Zakażenie Helicobacter pylori. Dieta pod lupą

Co to jest Helicobacter pylori?

Helicobacter pylori to spiralna bakteria, która osiedla się w błonie śluzowej żołądka. Jest to rodzaj bakterii, który występuje tylko w przewodzie pokarmowym człowieka i może zostać przeniesiony z osoby chorej na zdrową poprzez kontakt lub wydzieliny. Dzięki wyposażeniu w wici, bakteria potrafi przenikać pod warstwę śluzu, osiedlając się na powierzchni komórek nabłonkowych żołądka, gdzie znajduje optymalne warunki do wzrostu.

Jednym z kluczowych mechanizmów, które umożliwiają H. pylori przetrwanie w żołądku, jest produkcja enzymu o nazwie ureaza. Ureaza jest odpowiedzialna za rozkład mocznika, co w wyniku reakcji powoduje wytworzenie amoniaku, który neutralizuje kwaśne pH w żołądku. Niskie pH jest jednym z naturalnych mechanizmów obronnych organizmu przeciwko bakteriom, ale H. pylori dzięki swojej zdolności do rozkładania mocznika unika tego działania obronnego. Dzięki temu bakteria może przetrwać i przewlekle zasiedlać ściany żołądka - tłumaczy nasza ekspertka, dietetyk Kamila Górecka-Kirwiel.

Helicobacter pylori jest jednym z głównych czynników ryzyka wystąpienia choroby wrzodowej żołądka. Bakteria osłabia ochronną warstwę śluzu w żołądku, co umożliwia działanie kwasu solnego na błonę śluzową, prowadząc do powstania bolesnych owrzodzeń. Podobnie jak w przypadku żołądka, zakażenie H. pylori może powodować wrzody dwunastnicy, co prowadzi do dyskomfortu żołądkowego, bólu brzucha i innych objawów.

Helicobacter pylori jest głównym czynnikiem odpowiedzialnym za przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka, które może prowadzić do niestrawności, bólu brzucha, nudności i wymiotów. Zakażenie H. pylori zwiększa ryzyko wystąpienia niektórych typów raka żołądka, szczególnie raka żołądka typu niedrobnokomórkowego i typu jelitowego - wylicza dietetyk.

Obecność bakterii w żołądku może zakłócać procesy trawienia i wchłaniania składników odżywczych, co może prowadzić do niedoborów witamin i minerałów.

Dieta przy zakażeniu H.pylori

Dieta odgrywa istotną rolę przy leczeniu zakażenia Helicobacter pylori. Odpowiednio zbilansowana i odpowiednio dobrane posiłki mogą wspomagać proces leczenia oraz zmniejszyć nasilenie objawów związanych z infekcją.

Osoby zakażone H. pylori powinny unikać potraw i napojów, które mogą podrażniać błonę śluzową żołądka i jelit. Należą do nich ostre i pikantne potrawy, kawa, alkohol, gazowane napoje oraz produkty bogate w tłuszcze - wylicza Kamila Górecka-Kirwiel.

Dieta powinna skupiać się na łagodnych, lekkostrawnych produktach, które z mniejszym prawdopodobieństwem wywołają nadmierną produkcję kwasu żołądkowego. 

Ważne jest spożywanie regularnych i równomiernie rozłożonych posiłków przez cały dzień. Unikanie głodzenia się i długich przerw między jedzeniem może pomóc w utrzymaniu równowagi kwasowej w żołądku - podpowiada dietetyk.

Warto zaznaczyć, że dieta powinna być uzupełnieniem leczenia farmakologicznego przepisanego przez lekarza. Leczenie zakażenia Helicobacter pylori zazwyczaj obejmuje antybiotyki, preparaty bizmutu oraz inhibitory pompy protonowej, które mają na celu zwalczenie bakterii i zmniejszenie kwasowości żołądka.

Dieta może pomóc w wspieraniu tego procesu oraz zapewnieniu optymalnych warunków do wygojenia błony śluzowej żołądka i jelit. Przed wprowadzeniem zmian diety zaleca się konsultację z doświadczonym dietetykiem lub lekarzem - dopowiada nasza ekspertka.

Zakażenie H.pylori. Co jeść i pić?

