Konfrontacja z wagą łazienkową dla wielu wydaje się być ogromnym wyzwaniem, a obliczenie wskaźnika BMI katuszą. A szkoda. Jedno i drugie może stanowić cenną informację o stanie naszego zdrowia i motywacją do podjęcia działania. Róbmy to jednak mądrze - podpowiada dietetyczka Patrycja Koryciak z Centrum Pacjenta Online.
BMI (Body Mass Index) jest od lat wykorzystywanym przez specjalistów wskaźnikiem masy ciała. Jak tłumaczy dietetyczka Patrycja Koryciak:
Oblicza się go na podstawie informacji o masie ciała i wzroście. Służy on do oceny ryzyka występowania chorób związanych z nadwagą oraz otyłością takich jak: cukrzyca, choroba niedokrwienna serca czy miażdżyca. Im wyższa wartość BMI, tym ich ryzyko wzrasta - podkreśla.
Warto jednak pamiętać, że BMI jest jedynie narzędziem ogólnym i nie uwzględnia różnych czynników, takich jak skład ciała (np. proporcje mięśni i tkanki tłuszczowej), rozkład tkanki tłuszczowej. Dlatego, dla niektórych osób o podobnym BMI, może istnieć różnica w składzie ciała i ogólnym zdrowiu.
Wskaźnik BMI oblicza się poprzez podzielenie masy ciała w kilogramach przez wzrost w metrach podniesiony do kwadratu: BMI = masa ciała (kg) / (wzrost (m))^2
Wynik BMI można interpretować jako ogólny wskaźnik masy ciała i klasyfikować według kategorii, takich jak:
Wartość BMI |
Interpretacja |
< 18.49 |
niedowaga |
18.5 - 24.99 |
waga prawidłowa |
25.0 - 29.9 |
nadwaga |
30.0 - 34.99 |
otyłość I stopnia |
35.0 - 39.99 |
otyłość II stopnia |
> 40.0 |
otyłość III stopnia |
Istotne jest, aby masa ciała utrzymywała się na poziomie uznawanym za prawidłowy. Niższe wartości mogą prowadzić do zaburzeń menstruacyjnych oraz wpływać negatywnie na płodność - dodaje nasza ekspertka Patrycja Koryciak.
W przypadku osób dorosłych, kategorie BMI (niedowaga, prawidłowa waga, nadwaga, otyłość) są takie same niezależnie od wieku. Jednak w starszym wieku, inne czynniki, takie jak utrata masy mięśniowej (sarkopenia) i zmniejszenie gęstości kostnej, mogą mieć wpływ na ocenę stanu zdrowia i składu ciała.
Wartości BMI są przeznaczone dla osób dorosłych i nie będą dobrym wskaźnikiem na każdym etapie rozwoju - tłumaczy dietetyczka.
Z kolei rozpatrując ten wskaźnik w kontekście płci warto wiedzieć, że:
U kobiet fizjologicznie występuje skłonność do gromadzenia większej ilości tkanki tłuszczowej w porównaniu z tkanką mięśniową niż u mężczyzn.
Patrycja Koryciak podsumowuje:
BMI nie uwzględnia wieku oraz płci, a te aspekty mogą wpłynąć na jego interpretacje.
Wskaźnik BMI (Body Mass Index) jest powszechnie stosowany jako narzędzie do oceny ogólnego stanu masy ciała. Jest to prosta i szybka metoda, która daje ogólny pogląd na stosunek masy ciała do wzrostu. Jednak warto zrozumieć, że BMI ma swoje ograniczenia i nie jest idealnym miernikiem zdrowia czy składu ciała.
BMI nie jest miarodajnym wskaźnikiem dla osób starszych, kobiet w ciąży, dzieci i młodzieży, oraz osób trenujących siłowo - wylicza specjalistka.
I tłumaczy:
Dla kobiet w ciąży nie oblicza się wskaźnika BMI. W zamian określa się rekomendowany przyrost masy ciała, uwzględniając wartość BMI przed rozpoczęciem ciąży. Należy pamiętać, że jest to kwestia indywidualna i zależy od etapu ciąży.
Ponadto:
Wskaźnik BMI bierze pod uwagę masę ciała bez rozróżnienia na tkankę tłuszczową i mięśniową. U sportowców oraz osób trenujących siłowo BMI będzie mieściło się w granicach przekraczających normę ze względu na zwiększoną zawartość tkanki mięśniowej.
W przypadku osób w wieku 65 lat i wyżej wskaźnik BMI powinien mieścić się w granicach 24.0-29.0.
Dbanie o właściwe wartości BMI w tym wieku jest niezwykle istotne, ponieważ utrzymywanie bardzo niskiego poziomu BMI może przyczynić się do niedożywienia, które z kolei może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych - precyzuje Patrycja Koryciak.
Proces wzrostu i rozwoju ciała u dzieci oraz młodzieży jest dynamiczny co prowadzi do ciągłych zmian proporcji masy ciała w stosunku do wzrostu.
W rezultacie, wskaźnik BMI nie zawsze dokładnie odzwierciedla rzeczywiste proporcje tych czynników. W celu dokonania oceny nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia, stosuje się siatki centylowe BMI - podkreśla dietetyczka.
Wyniki należy interpretować następująco:
Wartość |
Interpretacja |
< 3 centyla |
niedożywienie |
3-25 centyla |
szczupłość |
25-90 centyla |
waga prawidłowa |
90-97 centyla |
nadwaga |
>97 centyla |
otyłość |
Oprócz BMI warto posłużyć się wskaźnikami, które przedstawią informację na temat zawartości tkanki tłuszczowej w organizmie. Patrycja Koryciak z Centrum Pacjenta Online wylicza tu:
Wskaźnik BMI nie jest wystarczający do dokładnego określenia stanu zdrowia każdej osoby i nie powinien być jedynym kryterium oceny.
Należy pamiętać, że BMI ma istotne znaczenie jako wskazówka oceny ryzyka konsekwencji związanych z nadwagą i otyłością. To proste równanie matematyczne może służyć jako sygnał ostrzegawczy, mobilizujący do podejmowania świadomych działań mających na celu utrzymanie zdrowia - podpowiada dietetyczka Patrycja Koryciak.
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!