpliwości co zasadności do szczepienia? Skontaktuj się z lekarzem korzystając z konsultacji online i zadaj wszystkie nurtujące Cię pytania.
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!