Tabletka “dzień po”, czyli antykoncepcja awaryjna. Co trzeba o niej wiedzieć?

Antykoncepcja awaryjna. Co trzeba o niej wiedzieć?

Przede wszystkim należy odpowiedzieć na pytanie, czym antykoncepcja postkoitalna, czyli „tabletka po stosunku” nie jest. Otóż nie jest to metoda przerywania ciąży. Podkreślam to, gdyż często można spotkać się z dezinformacją, jakoby była to metoda indukcji poronienia. Zastosowane w tabletce postkoitalnej dawki leku zapobiegają owulacji, czyli uwolnieniu komórki jajowej z jajnika. Wpływają też na możliwość zapłodnienia uwolnionej komórki jajowej blokując jej połączenie z plemnikiem, natomiast nie powodują wydalenia już zapłodnionej i implantowanego zarodka, stąd też ich skuteczność znacznie spada w kilka dni po niezabezpieczonych stosunku - wyjaśnia ginekolog Łukasz Blukacz.

Warto też pamiętać o tym, że w zależności od stosowanej metody można zastosować ją więcej niż raz, ale jej skuteczność w przypadku wielokrotnego zastosowania w jednym cyklu może być mniejsza, a ryzyko związane z zastosowaniem wielokrotnej dawki może wzrastać.
 

Jeśli istnieje ryzyko konieczności zastosowania takiej metody więcej niż raz w jednym cyklu, lepiej jest rozważyć skuteczniejsze i tańsze metody antykoncepcji - tłumaczy ekspert.

Jak każdy farmaceutyk również antykoncepcja postkoitalna ma swoje ograniczenia:

Podstawowym przeciwwskazaniem jest podejrzenie ciąży - jeśli od niezabezpieczonego stosunku upłynęło już kilka dni, czas ten może być różny w zależności od zastosowanego preparatu, to prawdopodobieństwo ciąży wzrasta, a tym samym skuteczność tabletki postkoitalnej maleje - wyjaśnia doktor Łukasz Blukacz.

Tabletka „dzień po” bez recepty? Zapowiedź premiera

Tabletki poronne, a tabletka „dzień po” – czym się różnią i co musisz o nich wiedzieć?

Tabletka “dzień po” - mechanizm działania i najczęściej występujące skutki uboczne

Tabletka antykoncepcyjna a alkohol – czy to bezpieczne połączenie?

Tabletka dzień po stosunku - kiedy stosować?

Zmiany w e-Recepcie. Farmaceuta wyda ci leki na 120 dni

Tabletka “dzień po”. Przeciwskazania i skutki uboczne

Z racji użytych substancji i ich dawek, przeciwwskazania do stosowania antykoncepcji postkoitalnej są bardzo wąskie i przyjmuje się, że ryzyko nie przekracza potencjalnych korzyści czy zagrożeń w związku z nieplanowaną ciążą.

O czym należy pamiętać, decydując się na tabletkę „dzień po”?

Stosując tabletkę „dzień po”, należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Przede wszystkim zawsze kontaktujemy się z lekarzem:
 

Jest to lek dostępny na receptę, więc należy skonsultować się z lekarzem, który wystawi receptę, poinformuje o jego skuteczności i ryzyku wystąpienia ewentualnych działań niepożądanych. Tabletkę należy przyjąć możliwie jak najszybciej od niezabezpieczonego stosunku, gdyż jej skuteczność ograniczona jest do maksymalnie kilku dni oraz z każdą godziną może być niższa. Niezależnie jednak od tego są skuteczniejsze metody antykoncepcji, stąd należy ją stosować zgodnie z nazwą jako metodę awaryjną.

Po zastosowaniu tabletki postkoitalnej wystąpić może krwawienie z dróg rodnych, nudności i wymioty, bóle podbrzusza i głowy. W przypadku silnych dolegliwości należy ponownie skonsultować się z lekarzem.
 

Kto może uzyskać dostęp do recepty na antykoncepcję awaryjną?

Receptę uzyskać może każda pełnoletnia kobieta, która zgłasza się w tym celu do lekarza. Aktualna dostępność porad zdalnych znacznie ułatwia dostęp do tej metody antykoncepcji, w szczególności w sytuacjach gdy umówienie wizyty stacjonarnej w miejscu zamieszkania może być trudne.
 

Pamiętać należy jednak, że każda recepta wystawiana jest dla osoby, dla której lek jest przeznaczony. Nie ma możliwości wypisania leku "dla kogoś". W przypadku osób niepełnoletnich, czyli poniżej 18 roku życia konsultacja ginekologiczna i leczenie musi odbywać się za zgodą opiekuna prawnego, którym najczęściej jest rodzic - precyzuje ginekolog.

Tabletki "dzień po" często są mylone z tabletkami wczesnoporonnymi. To, jaka jest między nimi różnica - wyjaśnia nasz ekspert:

W najprostszych słowach - antykoncepcja zapobiega zapłodnieniu komórki jajowej. O ile jest skuteczna, nie dochodzi wówczas do ciąży.

Poronienie jest terminem, który odnosi się do już istniejącego zarodka i polega na przerwaniu jego dalszego rozwoju. Poronienie może być oczywiście naturalne lub wywołane. Aktualna sytuacja prawna w Polsce przewiduje bardzo ograniczone możliwości przerwania ciąży. Postępowanie antykoncepcyjne, w tym postkoitalne jest legalną metodą zapobiegania ciąży.

 

Tabletka “dzień po” - mity

Niejednokrotnie spotykamy się z sygnałami ze strony naszych Czytelniczek, że zastosowanie przez nich tabletki „dzień po” spotkało się z ostracyzmem najbliższych, a to z kolei wywoływało ogromny dyskomfort psychiczny. Czy zatem stosowanie antykoncepcji awaryjnej może się odbić negatywnie na psychice pacjentek?

Samo stosowanie antykoncepcji postkoitalnej - nie. Działanie tabletki jest krótkotrwałe i nie pozostawia trwałych zmian w organizmie ani w sferze fizycznej, ani psychicznej. Niestety niezrozumienie, piętnowanie i piętrzenie trudności w dostępie do tej metody antykoncepcji może negatywnie odbijać się na samopoczuciu osób, które z różnych przyczyn muszą zastosować tę metodę. Dlatego niezwykle istotnym jest szerzenie wiedzy w zakresie zdrowia prokreacyjnego, w tym również wiedzy o metodach antykoncepcji - uważa ginekolog Łukasz Blukacz.