Bruksizm. Jak radzić sobie ze zgrzytaniem zębów?

Bruksizm. Dolegliwość zestresowanego społeczeństwa

Bruksizm w tym momencie staje się dolegliwością niemal populacyjną, bowiem z roku na rok przybywa osób, które zgłaszają się do gabinetów neurologów, stomatologów i laryngologów w poszukiwaniu pomocy. Niestety, pomimo tak dużej częstotliwości występowania, wciąż są niejednoznaczne przyczyny jego występowania.

Bruksizm jest powtarzalną nieprawidłową aktywnością żuchwy charakteryzującą się zaciskaniem i/lub zgrzytaniem zębów. Może także charakteryzować się szybkimi, nagłymi ruchami żuchwy - wyjaśniają eksperci z Mechaniki Żuchwy

Co jest przyczyną bruksizmu? Tu też trudno o jednoznaczną odpowiedź.

Z pewnością należy wskazać na psychofizyczny stres, lękliwą, wrażliwą osobowość, obciążenia genetyczne, a nawet przyjmowanie określonych grup leków - wyjaśnia fizjoterapeuta Patryk Kardasz.

Można również wskazać na czynniki ryzyka, które mogą wyzwolić mechanizm niepożądanej i nieuświadomionej aktywności żuchwy.

Gdybyśmy mieli wskazać czynniki mogące wyzwolić bruksizm, powinniśmy zwrócić uwagę na stan emocjonalny, stan psychofizyczny, zaburzenia snu, zaburzenia oddechu, refluks nocny żołądkowo-przełykowy i zaburzenia zgryzu - choć obecnie nie przywiązuje się temu  elementowi, już tak dużej uwagi - tłumaczy fizjoterapeuta.

Próchnica zębów mlecznych. Dieta malucha pod lupą stomatologa

Ząbkowanie. Objawy, kalendarz, łagodzenie bólu

Zęby mleczne. Kiedy pierwsza wizyta u dentysty?

Próchnica – czy zawsze kończy się usunięciem zęba?

Bruksizm. Rodzaje

Wyróżniamy dwa typy bruksizmu:

Bruksizm dzienny - cechuje się zwiększoną aktywnością mięśni podczas stanu czuwania. Z reguły charakteryzuje się ciągłym lub przerywanym kontaktem zębowym.

Bruksizm nocny - cechuje się zwiększoną aktywnością mięśni podczas snu. Z reguły jest ruch zgrzytania zębami, lub stały kontakt zębowy.

Warto pamiętać, że niezależnie od charakteru bruksizmu, jest to zjawisko nieświadome i pacjenci bardzo często nie zdają sobie sprawy z  jego występowania - dodaje ekspert.

Objawy bruksizmu

Pacjenci borykający się z tą przypadłością wskazują, że zauważyli u siebie takie objawy bruksizmu: starcie szkliwa zębowego, odsłonięcie szyjek zębowych, krwawienie dziąseł, uszkodzenia wypełnień i prac protetycznych w jamie ustnej, girlandy na językach, nagryzania błony śluzowej policzków, nadwrażliwość zębową, bóle głowy i twarzy.

Nasz ekspert zwraca jednak uwagę, że:

Spora grupa pacjentów nie odczuwa skutków bruksizmu lub nie wiąże ich z tą dolegliwością, a może ona odpowiadać za regularne napięciowe bóle głowy.

Bruksizm. Algorytm terapii

Pacjenci o bruksizmie dowiadują się najczęściej u stomatologów, kiedy okazuje się, że doszło do dużego starci szkliwa zębowego, lub uszkodzeniu uległy uzupełnienia protetyczne. Wraz z rosnącą świadomością, pacjenci także szukają pomocy u fizjoterapeutów.

To także dobry kierunek szukania wsparcia w walce z dolegliwością. Obecnie terapeuci posługują algorytmem terapii bruksizmu o nazwie multiple P - przekazuje Patryk Kardasz.

I wyjaśnia poszczególne jego składowe:

• P - Pep talk - counseling - Edukacja
• P - Psychology - cognitive-behavioral strategies - Psychologia
• P - Physiotherapy - Fizjoterapia
• P - Plates - oral appliances - Szyny
• P - Pils - drugs - Farmakoterapia

Wyraźnym staje się fakt, że terapia bruksizmu jest interdyscyplinarna, a fizjoterapia ma w niej spory udział - dodaje Patryk Kardasz.

Z pewnością konieczna jest pogłębiona diagnoza, o której ekspert z Mechaniki Żuchwy mówi tak:

Kiedy pacjent trafia do gabinetu fizjoterapeutycznego, przede wszystkim, staramy się znaleźć potencjalny powód tej dolegliwości. Oceniamy nawyki pacjenta, wypytujemy o stan uzębienia, jakość snu, oddechu, poziom codziennego stresu.

Dodatkowo sprawdzony zostaje stan mięśni, ruchomość stawu skroniowo-żuchwowego, praca górnego odcinka szyjnego.

Terapia opiera się na relaksacji przeciążonych mięśni, odciążeniu stawów, wprowadzeniu nowych wzorców pod kątem przeżuwania czy oddechu, a wszystko to zostaje  indywidualnie dostosowane do danego pacjenta.

Bruksizm jest  uporczywą dolegliwością o skomplikowanej etiologii i równie trudnym leczeniu. Pamiętajmy jednak, że interdyscyplinarnie potrafimy już pomóc pacjentowi, by odciążyć jego układ żucia i podnieść jakość życia - konkluduje fizjoterapeuta stomatologiczny Patryk Kardasz.

Tekst został opracowany przez zespół Mechaniki Żuchwy - jest to interdyscyplinarny zespół specjalistów działających w ramach Krakowskiej Fabryki Zdrowia. Mechanika żuchwy specjalizuje się w rehabilitacji pacjentów z dysfunkcjami stawu skroniowo -żuchwowego. W skład zespołu wchodzą:

• Patryka Kardasz -fizjoterapeuta
• Anna Koźlik  - logopedka
• Magdalena Mikos- fizjoterapeutka
• Joanna Gajewska- fizjoterapeutka