Rekomendacje dotyczące ochrony przed oparzeniami słonecznymi są proste. - Konieczne jest nałożenie odpowiedniej ilości kremu z filtrami, minimum 30 ml na całe ciało przed wyjściem na dwór. Generalnie tendencja jest jednak taka, że jako społeczeństwo nakładamy zbyt mało tych preparatów - przyznaje dermatolog Dominika Ziółkowska-Banasik. Nasza ekspertka wyjaśnia dlaczego oparzenia słoneczne są groźne dla zdrowia i przekonuje do profilaktycznej dermatoskopii.
Co to jest oparzenie słoneczne? To nic innego jak reakcja skóry na nadmierną ekspozycję na UV.
Na początek warto przypomnieć, że światło ultrafioletowe, które dociera do powierzchni Ziemi ma różne długości fal: UVA (A jak aging) - te fale głównie odpowiadają za fotostarzenie i UVB (B jak Burning ) - te z kolei fale z głównej mierze odpowiadają za uszkodzenie naszej skóry w słoneczny dzień - tłumaczy nasza ekspertka Dominika Ziółkowska-Banasik.
Dla oparzenia słonecznego charakterystyczne jest występowanie zmian skórnych w miejscach eksponowanych na słońce np. na twarzy, dekolcie, przedramionach.
Wystarczy nawet 15 minut nieostrożnej ekspozycji na promieniowanie UV, aby doszło do poparzenia słonecznego! - przestrzega dermatolog.
Przyczyną oparzeń słonecznych jest najczęściej zbyt długie przebywanie na słońcu, bez odpowiedniego zabezpieczenia skóry kremem z filtrami.
Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego każdy, bez względu na wiek powinien stosować fotoprotekcję, nawet jesienią i zimą. Na szczególne wyróżnienie zasługuje również fakt, że dzieci do 6 miesiąca życia w ogóle nie powinny być wystawiane bezpośrednio na promieniowanie UV, a po 6 miesiącu życia ekspozycja powinna być ograniczona do minimum! - zwraca uwagę nasza ekspertka.
Powszechnie znana jest zasada, że osoby o jasnej karnacji szybciej ulegają oparzeniom słonecznym. Wiąże się to z tym, że melanina czyli barwnik zawarty w skórze chroni nas przed promieniowaniem UV, wytwarzając opaleniznę.
Im więcej melaniny w skórze, tym lepsza ochrona, im mniej- tym większe ryzyko uszkodzenia skóry - wyjaśnia Dominika Ziółkowska-Banasik.
Na to pytanie odpowiada dermatolog:
Typowo na odsłoniętych częściach ciała można zaobserwować rumień, grudki, pęcherzyki, a nawet obrzęk. Po czasie, kiedy zmiany ostre ustępują, obecne jest pozapalne złuszczanie. Zmianom najczęściej towarzyszy świąd, pieczenie oraz ból.
Najczęściej pierwsze objawy pojawiają się po upływie kilku godzin od kąpieli słonecznych i najbardziej dotkliwe z nich czyli pieczenie i ból ustępują po 24 godzinach. W zależności od podatności oraz od stopnia oparzenia - skóra po oparzeniu słonecznym regeruje się od około tygodnia do nawet 2 tygodni.
Nasza specjalistka podkreśla: oparzenia słoneczne są groźne dla zdrowia. Z kilku powodów:
Po pierwsze w poważnych oparzeniach słonecznych może dojść do powstania stanu zapalnego, który będzie wymagał opracowania chirurgicznego, do wtórnego zakażenia organizmu i odwodnienia. Nie zapominajmy, że poparzeniu skóry mogą towarzyszyć objawy ogólnoustrojowe - nudności, wymioty, bóle głowy - wtedy konieczna jest pilna ocena lekarska.
W dłuższej perspektywie czasu nadmierna ekspozycja na UV może doprowadzić do powstawania stanów przednowotworowych, raków skóry oraz czerniaka.
Dużą wagę do ochrony przeciwsłonecznej należy przykładać u osób z chorobami autoimmunologicznymi i osób po przeszczepieniu narządów - dodaje Dominika Ziółkowska-Banasik.
