Witaminy w ciąży. Jakie powinno się suplementować?

Zdrowa dieta dostarcza niezbędnych substancji odżywczych zarówno dla kobiety, jak i jej dziecka. Zwykle zbilansowany jadłospis wystarcza na pokrycie głównych potrzeb witaminowych, ale czasami konieczna jest dodatkowa suplementacja. Planując ciążę warto wykonać badania krwi, aby wykryć ewentualne niedobory i dobrać odpowiednią suplementację.

Do czego służą witaminy?

Witaminy zawarte w naszej diecie są pożyteczne dla naszego organizmu w wielu obszarach. Chronią nasz organizm, sprzyjają jego prawidłowemu funkcjonowaniu i rozwojowi. Są one również niezbędne w procesie rozmnażania komórek. Warto jednak pamiętać, że witaminy same w sobie nie są źródłem energii, ani nie są składnikami naszych tkanek. Witaminy natomiast odgrywają bardzo ważną rolę w naszym organizmie, gdyż bez nich węglowodany, lipidy i białka byłyby bezużyteczne i nasz organizm byłby narażony na poważne zaburzenia metaboliczne.

Szczepienie przeciwko RSV w ciąży – kiedy najlepiej je wykonać?

Alkohol w ciąży: „co druga” to nie clickbait – tłumaczy ginekolog

Nowe zasady opieki okołoporodowej. Co czeka przyszłe mamy?

Ciąża pod szczególnym nadzorem – co oznacza „ciąża wysokiego ryzyka”?

Niepłodność to nie wyrok: kiedy zgłosić się do specjalisty? Wywiad z ginekologiem

Mleko matki pełne emocji. Jak psychika kobiety wpływa na zdrowie dziecka?

Jakie witaminy suplementować w trakcie ciąży? 

W trakcie ciąży organizm matki dostarcza witamin niezbędnych do rozwoju płodu. Istnieje bardzo małe prawdopodobieństwo, aby dziecko miało niedobory witamin, ponieważ jeśli nie otrzyma wystarczającej ilości danej witaminy to wykorzysta rezerwy witamin obecnych w organizmie matki.

Niestety równowaga organizmu matki może być wtedy zagrożona, więc warto upewnić się, że kobieta spożywa wystarczającą ilość witamin przez cały okres ciąży. Przyjmowanie suplementów diety przez przyszłe mamy jest częstym zaleceniem lekarzy. Odpowiednie preparaty są nie tylko bezpieczne dla dziecka, ale mają także duży wpływ na jego prawidłowy rozwój.

Witaminy w ciąży - witamina D

Jest ona niezbędna w czasie trwania ciąży. Pozwala na wchłanianie się wapnia, które jest potrzebne dla odpowiedniego kształtowania się kości dziecka. Zapotrzebowanie na wapń w organizmie wzrasta nawet o 30% w trakcie ciąży. Niedobór witaminy D jest bardzo często obserwowany u matek w ciąży, dlatego lekarze chętnie przepisują dodatkowe dawki w postaci leków zwłaszcza, szczególnie jeżeli ciąża ma miejsce zimą. Witamina D ma także wpływ na przepisywanie informacji genetycznej.

Warto pamiętać, że światło słoneczne jest ważnym źródłem witaminy D, ale należy uważać, aby w trakcie ciąży nie przesadzać z opalaniem się – należy korzystać ze słońca z umiarem oraz opalać się w cieniu, używając filtrów przeciwsłonecznych. Warto witaminę D zażywać wraz z witaminą K, gdyż ich połączenie wspomaga ochronę tkanki kostnej.

Gdzie znajdziemy witaminę D? 

Oczywiście można czerpać witaminę D ze słońca, lecz w Polsce nie jest to takie proste ze względu na zróżnicowany klimat. Witaminę D możemy znaleźć także w spożywanych produktach – między innymi w mleku, serach, żółtkach jajek, a także w tłustych rybach. 

