Infekcje wirusem HPV są odpowiedzialne za 1 na 20 nowotworów diagnozowanych co roku na świecie. Kojarzony jest przede wszystkim z rakiem szyjki macicy, ale odpowiedzialny jest również za raka pochwy, sromu, odbytu, prącia oraz nowotwory głowy i szyi. Często przebiega też bezobjawowo i ustępuje samoistnie. Nie chroni to jednak przed nieświadomym zakażeniem wirusem HPV partnera lub partnerki. Dlatego badać powinny się nie tylko kobiety, ale i mężczyźni.
HPV to nie jeden wirus, ale cała grupa obejmująca ponad 100 typów, które znacząco różnić się mogą onkogennością i powinowactwem do różnych narządów. Zakażenie HPV czyli wirusem brodawczaka ludzkiego, to jedna z najczęstszych infekcji wirusowych. Dochodzi do niego poprzez kontakt bezpośredni, ale uwaga - nie tylko drogą płciową.
W przypadku zmian skórnych może to być uścisk dłoni, używanie tych samych klapek czy ręcznika na basenie. W przypadku zmian w obrębie narządów płciowych, krocza i odbytu najczęściej jest to stosunek płciowy, ale również korzystanie ze wspólnych przyborów toaletowych czy zabawek erotycznych. Warto wspomnieć tu, że nie tylko stosunek waginalny jest obarczony ryzykiem, ale również stosunek analny, oralny czy innego typu zbliżenie zarówno partnerów hetero- jak i homoseksualnych - wyjaśnia nasz ekspert, ginekolog Łukasz Blukacz.
Wirus HPV może rozwijać się w różnych tkankach - najczęściej są to skóra i błona śluzowa. Głównie są to brodawki lub kłykciny kończyste na narządach moczowo-płciowych oraz owrzodzenia, popularnie nazywane nadżerkami.
Zmiany obejmować mogą brodawki skórne, popularnie nazywane "kurzajkami" pojawiające się na skórze dłoni i stóp, zmiany w obrębie jamy nosowej, gardła, krtani oraz narządów płciowych, moczowych oraz krocza i okolicy odbytu - wylicza lekarz.
Przewlekłe i nawracające infekcje: dróg rodnych u kobiet i cewki moczowej u mężczyzn mogą wskazywać na obecność wirusa HPV.
Zakażenie może przebiegać również bezobjawowo nie wywołując żadnych widocznych zmian u nosiciela wirusa. To nie wyklucza jednak możliwości zarażenia partnera czy partnerki.
Jeśli wykryto u mnie wirusa HPV, to czy chłopak też musi robić badania w tym kierunku? - pyta Internautka portalu HaloDoctor.pl
Jak przyznaje nasz ekspert, pod względem diagnostyki infekcji wirusem HPV mężczyźni znajdują się w o wiele gorszej sytuacji niż kobiety.
Podstawą przesiewowej diagnostyki raka szyjki macicy nadal jest cytologia, której uzupełnione o badanie PCR w kierunku wysoce-onkogennych typów wirusa HPV aktualnie staje się standardem postępowania. U mężczyzn diagnostyka polegać może na badaniu wymazu w kierunku wirusa HPV z podziałem na różne jego typy, o różnym ryzyku onkogenności. Wymaz taki pobrać można zarówno z okolicy odbytu, jak i cewki moczowej czy prącia. Niestety wyniki nie zawsze są porównywalne, a wobec tego diagnostyka obarczona jest większym błędem niż w przypadku kobiet - mówi ginekolog Łukasz Blukacz.
I jak dodaje:
W swojej praktyce poszerzałem niejednokrotnie diagnostykę o badanie partnerów pacjentek, u których wykazano obecność wirusa HPV w rutynowym badaniu. Daje to istotną informację na temat infekcji u obojga partnerów.
Badanie takie rozważyć należy przede wszystkim w obecności stwierdzenia zmian odpowiadających infekcji HPV w okolicy cewki moczowej, prącia, krocza i odbytu. Wirus HPV odpowiedzialny jest również za znaczną część nowotworów laryngologicznych zatem badanie wymazu z jamy ustnej, nosowej , gardła czy krtani może mieć istotną informacją w toku diagnostyki i leczenia chorób tej okolicy. W szczególności zmian o charakterze nowotworowym - wylicza.
Wysokoonkogenne typy wirusa odpowiedzialne są za raka szyjki macicy oraz nowotwory otolaryngologiczne - ich ilość u kobiet i mężczyzn przekracza ilość raków szyjki; raki sromu, odbytu, prącia i pochwy.
Należy pamiętać, że podstawą ich pojawienia się jest choroba przenoszona drogą płciową stąd ryzyko zarażenia partnerki jest istotną kwestią - uczula nasz ekspert.
Potwierdzoną infekcję wirusem HPV w pierwszej kolejności należy obserwować i monitorować.
Zaledwie część z infekcji przechodzi do stadium infekcji przewlekłej niosącej ryzyko nowotworzenia. Zdecydowana większość infekcji mija samoistnie do około dwóch lat od zakażenia. Zalecane jest wobec tego kontrolne badanie w kierunku obecności wirusa HPV - wyjaśnia ginekolog.
Zmiany powodowane przez wirusa HPV można leczyć zarówno chirurgicznie, w tym przy pomocy technik chirurgii laserowej jak i klasycznej oraz farmakologicznie lekami pomagającymi zmniejszyć czy całkowicie usunąć zmiany.
W toku leczenia należy szczególną uwagę zwrócić na ryzyko nowotworzenia zmian powodowanych przez wirusa HPV - dodaje.
Zdaniem naszego eksperta warto postawić na profilaktykę w postaci szczepionki.
Szczepienie skutecznie chroni przed infekcją typami onkogennymi wirusa, a najnowsze szczepionki zabezpieczają również w znacznym stopniu przed rozwojem kłykcin kończystych czyli zmian w obrębie narządów płciowych, krocza i odbytu.
Najlepszy moment na szczepienia jest wśród osób młodych - pomiędzy 9 a 15 rokiem życia, które nie są jeszcze aktywne seksualnie, z racji małego ryzyka wcześniejszej ekspozycji na wirusa. Odpowiedź na szczepionkę w tym wieku jest największa co przekłada się na jej najwyższą skuteczność.
Nie jest jednak błędem rozważenie szczepienia osób dorosłych - zarówno kobiet jak i mężczyzn - dopowiada Łukasz Blukacz.
Schemat szczepień należy omówić indywidualnie z lekarzem.
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!