Krew jest tkanką łączną, która krąży po organizmie każdego człowieka i jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania wszystkich narządów. Składa się z osocza, którego głównym składnikiem jest woda oraz komórek krwi, czyli jej elementów morfotycznych.
Główne komórki krwi to:
Nie każda krew jest taka sama, a różnica ta zależy od antygenu, jaki występuje na powierzchni erytrocytu. Ma to bardzo istotne znaczenie podczas transfuzji krwi.
Dotychczas opisano 32 grupy krwi, które mogą występować u człowieka. Z medycznego punktu widzenia wyróżnić możemy trzy najważniejsze układy krwi:
Jest on najważniejszym układem grupowym krwi obecnym u człowieka. Antygeny są rozmieszczone na erytrocytach oraz wszystkich komórkach organizmu poza tkanką nerwowa. Antygeny pojawiają się w 5- 6. tyg. życia płodu, natomiast ich ekspresja następuje w okolicach 6- 18. miesięcy po narodzinach, dlatego nie powinno oznaczać się krwi dziecka zaraz po urodzeniu, ponieważ może ona ulec zmianie.
W każdej z grup poza danym antygenem obecne są w osoczu przeciwciała skierowane przeciw nieobecnemu na erytrocytach antygenowi.
W obrębie układu wyróżniamy:
Każdą z grup krwi można scharakteryzować na podstawie tego, jak powstała.
Powstała na bazie grupy 0, w czasach kiedy ludzie zaczęli trudnić się zbieractwem oraz koczownictwem. Zjadali oni duże ilości roślin, dlatego układ pokarmowy osób z tą grupą krwi zdecydowanie lepiej radzi sobie z przyswajaniem białka z roślin strączkowych. Występuje u 38 proc. osób.
Osoby z grupą krwi A, czują się zdecydowanie lepiej na diecie wegańskiej i wegetariańskiej, bo spożywanie mięsa i ciężkostrawnych pokarmów najzwyczajniej im nie służy.
Niestety układ odpornościowy tych osób jest najsłabszy, a oni bardziej podatni na choroby, w tym nowotwory.
Jej powstanie wiąże się z mutacjami genów, które miały miejsce na przestrzeni stuleci, a jej pierwsi posiadacze spożywali zarówno rośliny, jak i mięso, dlatego nie mają oni problemów z dietą mieszaną.
Występuje u 18 proc. populacji, a osoby te mają bardzo silną odporność i rzadko chorują. Z łatwością przyswajają również białko i nabiał, dlatego ich dieta powinna być bogata w te produkt.
Wadą jest wytwarzanie bardzo dużych dawek kortyzolu w sytuacjach stresujących, dlatego te osoby narażone są na biegunki oraz nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Jest najrzadziej spotykaną grupą krwi oraz najmłodszą, ponieważ powstała ok. tysiąca lat temu. Posiada ją jedynie 8 proc. populacji i osoby te są uważane za najlepiej przystosowane do obecnych warunków środowiskowych. Są również uniwersalnymi biorcami, co znaczy, że w przypadku transfuzji mogą otrzymać każdą krew.
Osoby z tą grupą krwi nie mają problemów związanych ze spożywaniem produktów roślinnych oraz mięsnych. Ponieważ nie posiadają w osoczu przeciwciał skierowanych na antygeny A oraz B, ich system immunologiczny pracuje bardzo sprawnie, przez co są bardziej odporne na wszelakie infekcje.
Charakteryzuje je również większa sprawność fizyczna.
Jest najbardziej pierwotną grupą krwi, która wykształciła się najwcześniej w toku ewolucji człowieka. Jej pierwsi posiadacze żywili się upolowanym mięsem, owadami, korzeniami oraz owocami znalezionymi w lesie. Obecnie posiada ją 37 proc. ludzi żyjących na świecie i charakteryzują się oni bardzo mocnym układem odpornościowym, w skrajnych wypadkach może on atakować własne komórki, co skutkuje wystąpieniem chorób autoimmunologicznych.
Posiadacze tej grupy, są szczęściarzami z wysoką odpornością na stres, dobrą przemianą materii oraz dużą sprawnością fizyczną.
Jest to drugi niezwykle istotny układ krwi człowieka, który określa wystąpienie najważniejszego i najbardziej immunogennego antygenu D we krwi. Poza nim w układzie krwi występuje ponad 49. różnych antygenów zlokalizowanych na erytrocytach.
Jeżeli u danej osoby występuje we krwi antygen D, mówimy, że taka osoba jest Rh-dodatnia, jeżeli natomiast antygen D nie występuje, nazywamy ją Rh-ujemną. Jedynie 15 proc. ludności wykazuje brak antygenu D. Często można o nim usłyszeć w kontekście konfliktu serologicznego.
Konflikt serologiczny jest reakcją immunologiczną matki i występuje, kiedy ona jest Rh- dodatnia, ojciec Rh-ujemny, a dziecko dziedziczy czynnik D po ojcu. Aby organizm matki zaczął wytwarzać wrogie przeciwciała, wystarczy aby bardzo mała ilość krwi dziecka dostała się do krwiobiegu matki.
Jest to sytuacja bardzo niebezpieczna dla płodu lub noworodka. Krwinki atakowane przez przeciwciała zaczynają się rozpadać, co prowadzi do hemolizy, w tym procesie rozwija się anemia hemolityczna i dochodzi do wzmożonej produkcji bilirubiny. W konsekwencji wątroba nie jest w stanie poradzić sobie, z tak szybko zachodzącymi procesami hemolizy i staje się niewydolna. Na skutek tego dochodzi do ostrej żółtaczki, która może doprowadzić do śmierci.
Chodzi tutaj o silnie immunogenny antygen K, który może być przyczyną konfliktu serologicznego, odczynu poprzetoczeniowego oraz choroby hematologicznej u noworodków.
Przeciwciała anty-K powstają w wypadku transfuzji krwi, gdy biorca K-ujemny otrzymał krew zawierającą antygen K.
W celu określenia swojej grupy krwi wystarczy wykonać podstawowe badanie morfologii krwi. Zostaną podczas niego określone układy AB0 i Rh.
Wiedza na temat swojej grupy krwi jest bardzo ważna i może przydać się, w najmniej spodziewanym momencie. Przed każdą transfuzją określa się ją na nowo, natomiast dokument potwierdzający grupę krwi mógłby przyspieszyć ten proces.
Takim dokumentem może być legitymacja honorowego krwiodawcy, badania krwi z pieczątką laboratorium lub karta KIGK.
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!