Pieluszkowe zapalenie skóry. PZS można uniknąć stosując 5 prostych zasad

Co to jest pieluszkowe zapalenie skóry (PZS)? Objawy

Pieluszkowe zapalenie skóry  jest jednym z najczęściej występujących stanów zapalnych tej części skóry, która przylega do pieluszki. Może dotyczyć  prawie każdego niemowlęcia i małego dziecka, w którymś momencie jego rozwoju.

Schorzenie ma charakter wyprysku charakteryzującego się początkowo zaczerwienieniem i maceracją naskórka, a następnie mogą pojawiać się grudki i nadżerki. W bardziej zaawansowanych stanach - rozległe uszkodzenia i owrzodzenia - wyjaśnia pediatra Bożena Florczyk.

Zmiany najczęściej dotyczą okolicy pośladków, ale mogą pojawiać się na wzgórku łonowym czy w pachwinach. U dziewczynek mogą być na wargach sromowych, a u chłopców na worku mosznowym.

Nasza ekspertka wylicza objawy pieluszkowego zapalenia skóry:

U małych dzieci oprócz zmienionej zapalnie skóry to również: bolesność w trakcie oddawania moczu i kału, świąd skóry, ból podczas ruchu, niepokój, rozdrażnienie, gorszy sen i apetyt.

Zaskórniki. Sposoby na zatkane pory i powszechne błędy w pielęgnacji

Kurze łapki. Nie musisz ich akceptować: domowe sposoby i zabiegi

Świerzb. Kiedy skóra bardzo swędzi i jest zaczerwieniona

Łojotokowe zapalenie skóry. Jak przebiega leczenie?

Podrażnienie skóry. Przede wszystkim nie drap!

Sucha skóra. Co radzi dietetyk? 7 zasad

Pieluszkowe zapalenie skóry - przyczyny

U dzieci częste występowanie PZS wynika z niedojrzałości i delikatności skóry, i oczywiście wiąże się z używaniem tzw. pampersów.

Statystyki wyraźnie wskazują na wzrost częstości występowania pieluszkowego zapalenia skóry w obecnej erze pieluszek jednorazowego użytku. Najczęściej jest obserwowane w okresie noworodkowym z uwagi na bardzo liczne kwaśne stolce - przyznaje nasza ekspertka.

I dodaje:

Pojawia się również w okresie niemowlęcym, a zwłaszcza podczas rozszerzanie diety (7-12 miesiąc życia), kiedy ph stolca się obniża. Ale może dotyczyć także dzieci starszych, a nawet dorosłych.

Pojawienie się  stanu zapalnego skóry okolicy pieluszkowej  wiązane jest z drażniącym działaniem moczu i kału.

Dokładnie rzecz ujmując przyczyną jest występujący w nich ureaz,  proteaz oraz amoniak. Drażniące działanie mogą mieć również obecne w pieluchach jednorazowych gumki i paski. Stąd ważny jest dobór nie tylko odpowiedniego rozmiaru pieluchy, ale także zwracanie uwagi na to, z jakiego materiału są wykonane - przekonuje pediatra.

Co sprzyja pieluszkowemu zapaleniu skóry?

Dodatkowo do  występowania PZS predysponują:

• upały,
• biegunki,
• zakażenie układu moczowego,
• infekcje bakteryjne i grzybicze skóry,
• stosowana antybiotykoterapia,
• przegrzewanie okolicy pieluszkowej,
• zbyt rzadka zmiana pieluszek szczególnie nocą,
• zbyt częste i agresywne używaniem jednorazowych chusteczek myjących. 

Pieluszkowe zapalenie skóry. Domowe sposoby leczenia

Na początkowym, niezbyt nasilonym etapie stanu zapalnego skory okolicy pieluszkowej  leczenie można prowadzić w warunkach domowych. To przede wszystkim częstsze zmiany pieluszki i dłuższe wietrzenie.

Do przemywania skóry można użyć roztworu nadmanganianu potasu – „kaliku” lub naparu z herbaty albo 1% wodnego roztworu gencjany dostępnego w aptece bez recepty. Korzystne działanie może mieć kąpiel w krochmalu - podpowiada pediatra.

Na skórę  po zabiegach myjących i  delikatnym osuszeniu, warto nanieść preparat o działaniu gojącym np. maść pięciornikową, allantoinową, bepanthen albo któryś z bogatej gamy dostępnych kosmetyków o takim działaniu.

Jeśli zastosowane „domowe  sposoby”  leczenia nie przynoszą poprawy albo gdy zmiany w widoczny sposób rozprzestrzeniają się lub nasilają - należy skorzystać z porady pediatry.

Lekarz zaleci maści z dodatkiem antybiotyku czy leku przeciwgrzybiczego w przypadku widocznego nadkażenia drożdżakowego - dodaje Bożena Florczyk.

Jak zapobiegać pieluszkowemu zapaleniu skóry?

Zawsze lepiej jest zapobiegać niż leczyć -  przekonuje nasza ekspertka i radzi:

1. Zwracamy uwagę na częstą zmianę pieluszek co 3-4 godziny u niemowląt,  a w okresie noworodkowym jeszcze częściej.
2. Można korzystać z pieluch wielorazowego użytku.
3. Przy każdej zmianie pieluchy wietrzymy skórę.
4. Podstawą higieny  jest każdorazowa toaleta krocza wodą z mydłem i delikatne osuszanie skory, bez pocierania. Następnie zabezpieczenie okolicy pieluszkowej przed działaniem drażniącym moczu i kału, kosmetykiem o prostym składzie i z odpowiednim atestem tworzącym tzw. film ochronny. Najczęściej stosowane są  kremy z lanoliną, allantoiną, tlenkiem cynku, czy też pochłaniająca wilgoć mąka ziemniaczana. 
5. Chusteczki jednorazowe do wycierania pośladków powinny być stosowane okazjonalnie np. na spacerach czy podczas podróży.

Warto także obserwować gotowość dziecka do pożegnania się z pieluszką.

U starszych dzieci ważne jest wprowadzanie wszystkich procedur związanych z tzw.  treningiem czystości. W odpowiednim rytmie dnia uczymy korzystania z nocniczka czy toalety, aby zrezygnować z używania pieluszki kiedy dziecko będzie gotowe. Wymaga to pewnego zaangażowania i wysiłku ze strony rodziców, ale warto - kończy Bożena Florczyk.