Akupunktura. Czy to bezpieczne? 4 mity o nakłuwaniu igłami

Medycyna chińska - co kryje się pod tym pojęciem?

Nasza ekspertka, Joanna Kuźma tłumaczy co kryje się pod pojęciem tradycyjna medycyna chińska:

To holistyczna wiedza o funkcjonowaniu ciała człowieka, według której stan zdrowia jest wypadkową czynników zewnętrznych (pogoda, pora roku, urazy, relacje z ludźmi) i wewnętrznych (emocje, żywienie, zdrowie rodziców w okresie przedkoncepcyjnym). W jej ujęciu człowiek jest integralną częścią świata, w którym żyje.

I dodaje:

Tym, co odróżnia medycynę chińską od zachodniej medycyny akademickiej jest pojęcie Qi - energii ożywczej krążącej w ciele człowieka w kanałach akupunkturowych i występującej w każdym przejawie przyrody, w powietrzu, minerałach, roślinach i zwierzętach. Obserwacje przyrody doprowadziły do rozwoju teorii Pięciu Przemian, Yin i Yang jako przeciwstawnych a zarazem uzupełniających się sił, oraz do powstania koncepcji narządowego zegara obiegu energii.

Metody lecznicze stosowane w medycynie chińskiej to akupunktura, ziołolecznictwo i dietetyka, bańkoterapia, akupresura, lecznicze ćwiczenia qigong, moksa, masaże tui na oraz gua sha.

Coraz większą popularność zdobywa obecnie elektroakupunktura, w której efekt terapeutyczny igieł łączy się z leczniczym efektem oddziaływania prądu o niskim natężeniu, oraz aurikuloterapia - polegająca na stymulowaniu punktów na małżowinie usznej za pomocą igieł lub ziaren vaccaria zabezpieczonych plastrem.

Akupunktura - na czym polega zabieg?

Akupunktura polega wkłuwaniu sterylnych i jednorazowych igieł w punkty zwane akupunkturowymi. To ściśle określone punkty na ciele pacjenta, które w większości znajdują się na przebiegu kanałów energetycznych, zwanych kanałami akupunkturowymi (istnieją także punkty pozakanałowe).

Wizyta u specjalisty medycyny chińskiej może trwać do 60 min, zależnie od wybranego sposobu leczenia i potrzeb pacjenta. Ja na zabieg akupunktury u jednego pacjenta przeznaczam 45 minut, z czego około 15 min zajmuje wywiad i badanie pulsu, zaś 20 min trwa sam zabieg u dorosłych. Im pacjent młodszy, tym szybciej można wyjąć igły, gdyż wystarczy krótsza stymulacja - wyjaśnia specyfikę wizyty u akupunkturzysty nasza specjalistka.

Czy zabieg jest bolesny? W momencie wkłucia igły pacjent może poczuć ukłucie, drętwienie, rozpieranie lub mrowienie, które zanikają po chwili.

Najczęściej pacjenci przyznają, że zabieg jest o wiele mniej bolesny, niż się spodziewali - zauważa ekspertka.

I dodaje:

Według zasad medycyny chińskiej zdrowienie trwa jedną trzecią okresu, jaki trwała choroba. Proces ten jest jednak indywidualny, stąd częstotliwość zabiegów i czas trwania terapii ustalane są według potrzeb pacjenta.

Akupunktura na bóle głowy, stawów i bezsenność

W jakich przypadłościach pomaga akupunktura? Specjalistka Joanna Kuźma odpowiada:

W moim gabinecie najczęściej przyjmuję osoby zmagające się z bólem głowy, stawów i okolicy lędźwiowo-krzyżowej. Równie często żalą się na bezsenność i problemy trawienne. Spora grupa pacjentów doświadcza cierpień emocjonalnych, egzystencjalnych, szukają wsparcia w leczeniu chorób psychosomatycznych i nerwic wegetatywnych.

Jak zauważa, akupunktura wspomaga leczenie bardzo wielu przypadłości, a redukując lęk i obniżając napięcie mięśniowe przyspiesza rekonwalescencję i efekty działania fizjoterapii, może poprawić komfort życia podczas oczekiwania na planowy zabieg.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w 2003 roku opublikowała dokument oparty na wynikach 255 prób klinicznych dotyczących akupunktury. Wymieniono w nim 28 schorzeń, w których udowodniono skuteczność akupunktury, dla 63 wykazano efekt terapeutyczny, a dla ostatnich 9 wskazano, że warto spróbować akupunktury, jeśli nie jest dostępne inne leczenie. Wykaz poniżej:

1. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca akupunkturę w przypadku tych chorób, objawów lub stanów, ponieważ akupunktura została „udowodniona – w kontrolowanych badaniach – jako skuteczna metoda leczenia”: działania niepożądane radioterapii i/lub chemioterapii, alergiczny nieżyt nosa (w tym katar sienny), kolka żółciowa, depresja (w tym nerwica depresyjna i depresja po udarze mózgu), czerwonka (ostra bakteryjna), bolesne miesiączkowanie, ból w nadbrzuszu (w chorobie wrzodowej, ostrym i przewlekłym zapaleniu błony śluzowej żołądka i skurczu żołądka), ból twarzy (w tym zaburzenia czaszkowo-żuchwowe), ból głowy, nadciśnienie samoistne tętnicze, niedociśnienie, indukcja porodu, ból kolana, leukopenia, ból dolnej części pleców, korekcja nieprawidłowego ułożenia płodu, poranne mdłości, nudności i wymioty, ból szyi, ból w stomatologii (w tym ból zęba i dysfunkcja skroniowo-żuchwowa), zapalenie okołostawowe barku, ból pooperacyjny, kolka nerkowa, reumatoidalne zapalenie stawów, rwa kulszowa, zwichnięcie, udar, łokieć tenisisty

2. Choroby, objawy lub stany, w przypadku których Światowa Organizacja Zdrowia zaleca akupunkturę, ponieważ wykazano jej działanie terapeutyczne, chociaż potrzebne są dalsze dowody: ból brzucha (w ostrym zapaleniu żołądka i jelit lub z powodu skurczu przewodu pokarmowego), trądzik pospolity, uzależnienie od alkoholu i detoksykacja, porażenie Bella, astma oskrzelowa, ból nowotworowy, nerwica serca, zaostrzenie w przebiegu przewlekłego zapalenia pęcherzyka żółciowego, kamica żółciowa, syndrom stresu związanego z rywalizacją, zamknięty uraz czaszkowo- mózgowy, cukrzyca insulinoniezależna, ból ucha, epidemia gorączki krwotocznej, krwawienie z nosa bez choroby uogólnionej lub miejscowej, ból oka spowodowany wstrzyknięciem podspojówkowym, niepłodność kobieca, skurcz twarzy, kobiecy zespół cewki moczowej, fibromialgia i zapalenie powięzi, zaburzenia gastrokinetyczne, dnawe zapalenie stawów, status nosiciela wirusa zapalenia wątroby typu B, półpasiec (ludzki (alfa) wirus opryszczki 3), hiperlipemia, niedoczynność jajników, bezsenność, ból porodowy, laktacja, męska dysfunkcja seksualna, choroba Meniere'a, neuralgia (popółpaścowa), neurodermit, otyłość, uzależnienie od opium, kokainy i heroiny, zapalenie kości i stawów, ból z powodu badania endoskopowego, ból w zakrzepowo-zarostowym zapaleniu naczyń, zespół policystycznych jajników (zespół Steina-Leventhala), postekstubacja u dzieci, rekonwalescencja pooperacyjna, zespół napięcia przedmiesiączkowego, przewlekłe zapalenie gruczołu krokowego, świąd, zespół bólu korzeniowego i rzekomokorzeniowego, zespół Raynauda, ​​nawracające infekcje dolnych dróg moczowych, odruchowa dystrofia współczulna, zatrzymanie moczu (traumatyczne), schizofrenia, sializm wywołany lekami, zespół Sjögrena, ból gardła (w tym zapalenie migdałków), ból kręgosłupa (ostry), sztywność karku, dysfunkcja stawu skroniowo- żuchwowego, zespół Tietzego, uzależnienie od tytoniu, zespół Tourette'a, wrzodziejące zapalenie jelita grubego (przewlekłe), kamica moczowa, demencja naczyniowa, krztusiec.

3. Choroby, objawy lub stany, w przypadku których tylko indywidualne kontrolowane

badania wykazały pewne efekty terapeutyczne. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca akupunkturę w przypadku trudności z leczeniem konwencjonalnymi i innymi terapiami: ostuda, choroidopatia, ślepota barw, głuchota, hipofrenia, zespół jelita drażliwego, pęcherz neuropatyczny spowodowany urazem rdzenia kręgowego, choroba płucna serca (przewlekła), mała niedrożność dróg oddechowych.

Akupunktura. 3 główne zalety

Jakie są zalety stosowania akupunktury? Specjalistka medycyny naturalnej wskazuje trzy główne:

1. Leki przeciwbólowe muszą zostać w organizmie zmetabolizowane. W przeciwieństwie do nich akupunktura nie wprowadza do ciała pacjenta żadnych substancji z zewnątrz, nie obciąża nerek i wątroby, lecz reguluje funkcje fizjologiczne wspomagając naturalne mechanizmy naprawcze.