Witaminy w ciąży - witamina B9 (kwas foliowy)

W czasie ciąży zapotrzebowanie na foliany zwiększa się o jedną trzecią. Witamina B9 bierze udział w rozwoju układu nerwowego i mózgowego dziecka. Niedobór kwasu foliowego może prowadzić do wad rozwojowych płodu, a także do zaburzeń neurologicznych.

Planując ciążę kobieta powinna codziennie zażywać 0,4 mg kwasu foliowego. Jest to konieczne, ponieważ układ nerwowy dziecka rozwija się właśnie w pierwszych tygodniach ciąży. Nie bez powodu zalecane jest systematyczne stosowanie suplementu w postaci kwasu foliowego od 4 do 8 tygodni przed staraniem się o dziecko, a nawet w trakcie pierwszych trzech miesięcy ciąży.

Gdzie znajdziemy witaminę B9? 

Witaminę B9 możemy znaleźć w różnorodnych produktach, takich jak w zielonych warzywach (sałata, roszponka, szpinak, rzeżucha wodna, kapusta, groszek), owocach (maliny, melon, truskawki, banany), a także soczewicy czy orzechach.

Witaminy w ciąży - witamina C

Zapotrzebowanie na witaminę C w ciąży wynosi ok. 90–100 mg dziennie. Witamina ta bierze udział w ponad 300 procesach w organizmie, w tym w regulacji gospodarki hormonalnej. Jej niedobór może powodować wady rozwojowe płodu, takie jak zaburzenia układu nerwowego (m.in. problemy związane z koncentracją i pamięcią).

Gdzie znajdziemy witaminę C? 

Witaminę C możemy znaleźć w wielu produktach, które spożywamy na co dzień. Zawierają ją różnego rodzaju owoce (na przykład maliny, truskawki, poziomki, cytrusy) i warzywa (brokuły, natka pietruszki, ziemniaki, pomidory).

Witaminy w ciąży - witamina A

Jest niezbędna dla rozwijającego się płodu, szczególnie w fazie embrionalnej. Jest konieczna dla prawidłowego funkcjonowania układu krążenia, układu oddechowego oraz układu nerwowego. Wpływa na jakość wzroku, a także pomaga w kształtowaniu i formowaniu się kości i zębów. Warto wiedzieć, że nadmiar witaminy A jest niebezpieczny dla kobiet w ciąży, ponieważ zwiększa ryzyko pojawienia się wad i chorób u dziecka.

Gdzie znajdziemy witaminę A? 

Witaminę A znajdziemy głównie w pomarańczowych i żółtych owocach i warzywach (batatach, marchewce, dyni, melonach, mango).

Czy należy przyjmować suplementy w czasie ciąży?

Zapotrzebowanie na witaminy wzrasta tylko o 10% podczas ciąży, a zróżnicowana dieta w naturalny sposób dostarcza wszystkich witamin w wystarczających ilościach. Ponadto, jeśli ciąża nie powoduje żadnych powikłań, a kobieta w ciąży jest w dobrym stanie zdrowia, to nie ma potrzeby, aby przyjmować suplementy witaminowe. Tym bardziej, że nadmiar witamin (hiperwitaminoza) może być równie niebezpieczny, jak ich niedobór (np. w przypadku przedawkowania witamina A może powodować wady rozwojowe płodu).

Skonsultuj się z lekarzem i dietetykiem klinicznym przed rozpoczęciem suplementacji

Jeżeli badania wykażą niedobór witamin, lekarz może zalecić ich suplementację. Pamiętajmy, że tylko zbilansowana dieta pozwoli nam w pełni wykorzystać właściwości każdej z witamin. Więcej wcale nie oznacza lepiej. Suplementy diety w ciąży powinny być przyjmowane rozsądnie. Najlepiej skierować się do lekarza, aby wypisał nam receptę na odpowiednie suplementy na podstawie wykonanych badań krwi. Można też skorzystać z wizyty u dietetyka klinicznego, który odpowiednio pokieruje dietą przyszłej mamy.