Łzy, smutek czy przygnębienie to jedne z wielu emocji, które mogą towarzyszyć kobietom po porodzie. Emocje te mogą być objawem nie tylko spadku formy, lecz czegoś znacznie poważniejszego – depresji poporodowej.
Podczas gdy ponad połowa młodych matek cierpi na poporodowego baby bluesa (inaczej zwanego smutkiem poporodowym), 10% kobiet cierpi na depresję poporodową. Baby blues pojawia się w ciągu trzech dni po porodzie i znika w ciągu dwóch tygodni. Baby blues charakteryzuje się smutkiem i płaczliwością, ale mamy nie tracą w tym czasie kontaktu z niemowlakiem, nie mają problemów ze snem czy myśli samobójczych. Stan ten nie jest uznawany za chorobę, w przeciwieństwie do depresji poporodowej, która ma zdecydowanie dłuższy przebieg i poważniejsze konsekwencje zdrowotne.
Urodzenie dziecka powoduje zmiany w organizmie kobiety, stąd częste są np. wahania nastroju. Ból, zmęczenie i wyczerpanie fizyczne, które towarzyszą mamie przez pierwsze tygodnie połogu, mogą wpływać na zmiany nastroju i powodować płaczliwość oraz ogólne rozdrażnienie.
Na nastrój wpływać może również rodzaj porodu, jego warunki, czas i ewentualne komplikacje, które mogły wystąpić w trakcie. Takie sytuacje wywołują silne przeżycia, które mogą trwać również po powrocie do domu. Zaburzenia emocjonalne są wynikiem wahań hormonów w organizmie młodej mamy. Spada poziom progesteronu, estrogenu (które w ciąży wzrosły aż dziesięciokrotnie) oraz kortyzolu.
Radość i łzy szczęścia przeplatają się z rozdrażnieniem i smutkiem. Bardzo często pojawia się przytłoczenie obowiązkami i nową rolą mamy, co może powodować zaburzenia lękowe, które przeplatają się z brakiem cierpliwości do dziecka. Stan ten powinien unormować się około dziesiątego dnia połogu, wtedy organizm powoli odzyskuje utraconą równowagę.
Ważną rolę w tej sytuacji odgrywają najbliżsi, którzy powinni pomóc młodej mamie przetrwać ten trudny czas. Młoda mama musi przede wszystkim pozwolić dać sobie pomóc - zarówno organizacyjnie jak i emocjonalnie. Otoczenie wsparciem i zrozumieniem jest bardzo istotne w procesie diagnozowania i leczenia depresji poporodowej.
Jeśli baby blues trwa ponad sześć tygodni, a na to nakładają się też inne problemy, to możemy mieć do czynienia z objawami depresji poporodowej. Częściej pojawia się smutek i płacz, niż radość z macierzyństwa. Intensywne zmęczenie od samego rana doprowadza do niezdolności w radzeniu sobie z podstawowymi obowiązkami, nawarstwiają się trudności, a także występują problemy z koncentracją i pamięcią.
Depresja może wiązać się także z utratą apetytu, a to z kolei może pogłębić problemy związane ze zmęczeniem i drażliwością. Niektóre kobiety wręcz przeciwnie jedzą, żeby czuć się lepiej, a później czują się źle z powodu nadmiarowych kilogramów.
Pojawiają się zaburzenia snu, zwłaszcza u mam karmiących piersią, co natomiast nasila obawy o zdrowie dziecka. Budzi się lęk o dziecko, a wiele kobiet wątpi we własne predyspozycje do roli matki i doświadcza problemów w opiece nad dzieckiem - mama uważa siebie za złą matkę. Towarzyszą jej negatywne myśli związane z bezsensem życia oraz brakiem poczucia własnej wartości.
W przypadku depresji poporodowej występują także myśli i emocje dotyczące relacji z dzieckiem: kobieta może odczuwać brak chęci do zajęcia się dzieckiem i być na nie zła. Może też być dokładnie na odwrót - martwi się tak bardzo, że dziecku może się coś stać, że nie odstępuje go na krok.
Myśli o śmierci i myśli i próby samobójcze to kolejny poważny objaw depresji. Wiele z cierpiących matek nie ma odwagi mówić o swoich trudnościach w przystosowaniu się do nowej roli. Bywa, że młode mamy obwiniają się o bycie złymi matkami, opieka nad dziećmi je przerasta. Często bardzo trudno jest zdać sobie sprawę, że cierpi się na depresję poporodową i potrzebuje się pomocy.
Depresja poporodowa to poważna choroba, która dotyka nie tylko matkę, ale i dziecko. Nieleczona może doprowadzić do samobójstwa. Najważniejsze jest, aby uświadomić sobie, że ma się do czynienia z chorobą psychiczną i żeby nie lekceważyć żadnych emocji związanych z nową rolą mamy.
Spokojna rozmowa pełna zrozumienia i empatii oraz obecność rodziny to podstawowe formy wsparcia, jakie powinny otrzymywać kobiety cierpiące na depresję poporodową.
Istotna jest przede wszystkim konsultacja z lekarzem specjalistą, który udzieli fachowej pomocy. Psychiatra może skierować na psychoterapię i w razie konieczności wzmocnić kobietę odpowiednią farmakoterapią.
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!