Kolka jelitowa. Co jest przyczyną ostrego bólu brzucha?

Kolka jelitowa. Przyczyny

Kolka jelitowa może być wywołana przez różne czynniki, które wpływają na pracę jelit i powodują ich skurcze. Oto główne przyczyny kolki jelitowej:

1. Nadmierne gromadzenie się gazów

• Połykanie powietrza: szybkie jedzenie, żucie gumy, picie przez słomkę czy picie napojów gazowanych może prowadzić do połykania powietrza i nagromadzenia gazów w jelitach.
• Fermentacja w jelitach: niektóre pokarmy, takie jak fasola, kapusta, brokuły mogą być trudne do strawienia i prowadzić do nadmiernej produkcji gazów w wyniku fermentacji przez bakterie jelitowe.

2. Zaburzenia trawienia

• Nietolerancje pokarmowe: nietolerancja laktozy (cukru występującego w mleku) czy glutenu (białka występującego w pszenicy) może prowadzić do problemów trawiennych i kolki.
• Celiakia: choroba autoimmunologiczna, w której spożycie glutenu prowadzi do uszkodzenia błony śluzowej jelit, co może powodować bóle brzucha i kolki.

3. Zaparcia

• Nagromadzenie stolca w jelitach może prowadzić do zwiększonego ciśnienia i skurczów jelit, co objawia się jako kolka.

4. Infekcje przewodu pokarmowego

• Infekcje wirusowe, bakteryjne lub pasożytnicze: Mogą powodować stany zapalne jelit, prowadząc do bólu i skurczów.

5. Choroby zapalne jelit

• Choroba Crohna: przewlekła choroba zapalna jelit, która może powodować ból, skurcze i kolki.
• Wrzodziejące zapalenie jelita grubego: inna choroba zapalna jelit prowadząca do podobnych objawów.

6. Zespół jelita drażliwego (IBS)

• Funkcjonalne zaburzenie przewodu pokarmowego charakteryzujące się nawracającymi bólami brzucha, skurczami, wzdęciami, biegunką lub zaparciami.

7. Niedrożność jelit

• Zrosty pooperacyjne, guzy, kamienie żółciowe czy inne przeszkody mogą prowadzić do niedrożności jelit, powodując ból i skurcze.
• Paralityczna niedrożność jelit: zaburzenie funkcji jelit prowadzące do zatrzymania perystaltyki jelitowej.

8. Niedokrwienie jelit

• Zmniejszony przepływ krwi do jelit: może prowadzić do bólu i skurczów, często związanych z miażdżycą lub innymi chorobami naczyń krwionośnych.

9. Czynniki dietetyczne

• Spożycie dużych ilości tłustych, ciężkostrawnych lub pikantnych potraw może podrażniać przewód pokarmowy i prowadzić do skurczów jelit.

10. Stres i czynniki psychologiczne

• Stres, lęk i inne czynniki emocjonalne mogą wpływać na funkcjonowanie jelit i prowadzić do skurczów oraz kolki.

Kolka jelitowa. Objawy

Kolka jelitowa objawia się głównie jako ostry, napadowy ból brzucha, ale może również towarzyszyć jej szereg innych objawów. Oto najczęstsze objawy kolki jelitowej:

Ból brzucha

Ostry i napadowy: ból zwykle pojawia się nagle i ma charakter skurczowy. Może być bardzo intensywny i zmienny, narastając i ustępując w krótkich odstępach czasu.

Lokalizacja: ból może występować w różnych częściach brzucha, ale najczęściej odczuwany jest w środkowej lub dolnej części brzucha.

Promieniowanie: ból może promieniować do pleców lub innych obszarów brzucha.

Wzdęcia

Nadmierne gromadzenie się gazów: uczucie pełności i nadmierne wzdęcia są częstymi objawami kolki jelitowej.

Zmiany w rytmie wypróżnień

Biegunka: częste, wodniste stolce mogą występować w przebiegu kolki jelitowej.

Zaparcia: zatrzymanie stolca i trudności w wypróżnianiu mogą również towarzyszyć kolce.

Nudności i wymioty

Mogą towarzyszyć bólowi brzucha, zwłaszcza jeśli kolka jest spowodowana przez infekcje przewodu pokarmowego lub niedrożność jelit.

Zwiększona perystaltyka jelit

Słyszalne bulgotanie i dźwięki dochodzące z brzucha, związane z intensywną pracą jelit.

Pocenie się i bladość

Intensywny ból może powodować pocenie się, uczucie zimnych potów i bladość skóry.

Wzdęcia i gaz

Uczucie pełności w brzuchu, związane z nadmiernym gromadzeniem się gazów.

Uczucie pełności i dyskomfort

Ogólne uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej, które może towarzyszyć bólowi.

Zmniejszony apetyt

Brak chęci do jedzenia z powodu bólu i dyskomfortu w brzuchu.

Objawy alarmujące, wymagające pilnej konsultacji z lekarzem:

• Gorączka: może wskazywać na infekcję.
• Krew w stolcu: może sugerować poważniejsze schorzenia, takie jak choroby zapalne jelit czy infekcje.
• Nagła utrata wagi: może być objawem poważnych problemów zdrowotnych.
• Intensywny, ciągły ból: ból, który nie ustępuje lub jest bardzo silny, wymaga pilnej oceny lekarskiej.
• Objawy odwodnienia: suchość w ustach, zmniejszona ilość oddawanego moczu, zawroty głowy.

Kolka jelitowa charakteryzuje się głównie ostrym, napadowym bólem brzucha, któremu mogą towarzyszyć wzdęcia, nudności, wymioty, zmiany w rytmie wypróżnień i ogólny dyskomfort. W przypadku wystąpienia nasilonych objawów, które nie ustępują lub są związane z alarmującymi symptomami, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem w celu odpowiedniej diagnostyki i leczenia.

Kolka jelitowa. Leczenie i zapobieganie

Leczenie kolki jelitowej zależy od jej przyczyny, ale istnieje kilka ogólnych metod łagodzenia objawów:

• leki przeciwbólowe i rozkurczowe,
• dieta - unikanie pokarmów powodujących wzdęcia, takich jak fasola, kapusta, cebula, napoje gazowane,
• spożywanie lekkostrawnych posiłków i unikanie tłustych potraw,
• picie dużej ilości płynów, zwłaszcza w przypadku biegunki,
• delikatna aktywność fizyczna, taka jak spacer, może pomóc w uwolnieniu gazów i złagodzeniu bólu,
• probiotyki,
• leki na receptę -  przypadku poważniejszych przyczyn, takich jak choroby zapalne jelit, lekarz może przepisać specjalistyczne leki.

Aby zapobiegać kolce jelitowej warto unikać jedzenia w pośpiechu, spożywać regularne posiłki, unikać dużych i ciężkostrawnych potraw oraz ograniczyć spożycie gazowanych napojów. Istotna jest również zbilansowana dieta bogata w błonnik.