Podczas zakażenia Helicobacter pylori warto spożywać łagodne i lekkostrawne produkty, które nie podrażniają błony śluzowej żołądka i mogą pomóc w zmniejszeniu nasilenia objawów. Oto kilka przykładów tego, co można jeść i pić przy H. pylori:

• Chude źródła białka

Skoncentruj się na spożywaniu chudego mięsa, takiego jak indyk, kurczak, ryby, a także roślinnych źródeł białka, np. tofu czy fasoli.

• Warzywa gotowane

Gotowane w wodzie lub parze warzywa są bardziej łagodne dla układu pokarmowego niż surowe. Zaleca się wybieranie łagodnych warzyw, takich jak marchew, ziemniaki, cukinia czy dynia.

• Kasze i ryż

Kasza jaglana, kasza gryczana oraz ryż są dobrze tolerowane przez większość osób zakażonych H. pylori.

• Chleb pełnoziarnisty

Wybieraj chleb pełnoziarnisty zamiast białego, gdyż zawiera więcej błonnika i jest lepiej przyswajalny.

• Jogurt naturalny

Jogurt naturalny zawiera probiotyki, które mogą wspomagać zdrową florę bakteryjną jelit.

• Owoce niskokwasowe

Unikaj owoców kwaśnych, takich jak cytrusy, i wybieraj bardziej łagodne owoce, np. banany, jabłka czy gruszki.

• Herbaty ziołowe

Herbaty ziołowe, takie jak rumianek czy mięta, mogą pomóc w łagodzeniu objawów żołądkowych.

• Woda

Wypijanie odpowiedniej ilości wody jest kluczowe dla utrzymania odpowiedniego nawodnienia i zdrowej pracy układu pokarmowego.

H.pylori. To może pomóc w leczeniu

Niektóre składniki żywności mogą działać bakteriostatycznie i bakteriobójczo na H. pylori. Wśród tych substancji znajdują się polifenole, izotiocyjaniany, olejki eteryczne oraz laktoferyna.

Niektóre z tych składników są zdolne do hamowania aktywności enzymu ureazy, który umożliwia bakterii przetrwanie w bardzo kwaśnym środowisku żołądka. Inne natomiast utrudniają przyczepność H. pylori do śluzówki żołądka. Dodatkowo, niektóre produkty działają poprzez swoją wysoką osmolarność - przekonuje dietetyk Kamila Górecka-Kirwiel.

I dodaje:

Warto więc uwzględnić w codziennym jadłospisie produkty zawierające wymienione składniki, zwłaszcza że są one ogólnie dostępne i mogą być łatwo wkomponowane w naszą dietę. Dzięki temu możemy wspomóc walkę z H. pylori i wspierać zdrowie układu pokarmowego.

W trakcie leczenia zakażenia Helicobacter pylori warto włączyć do codziennej diety produkty, które będą wspierały skuteczność farmakoterapii. Oto niektóre z nich:

• Owoce jagodowe, takie jak truskawki, maliny, jagody, jeżyny oraz borówka amerykańska, są bogate w polifenole, które wykazują silne właściwości bakteriostatyczne, nawet wobec szczepów H. pylori opornych na klarytromycynę, jedne z antybiotyków stosowanych w zwalczaniu tej bakterii.
• Warzywa kapustne, takie jak brokuły, kapusta, rzepa, kalafior, kalarepa i brukselka, które zawierają izotiocyjaniany o właściwościach antyoksydacyjnych.
• Zielona herbata, bogata w przeciwutleniacze, które mogą pomóc w walce z bakterią H. pylori.
• Wybrane zioła i przyprawy, takie jak imbir, majeranek, cynamon, rozmaryn, oregano, szałwia, mięta, kolendra, kardamon, bazylia i kminek, które posiadają cenne olejki eteryczne.
• Przetwory mleczne, na przykład kefir, które zawierają laktoferynę (białko o właściwościach antybakteryjnych) i są źródłem naturalnych probiotyków, wspierających zdrową florę bakteryjną jelit.
• Miód, który wykazuje działanie przeciwbakteryjne i może być korzystny w zwalczaniu infekcji.

Wpływ na H. pylori mogą mieć również niektóre inne produkty, takie jak czosnek, owoce dzikiej róży, lukrecja, nierafinowana oliwa z oliwek i olej z nasion czarnej porzeczki.