2. W niektórych sytuacjach poprawa samopoczucia następuje już w trakcie zabiegu.

3. Działa na ciało oraz emocje - po wprowadzeniu pacjenta w stan relaksu pojawia się odczucie ulgi i optymizm.

Akupunktura. Skutki uboczne?

Czy można wskazać skutki uboczne akupunktury? Nasza ekspertka przywołuje niemieckie badanie PEP-Ac z 2006 r. obejmujące 454 920 pacjentów, którym wykonano ponad 4 miliony zabiegów w ramach niemieckiego systemu opieki zdrowotnej w latach 2001-2005. 7,9% pacjentów zgłaszało pomniejsze dolegliwości po zabiegu, jak ból w miejscu wkłucia, zasinienie bądź krwawienie. A jedynie 13 pacjentów (0.003%) doświadczyło poważniejszych powikłań.

To pozwala uznać akupunkturę za zabieg bezpieczny, jeśli jest wykonywana przez wykwalifikowanego terapeutę - komentuje wyniki badań Joanna Kuźma.

Warto przy tej okazji wspomnieć jeszcze o przeciwwskazaniach do stosowania akupunktury.

W przypadku pacjentek ciężarnych nie nakłuwa się okolicy lędźwiowej oraz brzucha. Ponieważ istnieje minimalne ryzyko krwawienia należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia lub przyjmujących leki przeciwkrzepliwe - takim osobom proponuję akupresurę, czyli uciskanie punktu bez przerywania ciągłości skóry. U osób z rozrusznikiem serca nie stosuje się elektroakupunktury - wylicza nasza specjalistka.

Mity o akupunkturze. Czego boją się pacjenci?

Wokół akupunktury krąży wiele mitów. Nasza ekspertka wskazuje cztery z nich:

1. Pacjenci często obawiają się, że akupunkturzysta użyje wielu grubych igieł.

Najczęściej wystarcza użycie od 3 do 6 punktów. Prawdziwe mistrzostwo w tej dziedzinie pozwala na uwolnienie od objawów za pomocą 1 lub 2 igieł. Większej liczby igieł używamy podczas zabiegów akupunktury kosmetycznej, która jednocześnie pobudza klasyczne punkty akupunkturowe zlokalizowane na twarzy oraz działa miejscowo ujędrniając skórę i relaksując mięśnie. Igły są niewiele grubsze od ludzkiego włosa. Osobiście stosuję igły o grubości 0,18 lub 0,20mm - tłumaczy.

2. Dobrze wykształcony terapeuta medycyny chińskiej nie musi pochodzić z Azji.

Obecnie w większych miastach w Polsce funkcjonuje wiele szkół, w których doświadczeni praktycy uczą badania pulsu i terapii igłami na najwyższym światowym poziomie - przyznaje Joanna Kuźma.

3. Energia Qi to tajemna moc nieznanego pochodzenia i o niewiadomym działaniu.

Mamy szczęście żyć w czasach, gdy nauce udało się wyjaśnić już kilka mechanizmów działania akupunktury. Wiadomo o udziale włókien nerwowych Aδ, Aβ i C w przekazywaniu sygnału z punktu akupunkturowego. Jako diagnostę laboratoryjnego do akupunktury przekonały mnie wyniki badań naukowych wskazujące, że efekt zmniejszenia bólu wywoływany jest przez zmiany w produkcji epinefryny, enkefalin, endorfin, dynorfin i nocyceptyny. Akupunktura moduluje aktywność układu przywspółczulnego, związanego z odpoczynkiem, relaksacją mięśni, trawieniem i procesami naprawczymi tkanek.

4. Żeby akupunktura zadziałała, trzeba w nią uwierzyć.

Nie jest to prawda, gdyż punkty działają niezależnie od naszych poglądów i przekonań, wysyłając sygnały nerwowe i biochemiczne oddziałujące na cały organizm.

Dobry akupunkturzysta, czyli jaki?

Na koniec Joanna Kuźma podpowiada, na co zwrócić uwagę szukając specjalisty zajmującego się akupunkturą:

Proponuję szukać osoby z wykształceniem medycznym - fizjoterapeuty, lekarza, pielęgniarki lub położnej, ratownika, farmaceuty czy diagnosty laboratoryjnego, co da nam pewność, że znając anatomię, fizjologię i patologię ludzkiego organizmu, będzie potrafił prawidłowo zlokalizować punkty i przeprowadzić bezpieczny zabieg z użyciem sterylnych igieł.

I dodaje:

Doskonalenie umiejętności poprzez udział w szkoleniach, zjazdach i kursach również przemawia na korzyść akupunkturzysty.