W zdrowym ciele zdrowy duch. Jak się okazuje to nie frazes, ale spostrzeżenie mające uzasadnienie w badaniach medycznych. Podtrzymywana aktywność fizyczna korzystnie wpływa na zdrowie fizykalne, ale jest również zbawienna dla zdrowia psychicznego. Jak podkreśla psychiatra doktor Gniewko Więckiewicz, ruch może stanowić istotny element terapii u pacjentów z niektórymi zaburzeniami psychicznymi.
Aktywność fizyczna korzystnie wpływa na kondycję psychiczną człowieka. Efekt wzmacnia jej systematyczność i odpowiedniość w zależności od indywidualnych możliwości człowieka. Nie należy lekceważyć roli, jaką odgrywa w terapii zaburzeń psychicznych:
Aktywność fizyczna stanowi istotny element terapii u pacjentów z wybranymi zaburzeniami psychicznymi. Istnieje wiele badań naukowych potwierdzających korzystny wpływ regularnej aktywności fizycznej na zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie - wyjaśnia dr n. med. Gniewko Więckiewicz.
Właściwie stosowana aktywność fizyczna przekłada się na poprawę samopoczucia pacjenta. Regularnie uprawiany ruch wzmacnia samoocenę i zwiększa poczucie własnej wartości. Następstwem tego jest redukcja stresu i zwiększenie odporności psychicznej. Regularnie uprawiany sport zmniejsza poziom kortyzolu (hormonu stresu) i jednocześnie mobilizuje organizm do szybszego reagowania w sytuacjach stresowych. Tu z kolei lekarze obserwują znaczący pozytywny wpływ aktywności fizycznej na jakość snu. Zmienia się zarówno jego rytm, głębokość, jak i zdolności regeneracyjne organizmu. Badania prowadzone nad wpływem ruchu na kondycję psychiczną człowieka dowodzą, że uwalniane podczas ćwiczeń endorfiny potocznie określane hormonem szczęścia mają zdolność łagodzenia objawów depresji i lęku. Zdrowie mentalne zyskuje również na polepszeniu krążenia krwi w mózgu i dostarczeniu mu większą ilość tlenu i składników odżywczych. Nie mniej jednak:
Należy jednak pamiętać, że aktywność fizyczna nie powinna zastępować tradycyjnej terapii, takiej jak terapia psychologiczna czy farmakoterapia. Powinna być traktowana jako uzupełnienie tych metod i być prowadzona we współpracy z profesjonalistami medycznymi - przestrzega ekspert.
Z zalet aktywności ruchowej korzystają pacjenci cierpiący na: depresję, lęki i zaburzenia lękowe, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, zaburzenia odżywiania, zaburzenia uwagi i nadpobudliwość psychoruchową (ADHD), stresy i przeciążenia psychiczne. Każdorazowo ruch jest wentylem, który pozwala na uwolnienie nagromadzonej energii, skupienie się na wysiłku organizmu i pobudzeniu przysadki mózgowej odpowiedzialnej za wydzielanie endorfiny.
Ważne spostrzeżenie poczynił również psychiatra dr Gniewko Więckiewicz zwracając uwagę na szczególną sytuację pacjentów będących w procesie farmakoterapii
Aktywność fizyczna wpływa korzystnie na zdecydowaną większość zaburzeń i chorób psychicznych, przede wszystkim zaś jednak na te zaburzenia, które są leczone przy użyciu leków mogących wpływać na łaknienie lub metabolizm pokarmów.
Rodzaj praktykowanej aktywności ruchowej jest wysoce zindywidualizowany i uzależniony od preferencji i możliwości pacjenta:
Każdy człowiek jest inny i trudno wskazać jeden rodzaj aktywności psychicznej wspomagającej zdrowie psychiczne. Dla niektórych będzie to bieganie, dla innych pływanie, a jeszcze dla innych będzie to piłka nożna - wyjaśnia lekarz.
Warto jednak pamiętać, że dla poprawy samopoczucia możemy korzystać z nieskomplikowanych i niewymagających form ruchu takich jak spacer czy jogging.
Zalety w tej materii niesie za sobą uprawianie jogi, która jest kombinacją stretchingu, właściwie dobranych pozycji ciała, z technikami oddechowymi i medytacją. Może ona pomóc w redukcji lęku, stresu i poprawić koncentracji ćwiczącego. Z pomocą przychodzą również takie formy aktywności jak zyskująca popularność chińska sztuka ruchu: tai-chi, która za sprawą płynnych i łagodnych ruchów redukuje napięcie emocjonalne i korzystnie wpływa na koncentrację, czy pilates, który z kolei może być ćwiczony w grupie. Pacjenci doceniają również siłę medytacji, ale również treningu siłowego, służącego niejednokrotnie rozładowaniu napięcia psychicznego.
Niestety motywowanie do ruchu osób z zaburzeniami psychicznymi nie jest łatwe. Przyznaje to również nasz ekspert psychiatra Gniewko Więckiewicz:
Motywowanie osób z zaburzeniami psychicznymi do podjęcia aktywności fizycznej może być trudne z powodu nasilenia choroby bądź jej charakteru, aczkolwiek nie jest niemożliwe. Warto przede wszystkim być blisko i wspierać osobę chorą w codzienności. Warto również być gotowym do wspólnego wysiłku.
Istotne jest dostosowanie aktywności do zainteresowań pacjenta. Nie uwzględnienie tego czynnika wywoła tylko frustrację i niechęć wobec ćwiczeń i pogłębi opór pacjenta. Równie niekorzystny efekt przyniesie postawienie przed nim nierealistycznych celów. Tu sprawdza się metoda małych kroków i świadomość, że terapeutyzacja nie wymaga mistrzostwa.
Wspierając chorego w aktywności fizycznej, warto być empatycznym, zaangażowanym towarzyszem, który rozumie z jakimi problemami boryka się pacjent.
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!