Zakrzepica żylna – objawy, przyczyny i leczenie

Na czym polega zakrzepica?

Zakrzepica jest schorzeniem, w przebiegu, którego powstaje zator, który ogranicza lub całkowicie blokuje przepływ tej żyły. Zatory najczęściej dotyczą żył głębokich podudzia (łydki), uda, żyły wątrobowej, żyły wrotnej czy żyły miednicy, ale mogą obejmować również kończyny górne.

Sytuacja ta prowadzi do niedotlenienia i niedokrwienia tkanek oraz narządów.

Brak leczenie i niezdiagnozowana zakrzepica żylna często kończą się nagłą śmiercią pacjenta, ponieważ przemieszczający się wraz z krwią zakrzep wędruje w stronę serca, powodując zatykanie żyły płucnej.

Żylaki nóg. Dlaczego nie powinniśmy ich lekceważyć?

Anemia – z czego wynika niedokrwistość?

Hemofilia - kto może ją odziedziczyć?

Miażdżyca - dlaczego jest tak groźna?

Ból łydki - czy to jest zakrzepica żył?

Jak działa ultradźwiękowy nawilżacz powietrza? Podpowiadamy!

Rodzaje zakrzepicy

Ze względu na lokalizację, w jakiej występuje zakrzep, wyróżnić można następujące rodzaje zakrzepicy:

• zakrzepica dystalna – to rodzaj zakrzepicy zlokalizowanej w łydkach, ten rodzaj zakrzepicy występuje najczęściej i rzadko prowadzi do zatorów płucnych,
• zakrzepica proksymalna – ten typ zakrzepicy powstaje w kończynie dolnej, najczęściej w żyle podkolanowej, udowej czy biodrowej. Ten typ zakrzepicy bardzo często prowadzi do zatorowości płucnej, w związku z czym powinna ona być jak najszybciej rozpoznana i leczona.
• zakrzepica żył powierzchniowych – jest chorobą towarzyszącą w przypadku żylaków, obejmuje ona żyły powierzchniowe, które znajdują się tuż pod powięzią,
• zakrzepica żył głębokich – obejmuje układ żylny kończyn dolnych,
• zakrzepica płucna – zatorowość płuc,
• zakrzepica wątrobowa – zakrzepy zlokalizowane są w żyłach wątrobowych, mogą występować również w żyle głównej dolnej,
• zakrzepica ciążowa – jest wywołana uciskiem powiększającej się macicy na narządy, dotyczy głównie odcinka biodrowo-udowego,
• zakrzepica ostra – która wywołuje bolesny obrzęk oraz wiele innych bolesnych objawów.

Jakie są przyczyny zakrzepicy?

Jako najczęstszą przyczynę zakrzepów wymienia się unieruchomienie kończyny przez dłuższy czas oraz przyjmowanie doustnej antykoncepcji, jest to szczególnie niebezpieczne jeżeli, kobieta jest palaczką.

Najczęściej wymienia się również takie czynniki ryzyka jak:

• siedzący tryb życia,
• stojący tryb pracy,
• brak aktywności fizycznej,
• podeszły wiek (powyżej 60. roku życia),
• nadwaga i otyłość,
• noszenie obcisłych ubrań,
• cukrzyca,
• żylaki,
• reumatyzm,
• długie siedzenie w pozycja z nogą na nogę,
• choroby nowotworowe,
• używki (narkotyki, alkohol, papierosy),
• niezdrowe nawyki żywieniowe oraz tryb życia

Jakie są objawy zakrzepicy żylnej?

Objawy mogą być bardzo różne dlatego zakrzepica, jest uznawana za podstępną chorobę, jednak najczęściej występują:

• obrzęki i bóle nóg,
• ociężałość i uczucie zmęczenia,
• nudności i bóle brzucha,
• wodobrzusze,
• powiększenie wątroby i śledziony,
• ból w klatce piersiowej,
• zmniejszona wydolność organizmu nawet na niewielki wysiłek,
• niedowłady kończyn,
• zaburzenia widzenia oraz mowy,
• tachykardia,
• zwiększona ciepłota kończyn oraz wyczuwalne zgrubienia na ich powierzchni,
• krwioplucie,
• duszący kaszel,
• objaw Payra – ból stopy przy ucisku,
• objaw Mayra – ból łydki, przy ucisku,
• objaw Liskera – ból podudzia przy opukiwaniu,
• bóle nóg podczas chodzenia, bardzo często ból w łydce,
• wrażenia napięcia żył.

Jeżeli zaobserwujemy u siebie jakiekolwiek z wymienionych objawów, zgłośmy się do lekarza rodzinnego.

Na czym polega diagnostyka zakrzepicy?

Niestety czasami objawy zakrzepicy bywają mało charakterystyczne dlatego bardzo ciężko zdiagnozować ją w prosty sposób. Podczas wywiadu lekarskiego stosuje się 12- stopniową Skalę Wellesa, za każdą twierdzącą odpowiedź przyznawany jest jeden punkt.

Aby wykluczyć inne choroby, jak nadciśnienie tętnicze czy niewydolność krążenia wykonuje się szereg badań. Podstawowymi są:

• badanie fizykalne,
• badanie Dopplerowskie – badanie ultrasonografem,
• rezonans magnetyczny,
• flebografię kontrastową,
• badanie D-dimerów, powstają one podczas rozpadu zakrzepów.

Jeżeli w rodzinie wystąpiły przypadki zakrzepicy żylnej, warto wykonać badania genetyczne.

W polskiej służbie zdrowia problemem jest utrudniony dostęp do badania ultrasonografem, skierowanie wydaje na nie chirurg naczyniowy lub angiolog, a na jego wykonanie czeka się kilka tygodni. Koszt wykonania badania prywatnie waha się w okolicach 120-180 zł.

Jak przebiega leczenie zakrzepicy żylnej?

W leczeniu stosuje się przede wszystkim leki przeciwzakrzepowe, przeciwzapalne oraz leki przeciwbólowe.

Leczenie przeciwzakrzepowe polega na podawaniu pacjentowi zastrzyków z heparyny przez okres przynajmniej 5- 10 dni. Metoda ta ma na celu przeciwdziałanie powstawaniu nowych zakrzepów oraz zatrzymanie rozrostu już istniejących. W celu wsparcia układu naczyniowo-sercowego stosuje się również suplementację witaminową.

Objawem nieleczonej zakrzepicy są brązowe plamy oraz owrzodzenia pojawiające się na skórze łydek i podudzia.

Pacjent może stosować również pończochy oraz rajstopy uciskowe. Często jest również proszony o utrzymanie kończyny dolnej powyżej poziomu serca.

Jakie są działania profilaktyczne?

Profilaktyka przeciwzakrzepowa jest niezwykle ważna. Zaleca się, aby:

• w pozycji leżącej nogi unosić wyżej niż głowę,
• wykonywać ćwiczenia lub ruchy aktywujące przepływ krwi,
• prowadzić zdrowy tryb życia, ze zbilansowaną dietą oraz odpowiednią ilością snu.