Histerektomia. Ginekolog o „usunięciu kobiecości” i seksie po operacji

Co to jest histerektomia? Wskazania do usunięcia macicy

Histerektomia to chirurgiczne usunięcie macicy, a w niektórych przypadkach również sąsiadujących organów reprodukcyjnych, takich jak jajniki i jajowody.

Jest to procedura stosowana w leczeniu różnych schorzeń ginekologicznych, w tym mięśniaków macicy, endometriozy, przewlekłego bólu miednicy, ciężkich krwawień miesiączkowych, czy też raka macicy, jajników i szyjki macicy - wylicza ginekolog Łukasz Blukacz.

Najczęstsze przyczyny, dla których lekarze mogą rekomendować tę procedurę to:

• Mięśniaki macicy: nienowotworowe guzy macicy, które mogą powodować obfite krwawienia miesięczne, ból lub inne objawy.
• Endometrioza: stan, w którym tkanka podobna do wyściółki macicy rośnie poza macicą, powodując ból i nieprawidłowe krwawienie.
• Nowotwory miednicy mniejszej: w tym raka macicy, endometrium, szyjki macicy, jajników lub bliższego otoczenia, gdzie histerektomia może być częścią planu leczenia.
• Przewlekły ból miednicy: w niektórych przypadkach, gdy inne metody leczenia nie przynoszą ulgi.
• Nieprawidłowe krwawienie z macicy: obfite, nieregularne lub bardzo bolesne miesiączki, których nie można leczyć innymi metodami.
• Obniżenie narządów miednicy: stan, w którym struktury miednicy, takie jak macica, opadają z normalnej pozycji, co może prowadzić do bólu i problemów z oddawaniem moczu.

Decyzja o przeprowadzeniu histerektomii powinna być dokładnie omówiona z lekarzem, który może przedstawić wszystkie dostępne opcje leczenia oraz ich potencjalne korzyści i ryzyko. Jest to ważny krok, aby zapewnić, że decyzja jest dobrze przemyślana i dostosowana do potrzeb oraz stanu zdrowia pacjentki.

Badania profilaktyczne dla kobiet. Co powinnaś wpisać w swój kalendarz?

Mięśniaki macicy. Zwykle nie dają żadnych objawów

Zespół napięcia przedmiesiączkowego. Ginekolog: są sposoby na objawy PMS

Cytologia ratuje życie. Kobiety powinny wykonywać ją raz w roku

Dieta na miesiączkę. Te produkty wzmagają dolegliwości

Szczepienia w ciąży. Ginekolog mówi jakie wybrać

Histerektomia. Typy, zakres i przebieg operacji

Zabieg histerektomii może być przeprowadzany różnymi metodami, w zależności od wskazań medycznych, stanu zdrowia pacjentki oraz doświadczenia chirurga.

Typy operacji:

• Przezbrzuszna histerektomia (TAH - Total Abdominal Hysterectomy): wykonuje się nacięcie w dolnej części brzucha, przez które usuwana jest macica. Może być stosowana w przypadkach, gdy dostęp do macicy jest utrudniony, lub gdy konieczne jest dokładne zbadanie jamy brzusznej, jak w przypadku nowotworów.
• Przezpochwowa histerektomia (VH - Vaginal Hysterectomy): macica jest usuwana przez pochwę, co eliminuje konieczność nacinania brzucha. Jest to metoda mniej inwazyjna, często z krótszym okresem rekonwalescencji, ale nie zawsze możliwa do zastosowania.
• Laparoskopowa histerektomia: operacja wykonana z użyciem laparoskopu, co pozwala na minimalizację nacięć i skrócenie czasu rekonwalescencji. Wyróżnia się kilka technik:
• Całkowita histerektomia laparoskopowa (TLH - Total Laparoscopic Hysterectomy): cała macica jest usuwana laparoskopowo.
• Pochwowa histerektomia wspomagana laparoskopowo (LAVH - Laparoscopic Assisted Vaginal Hysterectomy): połączenie technik laparoskopowych i przezpochwowych, gdzie część procedury wykonuje się laparoskopowo, a macica jest usuwana przez pochwę.
• Laparoskopowa histerektomia nadszyjkowa (LSH - Laparoscopic Supracervical Hysterectomy): usunięcie trzonu macicy z pozostawieniem szyjki macicy.

