Opryszczka narządów płciowych. Kiedy jest niebezpieczna?

Czy to opryszczka narządów płciowych? Objawy

Opryszczka narządów płciowych, znana również jako opryszczka genitalna, to infekcja wywoływana przez wirusa herpes simplex typu 2 (HSV-2) lub, w niektórych przypadkach, przez wirusa herpes simplex typu 1 (HSV-1). Chociaż HSV-1 zazwyczaj jest związany z opryszczką wargową (pojawiającą się w okolicy ust), może również powodować opryszczkę narządów płciowych poprzez kontakt oralno-genitalny.

Opryszczka narządów płciowych jest chorobą przenoszoną drogą płciową, może być przenoszona poprzez bezpośredni kontakt skóry w okolicy narządów płciowych, ustnej lub odbytu z zakażoną osobą. Wirus HSV pozostaje w organizmie i może okresowo wywoływać nawroty infekcji, które są zwykle spowodowane czynnikami stresowymi, osłabieniem odporności lub innymi czynnikami - tłumaczy nasz specjalista, ginekolog Łukasz Blukacz.

Objawy opryszczki narządów płciowych mogą obejmować:

• bolesne pęcherzyki lub owrzodzenia w okolicy narządów płciowych,
• pieczenie lub swędzenie,
• obrzęk,
• bolesne oddawanie moczu,
• ból w okolicy miednicy.

Niektóre osoby mogą być nosicielami wirusa HSV i nie wykazywać żadnych objawów.

Movember. Czy mężczyźni chcą badać swoje jądra?

Piecze, boli, swędzi. To infekcja intymna

Wirus HPV. Czy mężczyźni powinni się badać na obecność wirusa HPV?

Badanie per rectum – wskazówki dotyczące badania

Kiła - objawy, przyczyny i sposób leczenia

Rzeżączka - jak jej zapobiegać?

Opryszczka narządów płciowych. Częściej chorują kobiety

Opryszczka narządów płciowych jest jednym z najczęstszych wirusowych zakażeń przenoszonych drogą płciową na świecie. Szacuje się, że aż 3,7 mld ludzi poniżej 50. roku życia, czyli 67 proc. całej światowej populacji, jest zarażonych herpeswirusami powodującymi opryszczkę twarzy i narządów płciowych.

Częstość występowania opryszczki narządów płciowych może różnić się w zależności od regionu i populacji. Ogólnie rzecz biorąc, zakażenie wirusem opryszczki narządów płciowych jest częstsze u dorosłych niż u młodzieży i dzieci, ponieważ transmisja wirusa najczęściej zachodzi podczas kontaktów seksualnych - przyznaje nasz ekspert.

I jak zauważa, kobiety są nieco bardziej narażone na infekcję niż mężczyźni. Istnieje kilka czynników, które mogą zwiększać ryzyko zakażenia opryszczką narządów płciowych, takich jak:

• Wczesne rozpoczęcie aktywności seksualnej
• Duża liczba partnerów seksualnych
• Brak stosowania prezerwatyw
• Obniżona odporność
• Współistniejące zakażenie HIV

O czym warto pamiętać to, że w przypadku kobiet w ciąży zakażenie wirusem opryszczki narządów płciowych może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia płodu.

Dlatego ważne jest, aby kobiety w ciąży, które mają historię opryszczki narządów płciowych lub były narażone na zakażenie, skonsultowały się z lekarzem, który może zalecić odpowiednią profilaktykę - podkreśla Łukasz Blukacz.

Opryszczka narządów płciowych. Jak dochodzi do zakażenia?

Do zakażenia wirusem opryszczki narządów płciowych dochodzi najczęściej poprzez:

• Kontakt seksualny.

Głównym sposobem przenoszenia wirusa jest bezpośredni kontakt skóry w okolicy narządów płciowych, ustnej lub odbytu z zakażoną osobą podczas stosunku płciowego, zarówno w przypadku kontaktu płciowego waginalnego, analnego, jak i oralnego.

• Bezobjawowi nosiciele.

Nawet jeśli osoba nie ma widocznych objawów opryszczki narządów płciowych, może nadal przenosić wirusa na innych. Bezobjawowi nosiciele są odpowiedzialni za znaczną część transmisji wirusa.

• Kontakt oralno-genitalny.

HSV-1, który zwykle powoduje opryszczkę wargową (na i wokół ust), może być przenoszony na narządy płciowe poprzez kontakt oralno-genitalny. Może to prowadzić do opryszczki narządów płciowych wywołanej HSV-1.

• Przenoszenie z matki na dziecko.

Jeśli kobieta jest zakażona wirusem opryszczki narządów płciowych w czasie ciąży, istnieje ryzyko przeniesienia wirusa na dziecko podczas porodu. W takich przypadkach może być konieczne podjęcie środków ostrożności, aby uniknąć zakażenia noworodka.

