Chłoniaki i białaczki u seniorów – co warto wiedzieć

Jakie są objawy?

- Objawy chłoniaka i białaczki zależą głównie od rodzaju choroby -  mówi lek. med. Ewa Pietrusza, hematolog.

Typowe symptomy chłoniaka:

• niebolesne powiększenie węzłów chłonnych (szyja, pachy, pachwiny),
• powiększona śledziona,
• gorączka bez wyraźnej przyczyny, nocne poty, utrata masy ciała, uporczywy świąd skóry.

Inne sygnały ostrzegawcze:

• przewlekłe zmęczenie, bóle kostne i kręgosłupa,
• nawracające infekcje.

W ostrych białaczkach mogą wystąpić krwawienia związane z małopłytkowością lub infekcje wynikające z niedoboru neutrofili. Przewlekłe białaczki często długo przebiegają bezobjawowo.

Po 60. roku życia coraz trudniej o spokojną noc? Sprawdź, co pogarsza sen seniorów

Seks po sześćdziesiątce – o czym nie mówi się głośno

Zdrowe zęby w każdym wieku? Jak zadbać o jamę ustną po 60-tce

Dieta roślinna po 60-tce – czy to dobry wybór? Ekspertka rozwiewa wątpliwości

Influencerzy 60+: jak media społecznościowe wpływają na zdrowie seniorów?

Jak wygląda szczęśliwa starość w Skandynawii? Lekcja dla Polski

Objawy, które łatwo pomylić z „normalnym starzeniem”

Zmęczenie czy spadek wagi u seniorów bywa traktowane jako naturalny objaw starzenia.

- Czujność hematologiczna jest zatem mniejsza zarówno wśród pacjentów, ich rodzin, jak i lekarzy - przyznaje Ewa Pietrusza.

Wolno rozwijająca się niedokrwistość może prowadzić do problemów sercowych i często kieruje pacjentów najpierw do kardiologa. Podstawowe badanie krwi, jak morfologia, pozwala skierować diagnostykę we właściwym kierunku.

Diagnostyka

W białaczkach: morfologia krwi z rozmazem, immunofenotypowanie (cytometria przepływowa), biopsja szpiku w razie potrzeby.

W chłoniakach: badania obrazowe (USG, TK, MR) i pobranie węzła chłonnego do badania histopatologicznego.

- Wynik badania histopatologicznego w przypadku chłoniaków jest wiążący - podkreśla hematolog.

Czynniki ryzyka

Ryzyko rośnie wraz z wiekiem - osłabiony układ odpornościowy nie eliminuje komórek zmutowanych. Dodatkowo ważne są uszkodzenia DNA i ekspozycja na szkodliwe czynniki środowiskowe.

Leczenie i rokowania

- Nie można wszystkich seniorów wrzucić do jednego worka, podobnie jak nie można ujednolicić rokowania dla białaczek i chłoniaków - zaznacza Ewa Pietrusza.

Decyzje terapeutyczne zależą od wieku biologicznego, chorób współistniejących i stanu pacjenta. Nowoczesne metody, takie jak leki celowane, immunoterapia czy CAR-T, są mniej obciążające i mogą:

• wyleczyć agresywne chłoniaki,
• wydłużyć życie przy chłoniakach indolentnych i przewlekłej białaczce limfocytowej.

Ostre białaczki u seniorów pozostają wyzwaniem ze względu na agresywne leczenie i choroby współistniejące.

Dostęp do leczenia w Polsce

Seniorzy nie mają ograniczeń wiekowych w dostępie do leków w ramach NFZ.

- Leki nie są limitowane wiekiem, a stanem sprawności pacjenta - mówi Ewa Pietrusza.

Decydujące są m.in.: wynik w skali ECOG, stan zdrowia, choroby współistniejące i preferencje pacjenta. Seniorzy mogą też brać udział w badaniach klinicznych.

Kontrole po leczeniu

Pacjenci pozostają pod opieką hematologa przez co najmniej 5 lat.

- Początkowo badania kontrolne wykonywane są częściej, z czasem ich częstotliwość maleje i ponownie wzrasta w przypadku podejrzenia nawrotu choroby - wyjaśnia specjalistka.

Kontrola obejmuje badania krwi i – w przypadku chłoniaków – okresowe badania obrazowe.

Więcej na ten temat w serwisie Seniorzy.pl