Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. Jak rozpoznać i leczyć?

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry - co to takiego?

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, zwane potocznie wypryskiem lub egzemą to reakcja zapalna skóry na egzogenne czyli zewnętrzne czynniki. Jak tłumaczy nasza specjalistka, dermatolog Dominika Ziółkowska-Banasik kontaktowe zapalenie skóry może występować w dwóch formach:

• jako kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia, wtedy kiedy substancje drażniące uszkadzają bezpośrednio skórę, ale nie dochodzi tu do reakcji immunologicznych np. u fryzjerek,
• jako alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, które jest wynikiem nadwrażliwości immunologicznej, a więc występuje jedynie u wrażliwych immunologicznie osób i przez to też zmiany skórne mogą się szerzyć znacznie poza miejsce kontaktu z alergenem.

Szacuje się alergiczne kontaktowe zapalenie skóry może występować u około 5% populacji po zetknięciu z niklem oraz u około 1-3% po kontakcie z kosmetykami.

Jest to więc dużo częściej występująca choroba niż np łuszczyca, z którą często alergiczne kontaktowe zapalenie skóry różnicujemy - zauważa dermatolog.

Ze statystyk wynika, że alergiczne kontaktowe zapalenie skóry występuje częściej u kobiet. Najczęściej wyprysk kontaktowy spotyka się u młodych dorosłych około 20 roku życia. Drugi szczyt zachorowań przypada na 40-60 rok życia, co z całą pewnością ma związek z ekspozycją zawodową na pewne alergeny.

Na choroby skóry: fototerapia. Na czym polega leczenie światłem?

Alergiczny nieżyt nosa. Kiedy życie przestaje być komfortowe

Alergia pokarmowa. Co nie służy alergikom?

Sezonowe zaburzenia afektywne. Kiedy pogoda jest przyczyną choroby

Bielactwo. Co trzeba wiedzieć o tej chorobie?

Dziecko moczy się w nocy. Kiedy do lekarza?

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry - przyczyny

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry jest wywoływane przez zewnętrzne czynniki chemiczne zwane alergenami. A choroba występuje częściej u osób predysponowanych genetycznie.

Jest to związane z podobnym schematem pobudzania układu immunologicznego oraz metabolizmu substancji chemicznych u spokrewnionych osób - wyjaśnia Dominika Ziółkowska-Banasik.

Jeśli chodzi zaś o same alergeny, to sytuacja zmienia się na przestrzeni lat. Alergizować mogą składniki kosmetyków, barwniki, metale, żywice czy nawet leki.

W celu potwierdzenia alergii kontaktowych możemy wykonywać tak zwane naskórkowe testy płatkowe, które zawierają najczęściej występujące alergeny. W Polsce jest to między innymi chrom, nikiel, kobalt, neomycyna, gentamycyna,  lanolina, propolis, mieszanka zapachowa, chlorek cyny i wiele innych - wylicza dermatolog.

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry - objawy

Najogólniej ujmując objawy choroby zależą od tego czy wyprysk ma charakter ostry czy przewlekły.

Objawy skórne jakie możemy spotkać u osób z wypryskiem to obrzęk, rumień, złuszczanie, pęcherzyki, strupy oraz końcowo w fazie zdrowienia przebarwienia - objaśnia nasza ekspertka.

I przyznaje:

Najbardziej przykrym dla pacjentów objawem jest jednak świąd, o różnym nasileniu, choć czasem tak silnym, że utrudnia funkcjonowanie czy sen.

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry - leczenie

Jak leczyć alergiczne kontaktowe zapalenie skóry? Dermatolog Dominika Ziółkowska-Banasik odpowiada:

Przede wszystkim najważniejsze jest przerwanie kontaktu z alergenem czyli w sytuacjach jednorazowych natychmiastowe mycie i płukanie skóry, a w sytuacjach przewlekłych unikanie kontaktu z substancją drażniącą.

W praktyce więc pacjenci z wypryskiem są zmuszeni do czytania etykiet kosmetyków, płynów do prania czy płukania, sprawdzania etykiet leków. W przypadku narażenia zawodowego konieczna bywa zmiana pracy.

Są jednak sytuacje, kiedy nie da się do końca wyeliminować alergenu z otoczenia na przykład w przypadku alergii na nikiel. Wówczas w sposób farmakologiczny musimy oszukiwać nasz układ odpornościowy stosując leki immunosupresyjne lub fototerapię - zwraca uwagę nasza specjalistka.

W przypadkach ostrych zmian stosuje się kremy lub maści zawierające glikokortykosteroidy lub inhibitory kalcyneuryny, substancje nawilżające czy złuszczające.

W przypadku nasilonego świądu włączamy również również leki przeciwhistaminowe. W wyjątkowych przypadkach, szczególnie gdy alergiczne kontakowe zapalenie skóry ma charakter ostry, posiłkować możemy się doustnymi glikokortykosteroidami - tłumaczy.

Niestety nie istnieje konkretna profilaktyka w przypadku alergicznego kontaktowego zapalenia skóry.

W przypadku osób narażonych, wskazane jest wyeliminowanie alergenu. Można również stosować delikatne, hipoalergiczne preparaty myjące - podpowiada dermatolog.