Warto zaznaczyć, że opryszczka narządów płciowych jest chorobą zakaźną i najbardziej zaraźliwa podczas występowania aktywnych objawów, takich jak pęcherzyki lub owrzodzenia. Jednak wirus może być przenoszony także w okresie bezobjawowym, chociaż ryzyko jest wtedy mniejsze - zauważa ginekolog.

I przestrzega:

Ważne jest, aby być świadomym ryzyka związanego z bezpieczeństwem seksualnym i stosować odpowiednie środki ochronne, takie jak prezerwatywy, aby zmniejszyć ryzyko zakażenia opryszczką narządów płciowych oraz innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Opryszczka narządów płciowych. Do jakiego lekarza?

W przypadku podejrzenia opryszczki narządów płciowych najlepiej udać się do ginekologa lub dermatologa-wenerologa. Lekarz ten może przeprowadzić wstępną ocenę i zalecić odpowiednie leczenie.

Diagnostyka opryszczki narządów płciowych obejmuje zwykle następujące kroki:

• Wywiad medyczny - lekarz zada pytania dotyczące objawów, historii seksualnej, kontaktów zakaźnych oraz innych czynników ryzyka.
• Badanie fizyczne - lekarz może dokładnie zbadać obszar narządów płciowych w celu oceny obecności owrzodzeń, pęcherzyków lub innych zmian skórnych.
• Testy laboratoryjne. Często stosuje się testy laboratoryjne w celu potwierdzenia diagnozy opryszczki narządów płciowych. Najczęściej używane metody to testy PCR (reakcja łańcuchowa polimerazy) lub testy serologiczne w celu wykrycia przeciwciał anty-HSV. Próbki mogą być pobierane z pęcherzyków, owrzodzeń, wymazu z okolicy narządów płciowych lub z krwi.
• Ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem jak najszybciej po wystąpieniu objawów lub podejrzeniu zakażenia opryszczką narządów płciowych. Specjalista będzie w stanie postawić właściwą diagnozę i zalecić odpowiednie leczenie, które może obejmować leki przeciwwirusowe w celu zmniejszenia nasilenia objawów oraz kontrolowania nawrotów infekcji - przekonuje Łukasz Blukacz.

Opryszczka narządów płciowych. Leczenie

Leczenie opryszczki narządów płciowych opiera się głównie na stosowaniu leków przeciwwirusowych, które pomagają zmniejszyć nasilenie objawów, przyspieszyć gojenie się zmian skórnych oraz zmniejszyć ryzyko przenoszenia wirusa na inne osoby.

• Leki przeciwwirusowe doustne.

Najczęściej stosowanymi lekami przeciwwirusowymi w leczeniu opryszczki narządów płciowych są acyklowir, walacyklowir i famcyklowir. Leki te są zwykle podawane doustnie przez określony czas, zależnie od ciężkości infekcji. Mogą one skrócić czas trwania objawów i zmniejszyć nasilenie wykwitów skórnych.

• Leki przeciwwirusowe miejscowe.

Można również stosować maści lub kremy przeciwwirusowe bezpośrednio na zmiany skórne w celu łagodzenia objawów i przyspieszenia gojenia. Leki te zawierają często substancję czynną, taką jak acyklowir, i są dostępne bez recepty.

• Leki przeciwbólowe i środki przeciwbólowe.

Leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol lub niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), mogą być stosowane w celu złagodzenia bólu i dyskomfortu związanego z opryszczką narządów płciowych. Należy jednak unikać stosowania kwasu acetylosalicylowego (aspiryny) u dzieci i młodzieży ze względu na ryzyko zespołu Reye'a.

• Higiena i pielęgnacja.

 W trakcie infekcji opryszczki narządów płciowych ważne jest zachowanie higieny, utrzymanie obszaru czystego i suchego oraz unikanie drażniących substancji lub czynników, które mogą opóźnić gojenie się zmian skórnych.

Nasz ekspert podkreśla, że leczenie opryszczki narządów płciowych powinno być przeprowadzane pod nadzorem lekarza:

Lekarz dobierze odpowiednią dawkę i czas trwania terapii, uwzględniając indywidualne potrzeby pacjenta. Ważne jest również informowanie partnera/partnerki o zakażeniu, aby mogli podjąć odpowiednie środki ostrożności i uniknąć rozprzestrzeniania wirusa.

Należy pamiętać, że opryszczka narządów płciowych jest chorobą przewlekłą, a wirus HSV pozostaje w organizmie nawet po ustąpieniu objawów.

W związku z tym, oprócz leczenia, ważne jest również dbanie o zdrowie ogólne, w tym o wzmocnienie odporności, prowadzenie zdrowego stylu życia i unikanie czynników, które mogą wywoływać nawroty infekcji, takie jak stres czy osłabienie organizmu - dodaje.

Opryszczka narządów płciowych. Nawroty i powikłania

Opryszczka narządów płciowych może mieć pewne konsekwencje i zagrożenia dla zdrowia.

• Nawroty infekcji.

