Światowy Dzień AIDS: dlaczego wciąż musimy mówić o HIV? Alarmujące dane

HIV dziś – najważniejsze fakty

Wokół HIV krąży wiele mitów. Warto więc przypomnieć podstawowe, potwierdzone informacje:

• HIV przenosi się poprzez kontakty seksualne, kontakt z krwią oraz z matki na dziecko w czasie porodu lub karmienia piersią. Przy skutecznej terapii ryzyko transmisji wertykalnej jest jednak bardzo niskie.
• Nie można zakazić się HIV podczas codziennych kontaktów, takich jak korzystanie z tych samych przedmiotów, uścisk dłoni, wspólne korzystanie z toalety, basen czy ukąszenie owada.
• Nowoczesna terapia ARV pozwala utrzymać niewykrywalną wiremię. Osoba z niewykrywalnym poziomem wirusa w organizmie jest praktycznie niezakaźna (zasada N=N – Niewykrywalny = Niezakażający).
• Prawidłowe stosowanie prezerwatywy zmniejsza ryzyko zakażenia nawet o 80–95%.
• Każdy, kto miał ryzykowny kontakt seksualny, powinien wykonać test – niezależnie od wieku, orientacji czy stylu życia.

Intymność zamiast stresu – kiedy przedwczesny wytrysk zaczyna niszczyć związek?

Miłość w rozmiarze XL — jak otyłość wpływa na seks?

Fizjoterapia zaburzeń seksualnych. Klucz do komfortu i zdrowia intymnego

5 mitów na temat seksu i antykoncepcji

Udany seks krok po kroku. Co radzi seksuolog?

Kiedy seks staje się ryzykowny. Seksuolog: cierpi ciało, cierpi psychika

Sytuacja epidemiologiczna HIV w Polsce

Według danych Głównego Inspektoratu Sanitarnego, w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 roku:

• zgłoszono 2 257 nowych zakażeń HIV,
• odnotowano 185 zachorowań na AIDS,
• zmarło 20 osób chorych na AIDS.

Od początku prowadzenia badań (1985 r.) zakażenie HIV potwierdzono u 35 175 osób mieszkających w Polsce. W tym czasie odnotowano 4 377 zachorowań na AIDS, a 1 518 pacjentów zmarło. Każdego dnia ponad 5 osób w Polsce dowiaduje się o zakażeniu – najczęściej w wyniku kontaktów seksualnych.

Te dane pokazują, że HIV jest wciąż realnym wyzwaniem zdrowotnym, mimo dostępności skutecznego leczenia.

Stygmatyzacja nadal problemem

Pomimo ogromnego postępu terapii, wiele osób żyjących z HIV doświadcza stygmatyzacji, wykluczenia społecznego i obaw ze strony otoczenia. Źródłem tych postaw jest często brak wiedzy o sposobach zakażenia oraz o tym, że osoby skutecznie leczone nie przenoszą wirusa drogą kontaktów seksualnych.

Stygmatyzacja ma realne konsekwencje – zniechęca do testowania, utrudnia rozpoczęcie leczenia i obniża jakość życia. 

Profilaktyka na miarę współczesnych potrzeb

Ważnym elementem profilaktyki jest PrEP, czyli profilaktyka przedekspozycyjna – skuteczna metoda zapobiegająca zakażeniu HIV. PrEP uzupełnia inne formy ochrony, takie jak prezerwatywy czy regularne testy, i jest szczególnie polecana osobom z podwyższonym ryzykiem.

Gdzie wykonać test na HIV?

Zakażenie HIV może dotyczyć każdego. Dlatego specjaliści podkreślają: test warto wykonać po każdym ryzykownym zachowaniu. W Polsce można to zrobić na kilka sposobów:

1. Punkty Konsultacyjno-Diagnostyczne (PKD)

• testy są anonimowe, bezpłatne i bez skierowania,
• dostępne w każdym województwie,
• pacjent otrzymuje wsparcie profesjonalnych doradców.

2. Podstawowa opieka zdrowotna (POZ)

Od maja 2024 r. każdy lekarz POZ może zlecić test przesiewowy dorosłemu pacjentowi – bezpłatnie, bez skierowania i dodatkowych formalności.

W razie wątpliwości działa bezpłatna infolinia HIV/AIDS: 800 888 448 (poniedziałek–piątek, 9:00–21:00).

Wczesna diagnoza to zdrowie i bezpieczeństwo

Szybkie rozpoznanie zakażenia HIV pozwala:

• zapobiec rozwojowi AIDS,
• chronić partnerów seksualnych (N=N),
• rozpocząć skuteczną terapię i prowadzić normalne życie.

Testowanie ratuje zdrowie

Światowy Dzień AIDS jest okazją, by przypomnieć: wczesna diagnostyka, edukacja i dostępność terapii sprawiają, że HIV nie musi oznaczać wykluczenia. Każdy z nas może zadbać o siebie, swoich bliskich i przerwać łańcuch zakażeń – wystarczy wykonać test.

Jeśli masz wątpliwości lub potrzebujesz wsparcia, skorzystaj z punktów diagnostycznych lub skontaktuj się z infolinią HIV/AIDS. Świadoma decyzja dziś może uratować zdrowie jutro.

Źródło: GIS