Zakres operacji:

• Histerektomia częściowa (subtotalna): usunięcie tylko trzonu macicy, pozostawienie szyjki macicy.
• Histerektomia całkowita: usunięcie całej macicy, włączając trzon i szyjkę.
• Histerektomia całkowita z usunięciem jajników i jajowodów (histerektomia z salpingo-ooforektomią): usunięcie macicy wraz z jajnikami i jajowodami.
• Histerektomia radykalna: usunięcie macicy, górnej części pochwy oraz przyległych tkanek, zwykle wykonywana w leczeniu niektórych typów raka.

Wybór metody operacyjnej zależy od wielu czynników, w tym od przyczyny histerektomii, ogólnego stanu zdrowia pacjentki, a także od możliwości technicznych szpitala i doświadczenia chirurga. Każda z metod ma swoje zalety i potencjalne ryzyko, dlatego decyzja o wyborze konkretnej techniki powinna być dokładnie omówiona z lekarzem prowadzącym.

Zabieg histerektomii rozpoczyna się od dokładnej kwalifikacji ginekologicznej i anestezjologicznej pacjentki. Proces ten ma na celu ocenę stanu zdrowia ogólnego, a także specyficznych warunków zdrowotnych, które mogą mieć wpływ na decyzję o sposobie przeprowadzenia operacji oraz wyborze metody znieczulenia. Kwalifikacja ginekologiczna obejmuje szczegółowy wywiad medyczny, badanie fizykalne, a często także dodatkowe badania obrazowe, takie jak USG czy tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny. Kwalifikacja anestezjologiczna polega na ocenie ryzyka związanego z zastosowaniem anestezji i wyborze najbezpieczniejszej metody znieczulenia dla pacjentki - tłumaczy ginekolog Łukasz Blukacz.

Czas trwania operacji histerektomii może się różnić w zależności od metody wykonania zabiegu, zakresu operacji oraz indywidualnych warunków pacjentki.

Typowo, zabieg może trwać od jednej do kilku godzin. Przezbrzuszna histerektomia zazwyczaj trwa dłużej niż metody minimalnie inwazyjne, takie jak laparoskopowa czy przezpochwowa histerektomia, ze względu na to iż wykonywana jest w szczególności w przypadkach, gdy konieczny jest szerszy zakres operacja, tak jak w przypadku choroby nowotworowej - przyznaje lekarz.

Po operacji pacjentki są monitorowane w celu oceny ich stanu po anestezji i zabiegu. Kontrolowane są parametry życiowe, włączone jest leczenie przeciwbólowe oraz monitorowanie ewentualnych komplikacji.

Wczesne wstawanie i mobilizacja są zalecane, aby zminimalizować ryzyko powikłań, takich jak zakrzepy. Okres rekonwalescencji może różnić się indywidualnie, ale ważne jest, aby pacjentki przestrzegały zaleceń lekarskich dotyczących odpoczynku, diety oraz aktywności fizycznej, aby zapewnić najlepsze warunki do pełnego wyzdrowienia - podkreśla nasz ekspert.

Histerektomia. Rekonwalescencja

Rekonwalescencja po histerektomii może znacząco różnić się w zależności od metody wykonania zabiegu, ogólnego stanu zdrowia pacjentki oraz jej indywidualnej zdolności do regeneracji. Jak tłumaczy ginekolog:

Typowo, po operacji przezbrzusznej czas rekonwalescencji jest dłuższy i może wynosić od 6 do 8 tygodni, podczas gdy po laparoskopowej histerektomii lub przezpochwowej pacjentki mogą odczuwać poprawę i wrócić do większości codziennych aktywności już po 3-4 tygodniach. W każdym przypadku ważne jest, aby pacjentki unikały intensywnego wysiłku fizycznego, ciężkiego podnoszenia oraz innych czynności, które mogłyby zwiększyć ryzyko komplikacji, takich jak rozejście się rany operacyjnej.