Wirus opryszczki narządów płciowych pozostaje w organizmie na zawsze po zakażeniu. U niektórych osób wirus może pozostawać w stanie uśpienia przez długi czas, ale u innych może powodować nawroty infekcji. Okresy nawrotów mogą być różne dla różnych osób, ale czynniki takie jak stres, osłabienie odporności czy czynniki hormonalne mogą wywołać nawrót objawów.

• Powikłania u osób z obniżoną odpornością.

Osoby z osłabionym układem odpornościowym, na przykład w wyniku HIV/AIDS, chemioterapii, transplantacji narządów lub innych chorób przewlekłych, mogą być bardziej narażone na powikłania związane z opryszczką narządów płciowych. Może to obejmować poważniejsze i dłuższe trwające infekcje, rozprzestrzenianie się wirusa na inne obszary ciała lub infekcje wtórne.

Szczególnie istotnym powikłaniem jest wystąpienie opryszczkowego zapalenia mózgu.

Chorują najczęściej dzieci i młodzi ludzie poniżej 20. rż. zwykle w przebiegu zakażenia pierwotnego oraz dorośli po 50. rż. w przebiegu reaktywacji zakażenia. W przebiegu choroby pojawiać się mogą zaburzenia świadomości, zmiany zachowania, wysoka gorączka, zaburzenia mowy, niezborność, drgawki, niedowłady i porażenia nerwów czaszkowych - wylicza nasz specjalista.

Śmiertelność chorych nieleczonych sięga 70%. Odpowiednie leczenie zmniejsza jednak śmiertelność do 10–20%. Zapalenie mózgu pozostawia trwałe następstwa takie jak porażenia i inne deficyty neurologiczne u większości dorosłych chorych.

• Przeniesienie wirusa na inne osoby.

Opryszczka narządów płciowych jest chorobą zakaźną i może być przenoszona na inne osoby przez bezpośredni kontakt skóry w okolicy narządów płciowych, ustnej lub odbytu. Nawet w okresach bezobjawowych, kiedy nie ma widocznych zmian skórnych, wirus może być nadal zakaźny. Dlatego ważne jest unikanie kontaktu seksualnego podczas występowania aktywnych objawów i stosowanie prezerwatyw w celu zmniejszenia ryzyka przeniesienia wirusa.

• Powikłania u kobiet w ciąży.

Jeśli kobieta jest zakażona wirusem opryszczki narządów płciowych w czasie ciąży, istnieje ryzyko przeniesienia wirusa na dziecko podczas porodu. To może prowadzić do poważnych powikłań dla noworodka, takich jak opryszczkowe zapalenie skóry, zapalenie opon mózgowych lub inne infekcje.

Opryszczka narządów płciowych. Jak uniknąć zakażenia?

Profilaktyka opryszczki narządów płciowych może pomóc w zmniejszeniu ryzyka zakażenia wirusem herpes simplex typu 2 (HSV-2) lub wirusem herpes simplex typu 1 (HSV-1) oraz ograniczyć przenoszenie wirusa na inne osoby. Oto kilka zasadniczych zaleceń dotyczących profilaktyki opryszczki narządów płciowych:

• Stosowanie prezerwatyw.

Używanie prezerwatyw podczas stosunku płciowego może pomóc w zmniejszeniu ryzyka zakażenia opryszczką narządów płciowych. Prezerwatywy mogą zapobiegać bezpośredniemu kontaktowi skóry zakażonej, ograniczając tym samym przenoszenie wirusa. Należy pamiętać, że prezerwatywy nie zapewniają jednak pełnej ochrony, ponieważ wirus może być zakaźny w obszarach nieobjętych prezerwatywą.

• Unikanie kontaktu zakaźnego.

Ważne jest unikanie kontaktu zakaźnego z osobami, u których występują aktywne objawy opryszczki narządów płciowych. Podczas występowania pęcherzyków, owrzodzeń lub innych zmian skórnych należy unikać kontaktu seksualnego, aby zminimalizować ryzyko przeniesienia wirusa.

• Edukacja i świadomość.

Ważne jest posiadanie wiedzy na temat opryszczki narządów płciowych, jej sposobów przenoszenia oraz objawów. Dzięki edukacji można podejmować bardziej świadome decyzje dotyczące życia seksualnego, stosować odpowiednie środki ochronne i reagować na pojawiające się objawy.

• Opieka prenatalna.

W przypadku kobiet w ciąży ważne jest regularne uczestnictwo w opiece prenatalnej. Lekarz może przeprowadzić odpowiednie badania i zalecić środki ostrożności w przypadku zakażenia opryszczką narządów płciowych w celu minimalizacji ryzyka przeniesienia wirusa na dziecko podczas porodu.

Nie istnieje 100% skuteczna metoda zapobiegania opryszczce narządów płciowych. Mimo podejmowania środków profilaktycznych, istnieje zawsze pewne ryzyko zakażenia wirusem. Dlatego ważne jest również regularne badanie u lekarza, świadomość własnego zdrowia seksualnego i odpowiednie reagowanie na ewentualne objawy lub podejrzenia zakażenia - kończy Łukasz Blukacz.