Chora trzustka. Konieczna konsultacja z lekarzem

Trzustka i jej rola w organizmie

Trzustka jest małym gruczołem leżącym w obrębie jamy brzusznej i spełniającym ważne zadania w procesie trawiennym. Jej budowa jest dość złożona i obejmuje: głowę trzustki - najgrubszą i najszerszą jej część. Znajduje się ona w lewej górnej części jamy brzusznej, tuż za żołądkiem. Głowa trzustki otacza część początkową dwunastnicy. Trzon trzustki - to środkowa część trzustki, która biegnie poziomo w poprzek jamy brzusznej. Znajduje się ona w przedniej części kręgosłupa.Ogon trzustki jest to węższa i smuklejsza część trzustki, która rozciąga się ku lewej stronie jamy brzusznej. Przewód trzustkowy (wstępujący) jest to główny przewód trzustkowy, który łączy się z przewodem żółciowym i wchodzi do dwunastnicy, wspólnego przewodu trzustkowego-żółciowego, w miejscu zwanym brodawką Vatera.

Budowa trzustki jest złożona i skomplikowana, a jej różne części mają różne funkcje i są zaangażowane w różne procesy trawienne i metaboliczne w organizmie.

Trzustka pełni wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka. Główne funkcje trzustki to:

• Produkcja enzymów trawiennych
• Produkcja hormonów.

 W trzustce znajdują się tzw. wyspy Langerhansa, które składają się z komórek wewnątrzwydzielniczych. Te komórki są odpowiedzialne za produkcję i wydzielanie kluczowych hormonów, takich jak:

Insulina

Jest to hormon, który reguluje poziom glukozy we krwi, umożliwiając jej przenikanie do komórek ciała w celu uzyskania energii.

Glukagon

Współdziała z insuliną w regulacji poziomu glukozy we krwi. Glukagon zwiększa poziom glukozy we krwi poprzez stymulację glikogenolizy w wątrobie.

• Regulacja poziomu cukru we krwi
• Ochrona przewodów trawiennych
• Udział w procesach metabolicznych

Profil trzustkowy – jakie badania należy wykonać, żeby sprawdzić pracę trzustki?

Trzustka. Choroby trzustki

Trzustka to ważny gruczoł w naszym ciele, który pełni kilka kluczowych funkcji, takich jak produkcja enzymów trawiennych i insuliny. Choroby trzustki mogą być poważne i najczęściej wymagają natychmiastowej interwencji lekarskiej.

Oto kilka chorób trzustki i ich objawów:

Ostre zapalenie trzustki.

To nagły stan zapalny trzustki, który może być spowodowany przez różne czynniki, takie jak kamienie trzustkowe lub nadużywanie alkoholu. Objawy mogą obejmować:

• Ostry, silny ból brzucha
• Nudności i wymioty
• Zwiększone tętno
• Obrzęk brzucha

Przewlekłe zapalenie trzustki.

To długotrwałe i postępujące zapalenie trzustki, które może prowadzić do uszkodzenia trzustki. Objawy to:

• Ból brzucha
• Nudności i utrata masy ciała
• Zaburzenia trawienne, takie jak luźne stolce lub tłuszczowe stolce (steatorrhea)

Nowotwory trzustki.

Istnieją różne typy nowotworów trzustki, w tym rak trzustki. Objawy mogą obejmować:

• Ból w górnej części brzucha
• Utrata masy ciała
• Nudności i wymioty
• Żółtaczka (żółtawe zabarwienie skóry i oczu)

Zespół cukrzycy trzustkowej.

W przypadku uszkodzenia trzustki może dojść do zaburzenia produkcji insuliny, co prowadzi do cukrzycy.

Kamica trzustkowa.

Tworzenie się kamieni w przewodach trzustkowych może powodować ból i zaburzenia trawienne.

Torbiele trzustki.

Są to płynne torbiele w trzustce, które mogą powstać w wyniku zapalenia lub uszkodzenia trzustki.

