Zaburzenia równowagi i koordynacji u dzieci. Przyczyny, objawy i interwencja

Przyczyny zaburzeń równowagi i koordynacji u dzieci

Przyczyny zaburzeń równowagi i koordynacji mogą być różnorodne i obejmują:

• Zaburzenia rozwoju motorycznego na wczesnych etapach życia, które mogą wpłynąć na późniejsze umiejętności ruchowe.
• Uszkodzenia układu nerwowego, takie jak urazy głowy czy uszkodzenia rdzenia kręgowego, które mogą prowadzić do osłabienia kontroli nad ruchem.
• Choroby neurologiczne, w tym mózgowe porażenie dziecięce oraz padaczka, które mogą zaburzać normalne funkcjonowanie układu motorycznego.
• Wady wrodzone układu nerwowego, które mogą wpływać na rozwój zdolności motorycznych.
• Zaburzenia sensoryczne, które mogą prowadzić do trudności w percepcji i interpretacji bodźców z otoczenia.
• Choroby metaboliczne i genetyczne, takie jak ataksja, które mogą powodować problemy z koordynacją i równowagą.

Świąteczne prezenty pod lupą. Lekarze pokazują gablotę grozy: to naprawdę połykają dzieci!

Syndrom „grzecznej dziewczynki”: dlaczego córka nigdy nie mówi „nie” i czym to grozi?

Wysoko wrażliwe dziecko – jak rozpoznać i jak wspierać, by nie przeciążyć emocjonalnie?

Jak wspierać dziecko w adaptacji do nowych sytuacji: szkoła, przeprowadzka, zmiana otoczenia?

Psychoterapia rodzinna – jak pomaga w poprawie relacji i wychowaniu dzieci?

Miesiąc świadomości nowotworów dziecięcych: jak być czujnym rodzicem?

Objawy zaburzeń równowagi i koordynacji u dzieci

Objawy, które mogą wskazywać na zaburzenia równowagi i koordynacji, obejmują:

• Niezborność ruchową podczas chodzenia, biegania czy skakania, co może prowadzić do problemów z utrzymaniem stabilności.
• Częste potykanie się i upadki, które mogą być wynikiem niepewnego chodu.
• Trudności z chwytaniem i utrzymywaniem przedmiotów, co wskazuje na problemy z koordynacją ręka-oko.
• Niepewny bądź chwiejny chód, który może być widoczny zwłaszcza w trudnych warunkach, np. na nierównym terenie.
• Trudności z wykonywaniem precyzyjnych ruchów, co utrudnia dzieciom udział w zabawach i codziennych aktywnościach.

Kiedy warto udać się do fizjoterapeuty pediatrycznego?

Jak zauważa nasza ekspertka, fizjoterapeutka Marta Smyk: wczesna interwencja jest kluczowa. 

- Rodzice powinni zwrócić uwagę na postępy swojego dziecka w zakresie rozwoju ruchowego oraz przeprowadzić prosty test równowagi w warunkach domowych – test stania na jednej nodze - podpowiada.

Normy dotyczące tej umiejętności różnią się w zależności od wieku:

• 2–3 lata: Dziecko może stać na jednej nodze przez 2-3 sekundy z pomocą lub wsparciem.
• 4 lata: Powinno utrzymać równowagę na jednej nodze przez 4-6 sekund.
• 5 lat: Dziecko powinno stać na jednej nodze przez 8-10 sekund.
• 6 lat i starsze: Dziecko powinno być w stanie utrzymać równowagę przez 10 sekund lub dłużej.

Marta Smyk zaleca również konsultację z fizjoterapeutą , gdy dziecko nie osiąga kamieni milowych rozwoju ruchowego według norm WHO (World Health Organisation) lub APTA  (American Physical Therapy Association), ma trudności z codziennymi czynnościami, często upada lub odstaje od rówieśników.

Jak fizjoterapeuta pediatryczny może pomóc?

Fizjoterapeuta pediatryczny oceni stan dziecka i opracuje indywidualny plan terapii, który może obejmować:

• Ćwiczenia wzmacniające mięśnie: koncentrujące się na poprawie siły mięśniowej i stabilizacji ciała.
• Ćwiczenia koordynacyjne: pomagające w poprawie zdolności motorycznych i równowagi.
• Techniki neurofizjologiczne: wspierające rozwój układu nerwowego.
• Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej: optymalizacja dyscypliny sportowej dla dziecka, biorąc pod uwagę jego stan zdrowia.

Jak rodzice mogą wspierać dziecko?

Rodzice odgrywają kluczową rolę w wspieraniu dzieci z zaburzeniami równowagi i koordynacji. W jaki sposób mogą to robić? Nasza ekspertka, Marta Smyk podpowiada:

• Regularne ćwiczenie z dzieckiem: wspólne wykonywanie ćwiczeń zalecanych przez fizjoterapeutę w domu.
• Spędzanie czasu na świeżym powietrzu: aktywności na łonie natury sprzyjają pozytywnemu nastawieniu do ruchu.
• Dbając o bezpieczne otoczenie: tworzenie warunków do zabawy i ćwiczeń, które minimalizują ryzyko urazów.

Podsumowanie

Zaburzenia równowagi i koordynacji u dzieci mogą mieć poważny wpływ na ich rozwój i codzienne życie. Wczesna interwencja, zarówno poprzez konsultacje z fizjoterapeutą, jak i wsparcie ze strony rodziców, jest kluczowa dla poprawy funkcji motorycznych dziecka. 

Dzięki odpowiedniej terapii dzieci mogą nie tylko poprawić swoje umiejętności ruchowe, ale także zyskać pewność siebie i radość z aktywności fizycznej, co ma pozytywny wpływ na ich rozwój emocjonalny i społeczny.