U pewnego odsetka kobiet ciężarnych przejściowe pogorszenie metabolizmu glukozy i insuliny przekracza możliwości kompensacyjne trzustki, wskutek czego rozwija się klinicznie jawna nietolerancja glukozy, określana mianem cukrzycy ciążowej, która może być niebezpieczna zarówno dla matki, jak i jej dziecka.
Niektóre kobiety w ciąży chorują na cukrzycę ciążową, która pojawia się pod koniec drugiego lub trzeciego trymestru ciąży. Nazywa się ją ciążową, ponieważ zazwyczaj znika po porodzie. Cukrzyca ciążowa nie jest prosta w diagnozie, gdyż ciąża zwykle charakteryzuje się wyższym poziomem insuliny.
Wskazówkę mogą dać takie objawy jak przemęczenie, dyskomfort przed lub po posiłkach, zwiększona ilość oddawanego moczu i powtarzające się infekcje dróg moczowych. Jednak te symptomy również nie muszą ukierunkować diagnostyki w kierunku cukrzycy.
Podczas obserwacji przyszłej mamy jak i dziecka, lekarz powinien zwrócić uwagę na następujące sygnały ostrzegawcze:
Cukrzyca ciążowa oznacza niewydolność metaboliczna trzustki, która nie jest w stanie poradzić sobie z tolerancją węglowodanów.
Trzeba również odróżnić „cukrzycę ciążową” od „cukrzycy w ciąży”. W niektórych przypadkach choroba jest przejawem predyspozycji, które do zajścia w ciążę pozostawały niezauważone.
Badania przesiewowe w kierunku cukrzycy ciążowej są obecnie ukierunkowane na kobiety ciężarne z czynnikami ryzyka:
Przy obecności ważnych czynników ryzyka już w pierwszym trymestrze ciąży zaleca się badanie krwi. Poziom cukru we krwi kobiety w ciąży jest częścią standardowego badania laboratoryjnego, przeprowadzanego podczas każdej ciąży.
Prawidłowe stężenie glukozy we krwi kobiety ciężarnej na czczo wynosi poniżej 92 mg/dl, a poposiłkowe wynosi 110 mg/dl.
Podczas ciąży u tych kobiet, które są podatne na cukrzycę ciążową, działanie łożyska będzie zakłócać zdolność organizmu do stosowania insuliny. Insulina jest hormonem produkowanym przez trzustkę, który umożliwia wchłanianie cukru we krwi przez komórki. Zaburzenie metabolizmu węglowodanów prowadzi do zachwiania równowagi powodującej hiperglikemię (zbyt wysoki poziom cukru we krwi) u przyszłej matki.
Cukrzyca ciążowa zwiększa ryzyko przedwczesnego porodu lub przedwczesnego pęknięcia pęcherza płodowego z powodu nadmiernej objętości macicy. Przyszła matka może również mieć problemy z wysokim ciśnieniem krwi.
Cukrzyca wpływa również na dziecko: jeśli nie jest kontrolowana, może prowadzić do zaburzeń nerwowych, sercowych lub nadwagi (dziecko ważące ponad 4 kg). Istnieje również ryzyko hipoglikemii przy porodzie, dlatego dzieci są karmione bardzo szybko po porodzie.
Celem leczenia cukrzycy ciążowej jest utrzymanie poziomu glukozy we krwi w dopuszczalnych granicach, aby uniknąć powikłań. Generalnie, o ile cukrzyca nie występowała przed ciążą, wystarczająca będzie ścisła kontrola diety połączona ze zdrowym trybem życia (odpoczynek, sen i aktywność fizyczna). Lekarz (diabetolog bądź dietetyk) określa niezbędne spożycie kalorii, preferowane pokarmy, liczbę przekąsek w ciągu dnia, itp.
Dzięki specjalnemu urządzeniu przyszła matka będzie musiała ściśle kontrolować poziom cukru we krwi przed i po trzech głównych posiłkach w ciągu dnia. Glukometr jest bardzo prosty w obsłudze - należy igłą przekłuć palec i zaaplikować kroplę krwi na pasek pomiarowy. Wyniki otrzymamy w ciągu kilku sekund.
Jeśli wprowadzone zasady żywieniowe okażą się niewystarczające, lekarz może zdecydować się na insulinoterapię. Polega ona na wstrzykiwaniu dawek insuliny dostosowanych do poziomu cukru we krwi. Jest to całkowicie bezpieczna i nieszkodliwa dla matki i płodu metoda.
W 90% przypadków cukrzyca ciążowa zanika po ciąży. Konieczne jest jednak kontrolowanie poziomu glukozy we krwi po porodzie, ponieważ cukrzyca ciążowa jest czasem sygnałem ostrzegawczym o stanie przedcukrzycowym, który należy następnie monitorować i leczyć. Jeśli rozważana jest kolejna ciąża, konieczne będzie monitorowanie poziomu glukozy we wczesnych miesiącach ciąży. Odpowiednia dieta przed planowaną ciążą również jest wskazana.
Należy pamiętać, że wszystkich przypadkach niezbędna jest kontrola wzrostu dziecka, ale także objętości płynu owodniowego. Jeżeli podejrzewasz u siebie cukrzycę ciążową, nie zwlekaj i skontaktuj się czym prędzej z lekarzem. Możesz skorzystać z wizyty online i bez wychodzenia z domu uzyskać poradę wraz z receptą online.
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!