Choroby trzustki. Przyczyny

Choroby trzustki mogą mieć różne przyczyny, które są związane z funkcją i strukturą tego gruczołu. Oto niektóre z głównych przyczyn chorób trzustki:

Alkohol

Jednym z głównych czynników ryzyka ostrych i przewlekłych zapaleń trzustki jest nadmierne spożywanie alkoholu. Alkohol może prowadzić do uszkodzenia komórek trzustki i wywoływać stan zapalny.

Kamica trzustkowa

Kamienie trzustkowe mogą blokować przewody trzustkowe, co prowadzi do zapalenia i innych powikłań.

Zaburzenia metaboliczne

Choroby takie jak hiperlipidemia, hiperkalcemia czy hipertriglicerydemia mogą zwiększać ryzyko zapalenia trzustki.

Dziedziczność

Istnieją pewne genetyczne zaburzenia, które mogą zwiększać ryzyko chorób trzustki. Przykłady obejmują mukowiscydozę, która może powodować zatykanie przewodów trzustkowych.

Inne choroby

Choroby takie jak cukrzyca, zapalenie żółciowe i niektóre infekcje mogą zwiększać ryzyko chorób trzustki.

Nowotwory

Czynniki genetyczne, środowiskowe i inne mogą przyczyniać się do rozwoju nowotworów trzustki.

Niektóre leki

Niektóre leki, takie jak niektóre antybiotyki, immunosupresanty i niektóre leki antytrądzikowe, mogą być związane z ryzykiem zapalenia trzustki.

Różne inne czynniki

 Inne czynniki, takie jak urazy, operacje w obrębie jamy brzusznej, palenie tytoniu oraz pewne infekcje wirusowe, mogą również przyczyniać się do chorób trzustki.

Choroby trzustki. Diagnostyka

Diagnostyka chorób trzustki wymaga zintegrowanego podejścia, które może obejmować różne badania i testy, aby ustalić dokładną diagnozę i plan leczenia. Oto niektóre z głównych metod diagnostycznych stosowanych w przypadku chorób trzustki:

Badania obrazowe:

• Tomografia komputerowa (TK): pozwala na uzyskanie szczegółowych obrazów trzustki, które mogą pomóc w identyfikacji zmian, takich jak guzy, torbiele czy zapalenia.
• Rezonans magnetyczny (MRI): umożliwia uzyskanie obrazów trzustki bez użycia promieniowania jonizującego i jest szczególnie przydatny w ocenie guzów i innych zmian.
• Ultrasonografia (USG): jest to bezinwazyjna metoda obrazowania, która może pomóc w identyfikacji torbieli, kamieni czy innych zmian w trzustce.

Badania laboratoryjne:

• Badania krwi: mogą obejmować testy enzymów trzustkowych (np. amylaza, lipaza), które mogą być podwyższone w przypadku zapalenia trzustki.
• Testy funkcji endokrynnej: takie jak poziom glukozy, insuliny, C-peptydu i innych markerów hormonalnych w surowicy krwi.

Endoskopowe badania trzustki:

• Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (ERCP): umożliwia bezpośrednią wizualizację przewodów trzustkowych i żółciowych oraz wykonanie biopsji lub procedur terapeutycznych.
• Endoskopowa ultrasonografia (EUS): kombinuje endoskopię z ultrasonografią, umożliwiając dokładną ocenę trzustki i pobliskich struktur.
• Biopsja: w niektórych przypadkach, szczególnie w obecności podejrzanych zmian guzowatych, może być konieczna biopsja trzustki pod kontrolą obrazową, aby ocenić tkankę pod mikroskopem i ustalić diagnozę.
• Historia choroby i badanie fizykalne: zbieranie dokładnej historii medycznej pacjenta i dokładne badanie fizykalne mogą dostarczyć cennych informacji na temat objawów, które mogą wskazywać na choroby trzustki.

W zależności od objawów klinicznych, wyników badań oraz podejrzeń lekarza, różne metody diagnostyczne mogą być stosowane indywidualnie lub w połączeniu, aby ustalić dokładną diagnozę i opracować odpowiedni plan leczenia dla pacjenta z chorobami trzustki.