Na choroby skóry: fototerapia. Na czym polega leczenie światłem?

Co to jest fototerapia?

Fototerapia to metoda leczenia zmian skórnych i świądu w oparciu o światło. Jak wyjaśnia dermatolog Dominika Ziółkowska-Banasik:

W dermatologii wykorzystuje się najczęściej typ promieniowania UVB-311 oraz UVA. Chętnie również w dermatologii stosuje się fotochemioterapię, czyli metodę w której pacjent przyjmuje substancje uwrażliwiające skórę na promieniowanie ultrafioletowe. Te substancje to na przykład psoraleny lub retinoidy.

Zabieg fototerapii polega na ekspozycji pacjenta na promieniowanie w specjalnej kabinie, wannie lub umieszczenie chorej części ciała pod specjalną lampą. Czas naświetlania jest dobierany indywidualnie, zależny od dawki promieniowania, którą pacjent musi przyjąć.

Zabiegi wykonuje się 3 do 5 razy w tygodniu.

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. Jak rozpoznać i leczyć?

Bielactwo. Co trzeba wiedzieć o tej chorobie?

Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) – czym jest i jak postępuje choroba?

Łuszczyca - przyczyny, objawy, leczenie

Fototerapia. Jak przygotować się do zabiegu?

Aby rozpocząć zabieg fototerapii, pacjent musi być do niej zakwalifikowany.

Na początku ocenia się fototyp skóry pacjenta, a więc jego naturalną wrażliwość na promieniowanie UV, a więc ujmując kolokwialnie jego karnację. Standardem jest również wykonywanie u każdego pacjenta prób świetlnych, a więc w warunkach kontrolowanych dobór dawki minimalnej oraz maksymalnej, którą pacjent może otrzymać, aby fototerapia była bezpieczna.

Zdaniem nasze ekspertki pacjent w trakcie kwalifikacji do zabiegu musi mieć również wykonaną dermatoskopię, a więc ocenę zmian skórnych pod kątem potencjału nowotworowego:

Jak wiemy spora część nowotworów skóry oraz czerniak to choroby związane z nadmierną ekspozycją na promieniowanie ultrafioletowe. Najważniejszy i kluczowy jest jednak wywiad zebrany z pacjentem, czyli rozmowa, podczas której dermatolog ocenia czy stosowane przez pacjenta leki nie kolidują z naświetlaniami.

Fototerapia w leczeniu chorób skóry

Do czego wykorzystywana jest fototerapia? Dermatolog odpowiada:

W leczeniu zapalnych i alergicznych chorób skóry oraz w terapii świądu. Promieniowanie ultrafioletowe docierajac do naskórka i skóry właściwej zmniejsza w niej liczbę komórek zapalnych, alergicznych oraz zmniejsza produkcję cytokin czyli cząstek chemicznych odpowiedzialnych za nieprzyjemne objawy skórne.

Fototerapia jest rekomendowana dla chorych na między innymi atopowe zapalenie skóry, łuszczycę, chłoniaki skórne, twardzinę ograniczoną, mastocytozę, bielactwo oraz wiele innych.

Jak podkreśla nasza ekspertka:

Jest to metoda bezpieczna zarówno dla dzieci, kobiet w ciąży oraz osób zakażonych wirusem HIV, gdyż jako jedyna metoda nie zwiększa replikacji wirusa.

I przyznaje:

Jest to metoda rekomendowana do leczenia wielu chorób skóry - bezpieczna, skuteczna oraz dająca niewiele działań niepożądanych. Wadą jest niewielki dostęp do ośrodków prowadzących ten rodzaj leczenia.

Fototerapia. Przeciwwskazania

Przeciwwskazania do fototerapii ustala się podczas rozmowy z pacjentem. Dermatolog Dominika Ziółkowska-Banasik wylicza:

Te najczęstsze to choroby nowotworowe skóry obecne lub w przeszłości, ciężka niewydolność krążeniowo- oddechowa, niewydolność wątroby, toczeń, klaustrofobia.

I dopowiada:

Fototerapia jest również przeciwwskazana u osób przyjmujących aktualnie leki diuretyczne, niektóre antybiotyki ( np doxycyklinę), izotretynoinę, leki przeciwgrzybicze czy leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Natomiast dolna granica wieku dla fototerapii u dzieci to 8 rok życia ze względu na konieczność współpracy dziecka z lekarzem oraz konieczność wykonania zabiegu bez obecności rodzica.