Istnieje potencjał terapeutyczny tych składników w zwalczaniu tej bakterii. Ich obecność w diecie może pomóc we wspieraniu zdrowia układu pokarmowego i odgrywać korzystną rolę w walce z H. pylori - dodaje nasza ekspertka.

Wprowadzenie tych produktów do diety może pomóc wzmocnić naturalne mechanizmy obronne organizmu oraz zredukować nasilenie objawów związanych z infekcją H. pylori. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że dieta powinna być uzupełnieniem leczenia farmakologicznego przepisanego przez lekarza.

Probiotyki  przy H.pylori

Samodzielna suplementacja probiotykami nie jest zalecana jako jedyny sposób leczenia zakażenia H. pylori. Jednak wiele badań potwierdza, że dodatek probiotyków, zwłaszcza Sacharomyces boulardii i Lactobacillus GG, może pozytywnie wpłynąć na skuteczność antybiotykoterapii, wspierając zwalczanie H. pylori oraz zmniejszając ryzyko działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego.

Włączenie probiotyków do terapii może więc stanowić korzystny dodatek, który wspomaga proces leczenia i przyczynia się do poprawy stanu zdrowia w przypadku zakażenia H. pylori - przyznaje dietetyk Kamila Górecka-Kirwiel.

Ostateczne zalecenia co do suplementacji probiotykami powinny jednak być ustalone przez lekarza prowadzącego, aby dostosować odpowiednie dawki i formy suplementów do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Zakażenie H.pylori. Co wykreślić z jadłospisu?

Na koniec dietetyk zwraca uwagę na produkty, które mogą wpłynąć na zaostrzenie objawów. Z czego warto zrezygnować lub czego unikać?

• Pikantne i ostre potrawy

Smażone, pikantne i ostre dania mogą podrażniać błonę śluzową żołądka i wywoływać nasilenie objawów, takich jak zgaga i ból brzucha.

• Kawa i herbata

Kofeina zawarta w kawie i herbacie może zwiększać produkcję kwasu żołądkowego, co może być szkodliwe dla osób zakażonych H. pylori.

• Alkohol

Spożycie alkoholu może zwiększać ryzyko uszkodzenia błony śluzowej żołądka oraz nasilić objawy choroby wrzodowej.

• Sztuczne dodatki i konserwanty

Niektóre sztuczne dodatki, takie jak substancje konserwujące i wzmacniacze smaku, mogą podrażniać układ pokarmowy i wywoływać niepożądane objawy.

• Tłuste i smażone potrawy

Tłuszcze i potrawy smażone mogą spowolnić opróżnianie żołądka i zwiększyć produkcję kwasu żołądkowego, co może prowadzić do nasilenia objawów.

• Produkty gazowane

Napoje gazowane, zwłaszcza te z dodatkiem cukru, mogą powodować wzdęcia i dyskomfort żołądkowy.

• Owoce kwaśne

Niektóre owoce kwaśne, takie jak cytrusy (pomarańcze, cytryny) mogą zwiększać kwasowość żołądka i wywoływać nieprzyjemne objawy.

Pamiętaj, że reakcje organizmu na różne produkty mogą być odmienne, dlatego warto indywidualnie monitorować, jakie pokarmy i napoje wpływają korzystnie na twoje samopoczucie - podkreśla Kamila Górecka-Kirwiel.

Podsumowując, w leczeniu Helicobacter pylori zaleca się przestrzeganie ogólnych zasad zdrowego odżywiania. W przypadku nasilonych objawów, powodujących dyskomfort związany z przyjmowaniem pokarmów i trawieniem, warto wybierać lekkostrawną dietę i ograniczyć spożycie produktów, które mogą nasilać dolegliwości (które mogą się różnić w zależności od osoby). Warto również, o ile są dobrze tolerowane, włączyć do codziennego jadłospisu wcześniej opisane produkty o potencjalnym działaniu hamującym aktywność H. pylori. Pamiętajmy, że dieta odgrywa ważną rolę w kompleksowym leczeniu zakażenia H. pylori i wspomaga skuteczność terapii farmakologicznej. Indywidualne zalecenia dietetyczne należy ustalić we współpracy z doświadczonym specjalistą, aby dostosować dietę do konkretnych potrzeb i tolerancji pacjenta.