Dermatolog pytana o domowe sposoby na oparzenia słoneczne podkreśla:
Najważniejsze to zejść ze słońca w momencie, kiedy czujemy pierwsze objawy oparzenia. Uszkodzoną skórę warto nawilżać i chłodzić m.in mgiełkami z wodą termalną czy preparatami w aerozolu z d-panthenolem.
Konieczne jest również stałe uzupełnianie płynów i noszenie lekkich, przewiewnych ubrań.
Nie polecam również agresywnej pielęgnacji pod postacią peelingów, kwasów czy szczotkowania na sucho - pozwólmy skórze samej się złuszczyć - podpowiada.
Jeśli nie jesteśmy w stanie opanować objawów domowymi sposobami. warto udać się na wizytę lekarską i uzyskać leki na receptę.
Swoim pacjentom, w sytuacji oparzeń słonecznych, często zlecam preparaty robione na zamówienie w aptece, indywidualnie dobrane do skóry. Najczęściej ich formuła ma za zadanie działać nawilżająco i przeciwzapalnie - tłumaczy nasza ekspertka.
W poważniejszych przypadkach konieczne jest leczenie doustne lekami przeciwzapalnymi, przeciwhistaminowymi czy ostatecznie glikokortykosteroidami. W przypadku wtórnych nadkażeń bakteryjnych niezbędna jest antybiotykoterapia.
U osób szczególnie wrażliwych na promieniowanie UV możliwe jest zastosowanie doustnych preparatów modulujących odpowiedź skóry na słońce. Wówczas leczenie najczęściej prowadzone jest w miesiąca wiosenno-letnich. Niezbędne są jednak badania krwi, diagnostyka immunologiczna oraz konkretna ocena danego pacjenta.
Dermatolog przekonuje również swoich pacjentów do profilaktyki:
Proponuję przede wszystkim zadbać w gabinecie dermatologicznym o odpowiednią profilaktykę. Każdy raz na rok lub częściej, jeśli są do tego wskazania, powinien mieć wykonaną dermatoskopię, czyli ocenę zmian barwnikowych w powiększeniu.
Rekomendacje dla pacjentów dotyczące ochrony przed słońcem i oparzeniami słonecznymi są proste - należy stosować kremy z filtrami UVA/UVB z reaplikacją co 2 godziny i po każdej kąpieli wodnej.
Konieczne jest nałożenie odpowiedniej ilości kremu z filtrami, minimum 30ml na całe ciało przed wyjściem na dwór. Generalnie tendencja jest jednak taka, że jako społeczeństwo nakładamy zbyt mało tych preparatów. Warto zwrócić również uwagę na nakrycie głowy - czapki z daszkiem lub kapelusze oraz przewiewne koszule z długim rękawem i długie spodnie - podkreśla dermatolog Dominika Ziółkowska-Banasik.
I dodaje:
Swoich pacjentów uczulam również by wzięli pod uwagę fotouczulający potencjał leków, które przyjmują m.in antybiotyków, leków przeciwgrzybiczych, leków przeciwnadciśnieniowych czy przeciwbólowych.
Skóra maluchów jest dużo bardziej wrażliwa na słońce niż skóra osób dorosłych. Na spacer z dziećmi warto wybrać miejsca zacienione, unikać przebywania na dworze między godziną 10 a 16.
Jeśli koniecznie musimy wyjść z domu w okresie największego nasłonecznienia, należy pamiętać by również zaaplikować na skórę dziecka krem z filtrem (u młodszych dzieci filtry fizyczne, u starszych możemy stosować filtry chemiczne). Rekomenduję nakładanie ubrań ochronnych o potwierdzonym wskaźniku UPF, czapek i okularów przeciwsłonecznych - wylicza dermatolog.
Warto wiedzieć, że to właśnie ekspozycja na UV w dzieciństwie ma największe znaczenie w kontekście powstawania raków skóry i czerniaków w wieku dorosłym.
Ponadto, nasza ekspertka podkreśla, że dzieci również powinny zgłaszać się na profilaktyczną dermatoskopię.
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!