W okresie rekonwalescencji mogą wystąpić różne dolegliwości, takie jak ból, zmęczenie czy emocjonalne wahania, które są normalną częścią procesu gojenia. Lekarz może przepisać leki przeciwbólowe oraz zalecić odpoczynek, odpowiednią dietę i stopniowe zwiększanie aktywności fizycznej, aby wspomóc proces regeneracji. Ważne jest również regularne uczestniczenie w wizytach kontrolnych u lekarza, który może monitorować postępy w gojeniu i odpowiednio reagować na wszelkie niepokojące objawy.

Pacjentki powinny być świadome, że usunięcie macicy oznacza nieodwracalne zakończenie płodności. W przypadku usunięcia jajników dochodzi również do nagłego wystąpienia objawów menopauzy. Dlatego wsparcie emocjonalne i psychologiczne jest ważnym elementem rekonwalescencji, a w niektórych przypadkach może być wskazana konsultacja z psychologiem lub grupą wsparcia. Ponadto może być konieczne wdrożenie odpowiedniego leczenia hormonalnego - dodaje lekarz.

Histerektomia. Powikłania

Histerektomia, jak każda procedura chirurgiczna, niesie za sobą ryzyko wystąpienia powikłań. Możliwe komplikacje po operacji mogą obejmować:

•  infekcje,
• krwawienia,
• uszkodzenie otaczających organów, takich jak pęcherz moczowy czy jelita,
• powikłania związane z zastosowaniem znieczulenia.

Dodatkowo, istnieje ryzyko wystąpienia zakrzepicy żył głębokich, szczególnie u pacjentek z dodatkowymi czynnikami ryzyka.

Pacjentki mogą także doświadczać dłuższej bolesności w miejscu operowanym, a w przypadku histerektomii przezbrzusznej – powstawania bliznowców, które mogą wymagać korekty chirurgicznej lub estetycznej. Po operacji możliwe są również zmiany hormonalne, szczególnie gdy wraz z macicą usuwane są jajniki, co prowadzi do wcześniejszego wystąpienia objawów menopauzy, takich jak uderzenia gorąca, nocne poty, wahania nastroju czy suchość pochwy - zwraca uwagę Łukasz Blukacz.

Dodatkowo, histerektomia może przyczynić się do rozwoju obniżenia narządów miednicy, ze względu na zmianę struktury podtrzymującej narządy miednicy.

Powikłanie takie może wymagać dodatkowego leczenia chirurgicznego w przypadku, gdy rehabilitacja i fizjoterapia nie przyniosą oczekiwanego efektu - dopowiada lekarz.

Po operacji należy ściśle przestrzegać zaleceń medycznych, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia powikłań i wspomóc proces gojenia.

Histerektomia: co usunięcie macicy zmienia w życiu kobiety?

Życie kobiety po histerektomii może ulec zmianie w różnych aspektach, zarówno fizycznych, jak i emocjonalnych.

Przede wszystkim, usunięcie macicy oznacza niemożność zajścia w ciążę, co jest znaczącą zmianą dla kobiet w wieku rozrodczym. Ta nieodwracalna utrata płodności może wywoływać różnorodne reakcje emocjonalne, w tym żal, smutek, czy poczucie straty. Ważne jest, aby w tym czasie kobieta miała dostęp do wsparcia psychologicznego - podkreśla nasz ekspert.

Jeśli operacja obejmuje usunięcie jajników, kobieta doświadczy menopauzy, jeśli wcześniej nie była w jej okresie.

