Zgaga. Skarżą się na nią również dzieci

Co to jest zgaga?

Zgaga dotyczy przełyku, rurkowatej struktury, która łączy gardło z żołądkiem. Jego ściany nie są tak odporne na działanie kwasów żołądkowych, jak żołądek, dlatego cofające się kwasy mogą powodować podrażnienie, zapalenie i pieczenie w okolicy przełyku.

Jest to uczucie pieczenia palenia lub piekącego bólu za mostkiem, czasami pacjenci skarżą się na palenia i ból gardła. Wszystko w zależności od wysokości refluksu żołądkowo-przełykowego. Wystąpienie pieczenia w przełyku jest związane z cofająca się kwaśną żołądkową treścią  pokarmu - wyjaśnia pediatra, dr n. med.  Lidia Ostrowska-Nawarycz.

Zgaga u dziecka może prowadzić do różnych konsekwencji i komplikacji, zarówno w krótkim, jak i długim okresie. Przede wszystkim wpływa na jego ogólny komfort. Mały pacjent  może również  unikać posiłków, zwłaszcza tych pokarmów, które wywołują objawy zgagi, aby w ten sposób uniknąć bólu i nieprzyjemnych doznań. Jeśli dziecko nie uzyska pomocy na czas, może dojść do niedożywienia.

Maluchy w wyniku zgagi mogą mieć również problemy ze snem, w związku z tym, że ta nasila się w pozycji leżącej.

Przewlekła zgaga narusza bariery ochronne przełyku, co może prowadzić do zapalenia przełyku.

Jak rozpoznaje się zgagę?

Pediatra  dr n. med.  Lidia Ostrowska-Nawarycz wyjaśnia, na co zwrócić uwagę w trakcie diagnozy zgagi u dziecka:

W zależności od wieku dziecka mogą jej towarzyszyć mniejsze lub większe ulewania częściowo strawionego pokarmu (noworodki i niemowlęta). U dzieci starszych pojawia się odbijanie pokarmem, który dzieci ponownie połykają. Cofający się pokarm może dostawać się do dróg oddechowych i powodować kaszel i uczucie duszności nasilające się w pozycji poziomej - gdy dziecko przebywa np, w łóżeczku.

I podkreśla:

Należy pamiętać, że refluks żołądkowo-przełykowy może towarzyszyć astmie oskrzelowej. Stąd jego właściwe zdiagnozowanie czy wykluczenie może znacznie zmniejszyć objawy astmy lub nawet ją wyeliminować.

Jakie są przyczyny zgagi u dzieci?

Istnieje wiele przyczyn mogących wywołać zgagę u malucha. Nasza ekspertka wskazuje na ich podział:

Przyczyny fizjologiczne  -  przejściowa niedojrzałość układu trawiennego  związana z mniejszym napięciem dolnego zwieracza przełyku. Co ważne problem ustępuje wraz z wiekiem.

Patofizjologia - utrzymujący się refluks żołądkowo-przełykowy związany z utrzymującym się obniżonym napięciem ww zwieracza.

Nie bez znaczenia jest również dieta dzieci i nastolatków. Spożywanie tłustych pokarmów, pikantnych potraw, nadmiaru czekolady, owoców cytrusowych i gazowanych napojów może prowokować wystąpienie objawów zgagi. Z niewłaściwą dietą wiąże się również kultura spożywania jedzenia: zbyt szybkie jedzenie, nadmierna ilość spożywanych produktów, czy nawet nadmierne spożywanie płynów tuż przed snem mogą być przyczyną zgagi.

Jak leczy się zgagę u dzieci?

Lekarz może zaproponować leczenie niefarmakologiczne, ale również właściwą farmakoterapię.

Dr n. med.  Lidia Ostrowska-Nawarycz tłumaczy, że istotnym kryterium jest tu wiek pacjenta:

• noworodki i niemowlęta  - karmienie często i w małych ilościach - aby nie przepełniać żołądka zalegającym pokarmem; zagęszczanie pokarmu; układanie dziecka w wysokiej pozycji uniemożliwiającej cofanie się pokarmu;
• dzieci starsze - również wysoka pozycja ułożenia ciała podczas snu;  unikanie jedzenia kolacji co najmniej na 2 godziny przed snem oraz wykluczenie  słodkich pokarmów;

Ekspertka podkreśla:

W przypadku braku poprawy wskazana diagnostyka gastrologiczna i ewentualne leczenie farmakologiczne.

Zgaga. Dieta małego pacjenta

Dzieci ze zgagą mogą skorzystać z diety, która pomaga łagodzić objawy refluksu żołądkowo-przełykowego. Zaleca się między innymi spożywanie:

• Chudego mięsa drobiowego (kurczak, indyk), chudych ryb, chudego mięsa wieprzowego oraz produktów mlecznych o niskiej zawartości tłuszczu, takich jak: chude mleko, jogurty naturalne czy twaróg odtłuszczony.
• W kuchni powinny pojawić się produkty pełnoziarniste: chleb pełnoziarnisty, pełnoziarniste makarony i ryż brązowy mogą dostarczyć błonnika, który pomaga w utrzymaniu zdrowego układu pokarmowego.
• Warzyw o niskiej zawartości kwasów, np. marchewki, ziemniaków, cukinii czy dyni.
• Owoców o niskiej zawartości kwasów: banany, gruszki i jabłka.
• Chudego nabiału: chude mleko, jogurty o niskiej zawartości tłuszczu, a także alternatywy mleczne takie jak napoje roślinne (np. migdałowe czy owsiane).

Przygotowując posiłki warto pamiętać, by potrawy były miękkie, dobrze ugotowane, tak by ułatwić ich trawienie. Porcje zaś powinny być małe i często podawane.