Dokuczliwy, zlokalizowany w górnej części pleców ból - któż z nas nie zna tej dolegliwości? Jaka jest przyczyna mitycznego “bólu pod łopatką”? Jak jej zapobiegać? Czy piłeczka tenisowa rzeczywiście może pomóc? Na te pytania odpowiadają fizjoterapeuci - mgr Paulina Sowa i dr Kamil Klupiński.
Ból w górnej części pleców, w okolicy łopatek, jest jedną z najczęstszych i najbardziej dokuczliwych dolegliwości. Niejednokrotnie pacjenci zgłaszają się do lekarza po wielu miesiącach, a nawet latach odczuwania sporego dyskomfortu w obrębie pleców.
Już w gabinecie fizjoterapeutycznym zwracają oni uwagę, że najczęściej ta dolegliwość ma charakter przewlekły. I co ciekawe, częściej występuje pod lewą niż prawą łopatką. Gdzie należy szukać przyczyny tego schorzenia?
- Do najczęstszych przyczyn występowania bólu pod łopatką zalicza się zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lub barku, osłabienie i przeciążenie mięśni grzbietu, wykonywanie jednolitych, monotonnych ruchów kończynami górnymi bez możliwości zmiany pozycji - wyjaśnia dr. n. med. w specjalności fizjoterapia Kamil Klupiński.
Podobne spostrzeżenia ma również fizjoterapeutka Paulina Sowa, która zwraca uwagę na doświadczenia pacjentów, którzy pojawiają się w jej gabinecie:
Ja w swojej praktyce gabinetowej najczęściej spotykam się z osobami, które narzekają na ból okolic łopatki z powodu urazów, przeciążeń kompleksu barkowego, piersiowego odcinka kręgosłupa lub w przebiegu obecnej dyskopatii szyjnej zwłaszcza zaś w obrębie segmentu C4 - tu przyczyny są różne: niewłaściwa postawa ciała na co dzień, zbyt mało ruchu w obrębie szyi, stan zapalny okolicznych tkanek.
To oznacza, że na tego rodzaju bóle pleców narażone są przede wszystkim osoby stale siedzące za biurkiem lub pracujące w innej, monotonnej pozycji. Ale nie tylko. Ta przypadłość bólowa może dotknąć wszystkich, również sportowców i osoby regularnie ćwiczące na siłowni.
Takie symptomy zgłaszają zarówno osoby prowadzące aktywny tryb życia, sportowcy, klienci siłowni, osoby pracujące fizycznie, jak i te, które na co dzień więcej siedzą: pracownicy biur, studenci, kierowcy - tłumaczy Paulina Sowa.
I szerzej tłumaczy również mechanizm powstawania uszkodzeń:
Takie dolegliwości mogą się pojawić np. w przypadku, gdy niewłaściwie korzystamy z narządu ruchu - wg kategorii „zużycia” w koncepcji Maitland z ang. NOMAD do uszkodzeń dochodzi w przypadku, gdy nie używamy wskazanego narządu ruchu, korzystamy z niego niewłaściwie w sytuacji podejmowania nowej aktywności, jego przeciążenia, użycia narządu ruchu w sposób nieodpowiedni, bądź narażenia go na nadmierny wysiłek, do którego nie jest przyzwyczajony, dotyczy to pacjentów, którzy na przykład tydzień roboczy spędzają w pracy siedzącej, a w weekend decydują się na 50 km wysokogórski rajd rowerowy. Każde z tych nieprawidłowych zachowań może prowadzić do powstania stanu zapalnego tkanek w danej okolicy, który daje symptomy bólu, nadmiernego napięcia, „zblokowania”.
Co zatem robić, aby zapobiec występowaniu bólu pod łopatką?
Najbezpieczniejszą opcją jest zwrócić się po pomoc do fizjoterapeuty, który po wywiadzie i badaniu pozna problem i będzie mógł indywidualnie dopasować odpowiedni trening, by złagodzić dolegliwości oraz zapobiec ich pojawianiu się w przyszłości - mówi fizjoterapeutka.
Jeśli jednak nie mamy możliwości umówienia się na wizytę lub czas oczekiwania na nią jest zbyt długi nasza ekspertka Paulina Sowa proponuje:
Na początek zalecam rozluźnianie - rozgrzewanie np. termoforem lub okładem żelowym, poprawia ono ukrwienie danego obszaru tak, by tkanki zostały lepiej i szybciej zaopatrzone w potrzebne składniki odżywcze oraz by krew szybciej odprowadzała czynniki zapalne z bolesnej okolicy. Ponadto warto zrezygnować lub ograniczyć czynności potencjalnie pogarszających stan, mobilizować okolicę łopatek poprzez ćwiczenia z drążkiem, które należy wykonywać w spokojnym tempie, nie przekraczając bolesnego zakresu ruchu. Z kolei automasaż wałkiem (rollerem) lub piłeczką (lacrosse, czy tenisową) jest działaniem objawowym, po którym zazwyczaj uzyskujemy jedynie chwilową poprawę. Dobrze wykonany może rozluźnić dany obszar, jednak polecam jego wykonanie pacjentom, którzy zrobią to prawidłowo. Niestety niewłaściwy dobór siły nacisku i pozycji wyjściowej to ryzyko pogorszenia symptomów - tłumaczy.
Kiedy zatem należy udać się do fizjoterapeuty. Już po pierwszym epizodzie bólu, czy raczej należy zaczekać?
Jeśli dolegliwość wystąpiła pierwszy raz - najlepiej jak najprędzej. Im szybciej specjalista znajdzie przyczynę dolegliwości, tym łatwiejszy i mniej bolesny będzie powrót do sprawności, z reguły potrwa również krócej, a my nie stracimy czasu na eksperymentowanie - wyjaśnia Paulina Sowa.
I czyni ciekawe spostrzeżenie:
Jeśli zmagamy się z bólem od jakiegoś czasu, ale jego charakter jest jak sinusoida, to znaczy czujemy się raz lepiej, raz gorzej, warto wybrać się na wizytę w tym „gorszym” momencie - łatwiej będzie znaleźć powód dolegliwości.
Warto pamiętać, że ból pod łopatką może być sygnałem innych poważnych chorób narządów wewnętrznych. Tym bardziej zatem warto udać się do specjalisty i zdiagnozować jego przyczyny.
Ból pleców w okolicach łopatki może być spowodowany również chorobami kardiologicznymi (np. chorobami mięśnia sercowego), chorobami układu oddechowego, chorobami zakaźnymi oraz nowotworowymi – wylicza dr Kamil Klupiński.
Jeśli zaś potwierdzi się, że przyczyną dyskomfortu i bólu jest narząd ruchu, pacjenci muszą być przygotowani na długotrwałą i systematyczną rehabilitację w gabinecie fizjoterapeuty i pracę z ciałem w domu. Ważnym czynnikiem ułatwiającym dojście do pełnej sprawności jest eliminacja stresu oraz wdrożenie zmian w czynnościach dnia codziennego. Dla zdrowia nawykiem powinny się stać częste zmiany pozycji ciała i ćwiczenia ruchowe, szczególnie te umiarkowane i rozciągające.
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!