Nagły spadek stężeń hormonów płciowych może prowadzić do typowych dla menopauzy objawów, takich jak uderzenia gorąca, zmiany nastroju, suchość pochwy, czy problemy ze snem. W takich przypadkach możliwe jest zastosowanie terapii hormonalnej, która może złagodzić niektóre z tych objawów - dodaje Łukasz Blukacz.

W kontekście fizycznym, rekonwalescencja po histerektomii wymaga czasu, a pełne wyzdrowienie może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od metody operacji i indywidualnego przebiegu gojenia. Po operacji kobiety mogą zauważyć poprawę jakości życia, szczególnie jeśli histerektomia została przeprowadzona w celu leczenia przewlekłych bólów lub ciężkich krwawień.

Zmiany w życiu seksualnym po histerektomii są indywidualne. Niektóre kobiety zgłaszają zmniejszenie lub brak libido, podczas gdy inne doświadczają poprawy komfortu seksualnego po usunięciu przyczyny bólu lub krwawień. Ważne jest otwarte komunikowanie się z partnerem oraz konsultacje z lekarzem w przypadku wystąpienia trudności - radzi lekarz.

Podsumowując, życie po histerektomii może przynieść zarówno wyzwania, jak i ulgę od dotychczasowych dolegliwości. Dostosowanie się do nowej sytuacji wymaga czasu, wsparcia bliskich oraz profesjonalnej opieki zdrowotnej, aby zarówno fizycznie, jak i emocjonalnie odnaleźć się w nowej rzeczywistości.

Histerektomia. Czego boją się pacjentki? Ginekolog obala mity

Na koniec nasz ekspert odpowiada na pytanie: z jakimi mitami dotyczącymi histerektomii spotyka się w swoim gabinecie?

1. Mit: histerektomia prowadzi do utraty kobiecości

W swojej praktyce lekarskiej często spotykam się z różnymi mitami i nieporozumieniami dotyczącymi histerektomii, które mogą wprowadzać w błąd i niepotrzebnie niepokoić pacjentki. Jednym z najczęstszych mitów jest histerektomia prowadzi do utraty "kobiecości". To przekonanie jest całkowicie nieprawdziwe. Kobiecość nie jest związana z obecnością macicy lub innych organów rozrodczych, lecz z poczuciem własnej tożsamości, siłą, odwagą i wszystkim tym, co definiuje kobietę jako osobę. Warto podkreślić, że usunięcie macicy nie zmienia tych cech.

2. Mit: histerektomia negatywnie wpływa na przyjemność z seksu

Inny powszechny mit dotyczy wpływu histerektomii na życie seksualne. Wiele pacjentek obawia się, że zabieg ten negatywnie wpłynie na ich doznania seksualne lub pożądanie. W rzeczywistości histerektomia nie ma istotnego wpływu na zdolność do odczuwania przyjemności seksualnej. Choć po operacji niezbędny jest pewien okres rekonwalescencji i abstynencji seksualnej, zalecany przez lekarza, to po tym czasie większość kobiet może wrócić do aktywności seksualnej bez negatywnych zmian. W rzadkich przypadkach, gdy pojawiają się

trudności, takie jak suchość pochwy czy zmniejszone libido, często są one związane z obniżeniem stężeń hormonów płciowych, a nie samą operacją. Te problemy są możliwe do rozwiązania poprzez odpowiednie leczenie hormonalne, terapię lub konsultacje z fizjoterapeutą uroginekologicznym, który może pomóc w rehabilitacji mięśni dna miednicy i poprawie komfortu seksualnego.

Jeśli po histerektomii pojawiają się jakiekolwiek obawy dotyczące funkcji seksualnych lub innych aspektów zdrowia i dobrostanu, kluczowe jest otwarte omówienie tych kwestii z lekarzem. Profesjonalna pomoc medyczna i wsparcie mogą pomóc w rozwiązaniu większości problemów, zapewniając pacjentce pełnię zdrowia i satysfakcji z życia po operacji.