Otyłość: jak skutecznie ją leczyć? Dietetyk odpowiada

Kiedy mówimy o otyłości?

Otyłość diagnozujemy, gdy wskaźnik BMI (Body Mass Index) wynosi co najmniej 30. BMI to wskaźnik, który określa proporcję masy ciała do wzrostu, co pozwala ocenić zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie. 

Jednak, jak podkreśla Paulina Błaszczak, wskaźnik BMI nie jest idealnym narzędziem we wszystkich przypadkach:

- Nie stosujemy go u kobiet w ciąży, u osób o rozbudowanej tkance mięśniowej, a także u dzieci w okresie dojrzewania i u osób starszych - wyjaśnia dietetyczka.

Oprócz BMI, warto wykorzystać inne metody, takie jak pomiar zawartości tkanki tłuszczowej, który można przeprowadzić za pomocą specjalistycznych urządzeń dostępnych w gabinetach dietetycznych. 

- Wskaźnikiem otyłości może być również pomiar obwodu talii – u kobiet nadwaga występuje przy obwodzie talii 80-87 cm, a u mężczyzn 90-94 cm. Wyższe wartości sugerują otyłość - dodaje ekspertka.

Fizjoterapia w leczeniu otyłości. Jak pomaga w redukcji masy ciała?

Farmakoterapia otyłości. Kiedy leki stają się niezbędne?

W jaki sposób leczyć otyłość? Obesitolog odpowiada

Jak dbać o kręgosłup po 40. roku życia? Ruch, nawyki i fizjoterapia

Czy BMI matki w ciąży wpływa na rozwój dziecka? Potencjalne skutki

Kiwi w diecie – jak wpływa na odporność, serce i trawienie

Jakie są przyczyny otyłości?

Główna przyczyna otyłości to nadmierna podaż kalorii w stosunku do zapotrzebowania organizmu. 

- Największy problem stanowi regularne spożywanie produktów wysokoprzetworzonych, bogatych w tłuszcze i cukry, a także brak aktywności fizycznej – mówi Paulina Błaszczak. 

Współczesny styl życia, który charakteryzuje się siedzącym trybem pracy i szybkim tempem, sprzyja przybieraniu na wadze.

Istotnym czynnikiem są także problemy emocjonalne, takie jak depresja, stres i niska samoocena. 

- Wielu pacjentów z otyłością boryka się z zaburzeniami odżywiania, w tym z kompulsywnym objadaniem się, które często stanowi reakcję na trudne emocje – tłumaczy dietetyczka.

Skutki zdrowotne otyłości

Otyłość to nie tylko problem estetyczny, ale przede wszystkim zdrowotny. Prowadzi ona do rozwoju wielu poważnych chorób. 

- Pacjenci z otyłością są bardziej narażeni na cukrzycę typu 2, choroby układu sercowo-naczyniowego, takie jak zawały serca i udary mózgu, a także na nowotwory – zwłaszcza raka jelita grubego, prostaty i piersi – ostrzega Paulina Błaszczak.

Wśród innych konsekwencji otyłości dietetyczka wymienia również zwyrodnienia stawów, bóle kręgosłupa, a także problemy psychologiczne. 

- Otyłość może prowadzić do izolacji społecznej, obniżenia samooceny, a nawet depresji – dodaje.

Jak leczy się otyłość?

Leczenie otyłości to proces wieloetapowy, który wymaga zaangażowania kilku specjalistów. W pierwszej kolejności pacjent powinien udać się do internisty lub obesitologa, specjalizującego się w leczeniu otyłości. 

- Ważne jest również, by regularnie konsultować się z kardiologiem, ortopedą, endokrynologiem oraz dietetykiem. Dietetyk i psychodietetyk mogą pomóc w budowaniu zdrowej relacji z jedzeniem i pokonaniu barier psychicznych związanych z odchudzanie  – wyjaśnia dietetyczka.

Leczenie opiera się na kilku filarach: zmianie diety, zwiększeniu aktywności fizycznej, wsparciu psychologicznym oraz, w razie potrzeby, leczeniu farmakologicznym lub chirurgicznym. 

- Dieta powinna opierać się na spożywaniu zdrowych, niskokalorycznych produktów, takich jak warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty, chude białka i zdrowe tłuszcze. Kluczowe jest też ograniczenie kalorii poprzez kontrolowanie porcji i rezygnację z wysokoprzetworzonych produktów” – mówi Paulina Błaszczak.

Aktywność fizyczna to kolejny nieodłączny element kuracji. 

- Zalecana jest umiarkowana aktywność fizyczna przez co najmniej 150 minut tygodniowo – może to być spacer, jazda na rowerze czy pływanie – dodaje specjalistka. 

Ważne jest także unikanie siedzącego trybu życia, co można osiągnąć przez małe zmiany, np. częstsze chodzenie pieszo lub korzystanie ze schodów zamiast windy.

Rola wsparcia psychologicznego

Paulina Błaszczak podkreśla, jak ważne jest wsparcie psychologiczne w walce z otyłością. 

- Terapia behawioralna oraz konsultacje z psychodietetykiem mogą pomóc pacjentom zrozumieć ich nawyki żywieniowe i nauczyć ich, jak radzić sobie ze stresem oraz emocjami, które często prowadzą do przejadania się – wyjaśnia.

W trudniejszych przypadkach otyłości lekarze mogą zalecić farmakoterapię. 

- Leki na odchudzanie stosuje się w powiązaniu z dietą i aktywnością fizyczną, a ich przyjmowanie powinno być ściśle kontrolowane przez lekarza – mówi dietetyczka.

W przypadkach ciężkiej otyłości rozważa się także leczenie chirurgiczne, takie jak by-pass żołądkowy lub resekcja rękawowa żołądka. 

- Operacje te mogą być skuteczne, ale długoterminowy sukces zależy od zmiany nawyków żywieniowych i stylu życia pacjenta – dodaje Paulina Błaszczak.

Jak zapobiegać otyłości?

Profilaktyka otyłości jest kluczowa dla zdrowia i jakości życia. 

- Warto ograniczyć spożywanie wysokoprzetworzonych produktów bogatych w tłuszcz i cukier, zwiększyć ilość warzyw i owoców w diecie, dbać o regularność posiłków i aktywność fizyczną  – podsumowuje dietetyczka. 

Dodatkowo należy unikać stresu, zadbać o dobrą jakość snu oraz zrezygnować z palenia i nadmiernego spożywania alkoholu.